İkram Kali

Bir korona virüsü riski eksikti

İkram Kali

Şubat ayı zorlu, yorucu ve üzücü geçiyor.

Sorunlar üst üste geliyor.

Kar yağışı, fırtına, dondurucu soğuklar ile birlikte birçok yerleşim yerinin yolu kapanırken, şehir merkezinde hayat durma noktasına geldi.

Van-Bahçesaray yolunda 4-5 Şubat günleri meydana gelen çığ felaketinde 42 insanımız hayatını kaybetti. Çığ altından cansız bedeni çıkarılmayı bekleyen itfaiye eri var.

Van kent merkezinde son 26 yılın en yoğun kar yağışı yaşandı. 1968 Ocak ayında 106, 1994 Aralık ayında 120 santimetre ölçülen kar kalınlığı 14 Şubat 2020 cuma günü 91 santimetre ölçüldü.

Çığ düşmeye devam etti.

Van-Çatak kara yolu üzerindeki Elmacı bölgesine iki kez çığ düştü. Neyse ki çığ tehlikesi ihtimali göz önüne alınarak yolun araç geçişine kapatılması sayesinde can kaybı yaşanmadı. Bahçesaray, Çatak ve diğer ilçelerimizde acil  hastalar Jandarma Genel Komutanlığı, Polis ve 112 Sağlık Bakanlığı helikopterleriyle hastanelere taşınıyor.   Kar yağışına bağlı trafik kazalarında can ve mal kayıpları yaşanırken yoğun kar biriken bazı çatılar da çöktü.

Kara kış yüzünü gösterirken İran sınırından ülkemize kaçak geçmek isteyen 49 göçmen sınırda donma tehlikesi geçirdi, müdahalelere rağmen bir göçmen hayatını kaybetti.

Hayat dondu adeta.

Kentte yolları kapatan kar yığınları araçlarla Sıhke Gölü'ne taşınmaya devam ediyor.  Taşınan karların Van Gölü'nün büyük bölümünü dolduracak miktarda olduğu açıklandı ancak ara sokaklarda, mahallelerde kaldırılmayı bekleyen kar yığınları var.

Kar, kış, kıyamet bitti demeye kalmadan Van pazar günü Başkale ilçe sınırında 4.7, pazartesi günü Tuşba ilçemizde 4.1 ve 3.4 büyüklüğünde iki gün ardı ardına meydana gelen depremlerle sarsıldı.

Kış bitti cemreler düşecek, hayat normale dönecek umudu toplumda tamda filizlenirken komşumuz İran'dan gelen corona virüsü (Covid-19) haberleriyle şok yaşadık. İran Sağlık Bakanlığı yetkilileri, Kum şehrinde iki Erak şehrinde bir kişide olmak üzere üç yeni corona virüs vakasının tespit edildiğini, 2 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kum Tıp Üniversitesi Rektörü Muhammed Rıza Kadir İran medyasına yaptığı açıklamada, son 4 günde solunum yetmezliği şikâyetlerinde artış olduğunu belirtti. Kum'da, virüsün önlenmesi ve durumun kontrol altına alınması için tüm ilk ve orta dereceli okullar ile üniversitelerde eğitime ara verildi.

 İlk olarak Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık 2019'da tespit edilen, kaynağının yarasa çorbasının olduğu iddia edilen tip corona virüs salgını nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 2 bin 100'ü aşmış durumda.

Türkiye'nin yakın komşusu Van'ın ekonomi, sosyal, kültürel ilişkilerinin olduğu  İran'ın başkent Tahran'ın 156 km güneybatısında yer alan teoloji ve taassubun kalesi olarak bilinen, İran İslam Devrimi'nin temellerinin atıldığı ve başladığı, Mollaların ilim irfan şehri, Humeyni, Hamaney, Rafsancani, Hatemi gibi çok önemli ve liderlerin eğitim gördüğü Ayetullahlar Kenti Kum'da corona virüs nedeniyle 2 İran vatandaşının hayatını kaybetmesi mart ayında İranlılar tarafından yoğun olarak kutlanan Nevruz Bayramı öncesine denk gelmesi Van için çok kötü oldu. 

Valilik virüs üzerine teyakkuza geçti.

Vali ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez başkanlığında yapılan toplantıda Kapıköy Gümrük Kapısı'na termal kamera montajı yapılması, sağlık odası kurulması ve yabancılarla irtibat halinde olan gümrük kapısında çalışan personelin koruyucu maske ve ekipman kullanması ile korona virüsü hakkında eğitimden geçirilmesi kararı alındı.

 Son yıllarda İranlıların ekonomik ve ticari hayatını canlı tuttuğu Van'da herkesin birbirine sorduğu soru şu: "İran'da corona virüsünden iki kişinin hayatını kaybetmesi ve salgın Van'ı nasıl etkiler?"

Van- Kum arası karayolu ile 1034 kilometre uzaklıkta. Araçla 11 saati aşkın yol kat edilmesi gereken Kum'dan Van'a gelen turist hemen hemen hiç  yoktur. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyoloji Bölümü, Van Ticaret ve Sanayi Odası ile Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı işbirliği ile Van'a gelen turistlerin sesini dinlemek amacıyla yapılan  "İranlı Turistlerin Van Algısı" araştırmasında Van'a gelen İranlı turist sıralamasında Tebriz ( 36,1), Tahran ( 27,6), Urmiye ( 16,9) ve Hoy ( 4,0) ilk sırayı alıyor. İran'ın 17 şehrinden Van'a gelen turistler arasında Kum yer almıyor.

Ancak bu durum virüsün diğer İranlılar üzerinden bir şekilde Van'a ulaşmayacağı anlamına gelmez. Hızlı yayılma özelliği olan corona virüs salgını hafife alınamaz. Virüs ne çığ felaketine ne de depreme benzer. Virüs sağlık, sosyal ve ekonomik alanda hasarlar yaratıyor.

Ancak panik yapmanın algı yaratmanın anlamı yok.

İran kendi önlemlerini almış ve alacaktır.

İran'ın sınır komşusu Ağrı, Hakkâri, Şırnak illeri ve komşusu olan Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Pakistan, Afganistan ve Türkmenistan ülkeleri ne kadar risk taşıyorsa Van'da o kadar risk taşıyor. Van olarak biz ne kadar diken üstendeysek İran'ın toplumu gibi tüm komşuları da aynı şekilde diken üstündedir. 30 ülkede görülen virüs daha nerde görüleceği belli değil.

Vakaların ve ölümlerin artması durumunda İran'dan Van'a tüm girişler durdurulabilir. Umarız buna gerek kalmaz.

Sağlık Bakanlığı ve Kültür Turizm Bakanlığı başta olmak üzere hükümet zorlu mücadelede Van'ı desteklemesi gerekir. Zira sorun yalnızca Van'ın değil; Ülkemizin hatta insanlığın ortak sorunudur.

Yapılması gereken bellidir.

Virüs salgınına karşı tüm önlemleri almak, kişisel temizliğe ve uyarılara azami dikkat etmek.

Van da turizm sektörü, esnafların, ticaretin olumsuz etkilenmemesi, halkın tedirginlik yaşamaması için yeni önlemlerin alınacağını düşünüyorum.

Temennimiz, komşumuzda corona virüsü görülen vaka ve hayatını kaybedenlerin sayısının, bu seviyelerde kalmasıdır.

Yazarın Diğer Yazıları