Vanlı 120 kahraman çocuklar unutuldu mu?
İkram Kali
Osmanlı donanmasına bağlı Yavuz ve Midilli gemilerinin Sivastopol'u bombardımanının ardından 1 Kasım 1914 günü Rus Ordusu hududu geçerek baskın tarzında taarruza başlamıştı…
22 Aralık 1914 -15 Ocak 1915 tarihleri arasında Türk birlikleri, Sarıkamış'ın Allah-u Ekber Dağlarında Rus kuvvetlerini püskürtmek isterken karakışa yenilmişti. Bazı tarihçilere göre 90 bin, Genelkurmay kayıtlarına göre de 60 bin asker düşmana değil şiddetli soğuk, açlık ve yetersiz kıyafete yenilmişti.
Önceki gün Sarıkamış Harekatı sırasında donarak şehit düşen 90 bin Mehmetçik Kars Sarıkamış'ta ruhları şad edilerek anıldı. Türkiye'nin dört bir yanından akın eden 10 bini aşkın vatandaşımız Sarıkamış'a giderek anma yürüyüşüne katıldı.
Bu arada bedelli askerlikten sağlanan yaklaşık 2,2 milyar TL'nin bir kısmıyla Sarıkamış ve Çanakkale gibi şehitlikve müzeler yenilenecek. Umarız Zeve şehitliği ve Vanlı 120 kahraman çocuklar anıtı da unutulmaz.
Sarıkamış yürüyüşünü izlerken Vanlı 120 kahraman çocukları anımsadım.
120 destanı.
Van tarihinde insanın yüreğini sızlatan, cesareti fedakarlık ve kahramanlık destanının simgesi olan 120 Vanlı kahraman çocukların hikayesini bilmeyen yoktur.
Yıl; 1914.
Vanlıların çok büyük bir çoğunluğu Sarıkamış, Çanakkale, Galiçya ve Trablusgarp'ta vatan savunmasında, ölüm kalım mücadelesi vermektedir. Van'da geride kalan az sayıda ki Vanlı ise Rus ve Taşnak çetelerine karşı Van'ı müdafa etmekte.
1915, aylardan Ocak.
Birinci Dünya Harbi'nin ilk ayları. Rus birliklerine karşı Hoy Cephesi'nde savaşan sınır birliğinin cephanesinin tükendiği bilgisi gelir. Van'da cephaneyi taşıyacak yetişkin bulunamayınca görev, yaşları 12 ile 17 arasında değişen çocuklara düşer. Okullarda öğrenim gören gönüllü Vanlı 120 yiğit çocuk, toplanarak kendilerine teslim edilen cephaneyi ulaştırmak üzere Kafkas cephesi, Hoy sınırına doğru yola uğurlanır..Günler süren zorlu yolculuktan sonra 21 Ocak'ta çocuklar cephaneyi orduya yetiştirir. Çocukların dönüşlerinde kar yağışıyla birlikte fırtına çıkar. 23 Ocak gecesi dönüş yolunda tipiye tutulan kahraman çocuklardan 80'i, 18 Jandarma ve 2 öğretmen yolda donarak şehit olur. 120 çocuktan sadece 40 çocuk sağ olarak Van'a varır. Soğuk alan bu çocuklardan da 18'i bütün çabalara rağmen şehit düşer.
Bu olay vatanı için yaşına bakmaksızın canını veren Vanlı çocuklarımızın adını isimsiz kahramanlar olarak tarihe yazdırır. Kahraman çocuklar neticede film olur, roman olur, destan olur, okul adı olur, anıt ve simge olur.
1977 yılında dönemin Van Belediye Başkanı merhum Tayyar Dabbağolu Kurtuluş Parkı içinde kahraman çocukların anısına ''120 Vanlı Kahraman Çocuklar Anıtı'' diker. Milli Eğitim Müdürlüğü 'de çocukların anısına bir okulumuza "Kahraman Çocuklar İMK Yatılı İlköğretim Bölge Okulu " ismini vererek isimsiz çocukları ölümsüzleştirir.
Vanlı çocukların büyük kahramanlığı 2008 yılında'120' isimli film ile beyaz perdeye de aktarıldı. Danışmanlığını yaptığım filmin çekimlerinin büyük bir bölümü Van'da, ev ve sokak sahneleri ise eski Van'a yakın benzerlik gösteren Safranbolu'da gerçekleştirildi.Murat Saraçoğlu ile Özhan Eren'in yönettiği, Özge Özberk, Burak Sergen, Cansel Elçin, Emin Olcay, Demir Karahan ve Ahmet Uz'un başrol oynadığı "120"filmi büyük ilgi görerek izleyenleri göz yaşına boğdu.
120 kahraman çocuklar 2008 yılındada Valilik, Belediye, YYÜ, Millî Eğitim Müdürlüğü, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü iş birliği ile düzenlenen yürüyüş ve etkinliklerle anıldı.
2010 yılında ise Birinci Dünya, Çanakkale ve İstiklal savaşlarında cephede ve cephe gerisinde canları pahasına eğitimlerini, çocukluklarını feda ederek, hayatlarının baharında vatan savunmasında destan yazan ve tarihte olarak altın harflerle yerlerini alan diğer illerin bütün çocukları da "Türkiye Kahraman Çocuklarını Anıyor" organizasyonu ile Van'da anılmıştı.
Gel gör ki bir benzerine az rastlanan kahramanlık destanını bedenleriyle karlı dağlara yazan 120 Vanlı kahraman çocuklar daha sonra unutularak anma törenleri rafa kaldırıldı. Neden?
İnsan sormadan edemiyor.
Vanlı 120 kahraman çocuklar unutuldu mu?
Kurtuluş parkında garip şekilde duran 120 Kahraman Çocuklar Anıtı sefil görünümden ne zaman kurtulacak?
Vanlı kahraman çocuklarımız her yıl düzenli organizasyonla anlatılarak anılmıyor? Neden bu çocuklarınaziz hatıralarına değer verilerek sahip çıkılmıyor.
Erek dağına kahraman çocuklar anısına 22 Ocak günü öğrencilerin, öğretmenlerin ve gençlerin katılımıyla anma yürüyüşü düzenlenebilir. Bari bunu yapın.
Çok mu zor?
Bu yönde bir hazırlık var mı? Yoksa neden yok? Elin oğlu olmayan tarihlerinin, kahramanlarının yerine yapay, uydurma kahraman yaratmaya kalkarken biz kendi tarihimize, kahramanlarımıza neden bu kadar uzağız?
2010 yılında Van Valiliğince ulusal düzeyde düzenlenen Vali Münir Karaloğlu, Belediye Başkanı Bekir Kaya ve Vanlıların katıldığı, "Türkiye Kahraman Çocuklarını Van'da Anıyor" etkinliğinde çok ilginç ve acı bir durum yaşanmıştı. Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Türkiye'nin değişik yörelerinde Vanlı 120 kahraman çocuklar olayına benzer tarihi kahramanlık göstermiş şehit çocukları da anmak üzere 12 ilden temsili erkek öğrenciler anma törenini için Van'a davet edilmişti. Sanırım kahraman çocuklar olayı tam anlaşılmadığı, anlatılamadığı için de etkinliğe Karadeniz'den bir ilimiz kız halk oyunları ekibi ve kemençeyle katılmıştı! Garip ama gerçek.
Körpe kahramanlar bu şekilde usulen anılacaksa bence hiç anılmasın!
