İkram Kali

Ramazan coşkusunu Van’da yaşamak

İkram Kali

Ramazan’ı diğer aylardan üstün kılan özellik, son ilahi mesaj olan Kur’ân’ın bu ayda indirilmeye başlamasıdır.  İslam’ın beş esasından biri olan oruç ibadeti, bu ayda eda edilir. Bin aydan daha hayırlı olan Kadir Gecesi, Ramazan ayı içerisindedir. Bu ayın evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu ise cehennem azabından kurtuluş vesilesidir.  Müslümanlar o nedenle bu aya “ on bir ayın sulatanı” demektedirler.

Ramazan ayının dini olduğu kadar sosyal ve kültürel yönü de çok anlamlı ve değerlidir. Bu ayda gerçekleştirilen yardımlaşma, dayanışma, paylaşım ve kültürel hizmetler başka lezzet kazanır. Ramazan için söylenecek çok şey var. İşte onlardan bir kaçı;

Ramazan  duyarlılıktır.

Ramazan  arınma, durulmadır.

Ramazan fark edebilmektir.

Ramazan  uzatılan eli   tutmaktır.

Ramazan  kucaklaşmaktır.

Ramazan aynı sofrayı birlikte paylaşabilmektir.

Ramazan  verebilmektir.

Ramazan  sıkılan elin açılmasıdır.

Ramazan  komşu, fakir gözetebilmektir.

Ramazan  sıcak ekmek kokusudur.

Ramazan  hatırlamak, hatırlanmaktır.

Ramazan  geçmişi ve  gidenleri anmak,  geleceğe  anılacak değerler  bırakabilmektir.

Ramazan  bütünleşmektir.

Ramazan  öze  dönmektir, sessizliktir.

Ramazan tarihe yolculuk yapmaktır.

Ramazan, gönülleri doyurmaktır.

Van’da Ramazan ise çok başkadır.  Vanlılar ve Van dostları “ Ramazan’ı Van’da yaşamak başkadır”  ifadesi kullanırlar. Ramazan ayını Van’da geçirmek için il  dışında  bulunan  çok sayıda  Vanlı  ailenin her  ramazan Van’a  geldiğini  bilirim.  Ramazan coşkusunu Van’ın sokaklarında,  fırınlarında, çarşı-pazarında, evlerinde, insanların konuşmalarında, duruşlarında hisseder,  görür ve yaşarsınız.

Van’da ramazan oruç tutmanın ötesinde saygı sevgidir.

Van’da   ramazandan bir  gün önce  kabristanlar ziyaret  edilir,   ölenlerin ruhuna  dualar okunur.  Ramazan’da  Van  uhrevi bir  hale  bürünür. Gündüzler sükunet, geceler coşkuya dönüşür. Küçük çocukların öğlen saatlerine kadar  oruçluyum  dedikten sonra acıkarak  yemek  yedikleri  bu oruca Van’da  “Tabak orucu” denilir. İlk orucunu tutan ağlayan, sabırı çocuklar  ise  dedelerin, ninelerin, babaların sırtlarında  gezdirilerek eğlendirilerek, ödüllendirilir. Oruçlu çocuklara özellikle iftarlıklar alınır. Hastalar, yaşlılar, kimsesizler, muhtaçlar, komşular unutulmaz. Evlerde hanımlar,  camilerde beyler hatimler indirir. Hafızlar tutulur. Teravih namazlarında kimileri 7 cami gezer Tarihi eski Van şehrinde tarih yad edilerek Hüsrevpaşa, Kayaçelebi,  Süleyman Han, Horhor ve diğer eski Van camilerinde vakit ve teravih namazları kılınarak bu mabetler de sahipsiz bırakılmaz.  Maddi gücü olan esnaflar, eşraf ramazan paketleri hazırlayıp muhtaçlara dağıtır. Görmeden,  duyulmadan, bilinmeden yardımlar hak adına yapılır.  Misafirler evlerden eksik olmaz. Küskünler, kırgınlar barıştırılır. Gönlü kırıklar, mazlumlar, garipler asla unutulmaz. Oruç tutanlar  tutmayanlar  ayrımı yapılmadan  iftar sofrasında buluşturulur. Fitre  zekat  hakkıyla  hak edene dağıtılarak dünya malına bereket  katılır.

Ramazan, oruçlu  günler  Van’da Vanlı üst  kimliği ile  şehirde yaşayan herkesin bütünleşip,  kaynaştığı, şehri  yeniden anladığı, kavradığı, sahiplendiği bir aylık  önemli bir zaman dilimidir. Ramazan Van’da  din ile kültürün iç içe  geçtiği dönemdir.  Osmanlı şehri Van’da ramazan  sanat, edebiyat, estetik, musiki, mutfak, gösteri sanatları gibi insan hayatını etkileyen  olguların bütünüdür. 

Belediyelerin sosyal, kültürel boyutlarını bir arada harmanladığı, şehrin yaşamına sanat, edebiyat, eğlencelerle renk ve  güzellik kattığı etkinlikler  dolu bir  ramazan ayı  Van’da herkesin beklentisidir. Tarihi ve kültürü ile önemli bir merkez olan Van’da neden ramazan gecelerinin adresi olacak bir Feshane olmasın, neden ramazan gecelerine  özgü  etkinlikler  düzenlenerek  insanlar  mutlu edilmesin! Ramazan yalnızca  ibadet, yardım, iftar  çadırı, karın  doyurmak, saz  çalmak  değildir. Ramazan kültürdür, gelenektir,  hayattır.

Van’a ve cana hoş geldin ya şehr-i ramazan 

Yazarın Diğer Yazıları