ANILARLA ESKİ VAN'A DOĞRU BİR YOLCULUK
Nedim İlikçi
Değerli okurlar; Ümit Kayaçelebi Abimiz Van ile ilgili kitaplar okumayı, bilgiler toplamayı, gözlemler yapmayı kendine yaşam gayesi edinmiş bir büyüğümüzdür. Bu çabalarının semerelerini, kitapları, gazete yazıları ve sosyal medya aracılığı ile biz okuyucularla paylaşır. Bizlerin Van’ın tarihi, kültürü ve sanatı hakkında bilgi sahibi olmamıza vesile olur.
Ümit Abimiz Gençlerin tarihi birikime sahip olmalarını önemser. Davet edildiği okullara giderek sohbet ve konferansları ile gençlerimize Van’ı anlatır. Yerel gazetelerde yazdığı yazılar ile yetkili mercilerin dikkatlerini tespit ettiği sorunların çözümüne çekmeye çalışır. Yerel ve ulusal radyo programlarına katılarak Van’ı anlatır.
Radyolarda ve televizyonlarda bizzat programlar yaparak ilimizin dertlerine merhem olmaya çalışır. Van’da kültür-sanat ile ilgili her toplantılara katılmaya ve destek olmaya ehemmiyet verir. Sahip olduğu fotoğraf, sinema ve müzik arşivinden paylaşımlar yaparak gençlerimizin kültür hafızalarını zenginleştirmeye çalışır. Kısacası Van’da binlerce yılda oluşmuş kültür hazinelerinden derleyebildiklerini bizlerin bilgisine sunar.
Ümit Abi’nin başka kitapları olmakla beraber “Anılarla Eski Van’a Doğru Bir Yolculuk” isimli bir kitabı vardır. Bu kitabında Van’da yetişmiş ve çeşitli alanlarda nam yapmış hemşerilerimizden bir kaçının hayat hikâyelerini işlemiş. Van’da kız isteme, nişan düğün, gelin kaynana ilişkileri, doğum, ölüm, taziye, komşuluk ilişkileri ve özel günlerde yapılan etkinlikleri konu edinmiş. Eski Van’da çocukluk yaşamı, ramazan ve dini bayramlarda yaşananlar, eski Van’da sinemalar ve sinemalara atfedilen önem, Vanlıların özellik ve davranışları gibi birçok alanda bilgiler vermiş. Kitabına aldığı şiirlerinde Vanlıların gelenek, görenek, inanç, davranış, yemek, içmek vs. ile ilgili alışkanlıklarını okuyucularla paylaşmış. “Kaç Kişi Kaldık” ve “Kimler Geldi, Kimler Geçti” başlıkları altında yazmış olduğu şiirlerinde ise bu gün hayatta bulunan-bulunmayan hemşerilerimizin isimlerini anmış ve onların belirgin özelliklerini birer mısra ile okuyucularla paylaşmıştır.
Yazarımız “ Çocukluk Günleri” başlığı ile yazdığı şiirinin bir dörtlüğünde:”/Mama yok! Annemiz besledi bizi,/Ak kundaklara da beledi bizi,/Ninnilerle pış pış eyledi bizi,/Nerde kaldı o çocukluk günleri…/ diyor ve eskiden çocukların hangi koşullarda büyütüldüklerini yeni gençliğin bilgisine sunuyor.
“Türkiye’min Uğruna” isimli şiirinin bir dörtlüğünde Türkiye’ye duyduğu sevgiyi anlatırken”/Havasını koklayıp toprağını ektiğim,/Ben ölürüm Türkiye’min uğruna./Yeryüzünde yalnız cennet dediğim,/ Ben ölürüm Türkiye’min uğruna./diyor ve gençlere vatanın ve milletin kıymetini bilmeyi salık veriyor.
Van’da eski bayramları anlattığı “Van’da Bayram” isimli şiirinin bir dörtlüğünde”/Toprak evler tertemizdi her zaman,/Hele bayramlarda görseydin aman,/Misafir kaynayıp taşardı her an,/Çok güzeldi Van’da eski bayramlar./ diyor ve Van’da eski bayramları tasvir ediyor. Bayramların barış, yardımlaşma ve kaynaşma günleri olduğunu, tatil olarak algılanmasının bayramların ruhuna aykırı olduğunu anlatıyor. Eskiden yaşanan bayramlara özlemini dile getiriyor.
“Van’a Bakarken” ismi ile kaleme aldığı şiirinde “/Niye pis olmuş bilmem bu ahali,/Kirletip duruyor bu güzel ili,/Netsin belediye, ne etsin Vali,/ Van’ın şu haline bakar ağlarım./ diyor ve Vanlıların şehrin temizliğine yeterince dikkat etmediklerinden yakınıyor. Kamu görevlilerinin yaptıkları temizlik hizmetlerine vatandaşların da şehri kirletmeyerek katkı sağlamaları gerektiğini anlatıyor.
”Anam” isimli Van şivesi ile kaleme aldığı şiirinin bir dörtlüğünde” Yığılmış esvapları teşte goyardi,/Biraz çivit, biraz da perek gatardi,/Dağ gibi esvapları nasıl yığardi,/Bağçada şiritlere sererdi anam./ diyor ve teknolojik araçlar evlerimize girmeden evvel ev hanımlarının yaşadıkları zorlukları bu günün nesline aktarmaya çalışıyor.
Yaşamın bu günkü kadar kolay yaşanmadığını bu şiiri okuyan gençlerimiz fark etsinler diliyorum. Kırk elli yıl önce günlük hayatımızda kullandığımız nesnelerin isimlerine sözlükten bakma zahmetinde bulunsunlar istiyorum. Teknolojinin yaşam şeklimizi değiştirdiği gibi günlük hayatta kullandığımız birçok nesneyi ve kelimeyi de hayatımızdan çıkardığını unutmasınlar diye arzu ediyorum.
“Anılarla Van’a Doğru Bir Yolculuk” isimli kitap Ümit Kayaçelebi tarafından yazılmış. Van Büyükşehir Belediyesi, Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı tarafından Van’ın düşman işgalinden kurtuluşunun 100. Yılı anısına 2017 yılında bastırılmış ve 292 sayfadan ibarettir. Kitabının arka kapağında “annem, babam, nenem ve dedem kadar Van’ı seviyorum” diyen Ümit abimizin yazdığı bu kitabı okumakla Van’ımızı daha iyi tanıyacağınızdan kuşkunuz olmasın.
Kalın sağlıcakla….
