Uz. Dr. Sevilay Zorlu

Multiple Skleroz Psikiyatrk Bozukluklar.

Uz. Dr. Sevilay Zorlu

Multiple skleroz (MS) demyelinizan nörolojik hastalıklar içinde en sık görülenidir. MS Hastaların 2/3 'ünde atak ve iyileşmelerle seyreder. 1/3 'ünde ise ilerleyici bir seyir gösterir. Santral sinir sisteminde birden çok ve ayrı bölgenin tutulabilir. Genetik olarak yatkınlığı olan bireylerde immun (bağışıklık) sistem anormalliği gösteren bir hastalık olarak değerlendirilir. En sık 20-30 yaşlarında başlar. Kadınlarda erkeklere nazaran iki kat fazla görülür. Nedeni belli değildir. Genetik yatkınlık; Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika beyaz ırkında MS sıklığı en yüksek orandadır. Doğu Asyalılarda ise MS' den koruyan bir genetik etkiden bahsedilmektedir. Virüsler, fiziksel travmalar (doğum, aşılama, cerrahi girişim, anestezi ve lomber ponksiyonda MS i ortaya çıkarabilen etmenlerdir) ve otoimmünite etyolojide rol alır. 
BULGU VE BELİRTİLER
Görme bozuklukları, kol ve bacaklarda güçsüzlük, en sık görülen ve hemen hemen ilerlemiş tüm olgularda izlenen bir bulgudur. Konuşma, yürüyüş bozuklukları, titreme, dengesizlik. İdrara kaçırma, erkeklerde libido kaybı, sertleşme kaybı sık görülür. Belirtilerin fıziksel mi psikojenik mi olduğu belirlenmelidir. His ve duysal bozukluklar; akut atak belirtileri tam olarak 6-8 haftada düzelir. İlerlemiş hastalıkta vibrasyon duyusu sıklıkla etkilenir. Hastalar kol bacak ve gövde ya da yüzde uyuşma ve sızlanmalar hissederler. Ağrı da sık görülen bir belirtidir. 
(uçlu) bozukluk Psikiyatrik olarak ise bu hastalarda depresyon, intihar, bipolar affektif (iki, öfori (aşırı neşe hali), patolojik ağlama ve gülme, anksiyete, belirtilerin abartılması ve psikoz, kişilik değişiklikleri şeklinde tablolar görülür. Çalışmalarda MS hastalarının yaklaşık 2/3 'ünde hepsi tedavi gerektirecek düzeyde olmasa da saptanabilen psikiyatrik bozukluklar olduğu görülmüş. Duygudurum, kişilik ve kognitif fonksiyonlardaki değişiklikler bu hastalardaki en kısıtlayıcı ve sıkıntı veren bulgulardır. Hastalar ve hasta yakınları bu durumla başa çıkmakta yetersiz kalırlar. Davranış değişiklikleri ortaya çıktığında bu durum kişinin hastalığına duygusal reaksiyonu veya kronik hastalığa uyum sağlayamama olarak algılanır
MS hastalarında geçici duygudurum değişiklikleri, irritabilite ve anksiyete (kaygı) sık görülür. Hastaların yaklaşık 2/3' sinde bu semptomların bazıları ilk bir yıl içinde gözlenir. Bu hastalarında yaklaşık 1/3 'ünde bulgular major depresif bozukluk kriterlerini karşılayacak düzeye gelir. Duygudurum bozuklukları genellikle alevlenme döneminde veya kronik ilerleyici gidiş varlığında görülür.
Erken ortaya çıkan psikiyatrik bulgular MS' un tanı koydurucu fıziksel belirtilerinden daha belirgin olup bu bulguların varlığını gölgeleyebilir. MS hastalarının %17' sinin nöroloji hekiminden önce psikiyatristler tarafından görüldüğü saptanmış. MS'lu hastaların %54'ünde nörolojik belirtilerin ortaya çıkmasından önce en az bir major depresyon atağı gözlenmiş. 
PSİKİYATRİK TANI SINIFLAMASINA GÖRE (DSM IV) MS'DE GÖRÜLEN PSİKİYATRİK SORUNLAR
" %46 Major Depresif Bozukluk 
" %6 Bipolaf Affektif (iki uçlu) Bozukluk 
" %20Duygudurum bozuklukları 
" % 1O Distimik Bozukluk 
" %29 Anksiyete Bozukluğu 
" %10ObsesifKompulsif (Takıntı)Bozukluk
" %4Yaygın Anksiyete (kaygı)Bozukluğu
" %3 Panik Bozukluğu 
" %1BasitFobiler(Agorafobi ve sosyal fobi) 
" %12 Yineleyici Major Depresif Ataklar 
" %2 Somatoform Bozukluk 
" %6 Alkol kötüye kullanımı

Yazarın Diğer Yazıları