İkram Kali

Görev Van milletvekillerinde

İkram Kali

Van'ın 2012 yılında 13 şehir ile birlikte Büyükşehir statüsüne kavuşması üzerine merkez ilçemiz bölünerek iki yeni ilçe daha kuruldu.

İlçe sayımız 11 iken 13 oldu.

Yeni kurulan ilçelerimize İpekyolu ve Tuşba isimleri verildi.

Yaşadıkları yerlerin isimlerini Vanlılar Resmi Gazete'den öğrendiler.

Yanlış karşılık bulmadı.

Gazetemizin öncülüğünde başlayan yanlış isim tartışmasına kamuoyundan çok yoğun destek ve ilgi var.  Van halkı yanlışların telefi edilecek basit bir hata olmadığını ifade ediyor. Konuya ulusal televizyon ve radyolar da ilgi gösteriyor.

İlçe isimlerinin gelecek açısından önemli olduğunun farkında olan tarih bilincine sahip ön yargısı bulunmayan yüzlerce Vanlı, isim değişikliğinin yapılmasının doğru ve gerekli olduğunu söylüyorlar.

Van'ın tarihini okumayan, bilmeyen birileri isim verilirken masa başında  "ben yaptım oldu" dedi.

Ama olmadığı kısa sürede görüldü.

Verilen isimler ilçelerin ne tarihi ne coğrafi yapısı ne de belirlenen idari sınırlarıyla bağdaşıyor. Kel başa şimşir tarak cinsinden.

İsimler verilirken Van kamuoyu tartışmalara müdahil olmadı, çünkü kimseye sorulmadı. Sırdan işyerine, yeni doğan bir çocuğa isim verilirken gösterilen özen yeni kurulan ilçelere isim verilmesinde nedense gösterilmedi.

Kentin tarihinde karşılık bulmayan bu sakat durum doğal olarak rahatsızlık yaratmaktadır. İlçelerinin isimlendirilmesi ve idari sınırları şimdi daha yoğun şekilde tartışılmaya devam ediyor. Kentine sahip çıkan duyarlı insanlarımızın sayısı ve desteği çığ gibi büyüyor.

Bilim insanları ne diyor?

Siz eğer bilime gerçekten inanıyorsanız ve bilim insanına saygınız varsa söylediklerine değer vererek gereğini yapacaksınız.

Van tarihi üzerine bilimsel çalışmaları ve yayınları olan Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulaziz Kardaş, tarihi gerçekler ışığında İpekyolu ve Tuşba ilçelerinin isimlendirilmesi konusunda gazetemize önemli açıklamalar yaptı.

Tuşba'nın Urartuları temsil eden, Urartuları çağrıştıran bir isim olduğunu kaydeden Doç.Dr. Kardaş, "Tuşba sadece Van kalesi ve çevresinin olduğu yeri temsil ediyor. Urartuların Tuşba dediği bölge başka İpekyolu ilçe sınırları içinde sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla Tuşba ilçesi bunlardan mahrum kalıp, sadece isim olarak kalmıştır. Tuşba ilçesinin kendi tarihiyle bağdaşabilmesi için adının Zeve olarak değiştirilmesi gerekiyor" dedi.

Bilim insanı sorumluluğuyla yeni ilçelerin isim ve idari sınırlarının yanlışlığına dikkat çeken Kardaş, "Van'ın özellikle bu bölgede üniversite Zeve Kampüsü'nün ve Zeve Şehitliği'nin içinde yer aldığı ilçenin Tuşba olarak adlandırılması tarihi geçmişle bağdaşmıyor. Van'ın tarihi geçmişine baktığımızda gerek milattan önce 4 bin yıldan itibaren bir geçmişi var ama 2012 yılında yapılan idari taksimatla Tuşba ismi verilmiştir. Dolayısıyla Tuşba Urartuları temsil eden, Urartuları çağrıştıran bir isimdir. Tuşba sadece Van kalesi ve çevresinin olduğu yeri temsil ediyor. Urartuların Tuşba dediği bölge İpekyolu ilçesi sınırları içinde sınırlandırılmıştır. Tuşba ilçesi bunlardan mahrum kalıp, sadece isim olarak kalmıştır. Tuşba ilçesinin isminin Türk İslam tarihiyle bağdaşabilmesi için Zeve olarak değiştirilmesi gerekir. Çünkü Zeve eski kayıtlarıyla Osmanlı'da Zaviye olarak geçiyor.  Tarihi bir gerçeğe de dikkat çekmek istiyorum. Şeyh Sadi Şirazi'nin torunları ve arkadaşları gelip burada Zaviye'yi kuruyorlar. Bunlardan Şeyh Sultan Hamza Cami ve Türbesi Zeve'dedir. Hatta bu isimle bir camii de yaptırıyorlar. Osmanlı kayıtlarına baktığımızda bu bölge Zaviye olarak da geçiyor" diye konuştu.

Tatmin olmadıysanız başka tarihçilere, coğrafyacılara, kent plancılarına da yanlış işlemi sorabilirsiniz.

Kamuoyunun talebi sonrası başlayan tartışma yarar getirdi

Tuşba ilçesine Zeve ismi verilmesi tartışması kısa sürede doğru yöne evrildi.

Vanlılar diyor ki;

Tuşba Tuşba değil.

İpekyolu İpekyolu değil.

İki yanlıştan bir doğru çıkmaz.

Nasıl ki yanlış isimler ve soyisimler düzeltiliyor ise yeni kurulan iki ilçenin yanlış olan isimleri de daha yolun başındayken, yıllar geçmemişken düzeltilmelidir.

Ne yapılmalı?

Tuşba ilçesinin adı Zeve,

İpekyolu ilçesinin adı Tuşba olmalı.

Vali ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez de 2019 yılının güvenlik ve asayiş değerlendirme basın toplantısında sorumuz üzerine değişikliğin nasıl yapılabileceğini anlattı. Vali Bilmez, Tuşba ilçesinin isminin Zeve olabileceğini, bunun için milletvekillerinin kanun teklifi vermesi ve parlamentoda kabul edilmesi gerektiğini söyledi.

İzlenecek yöntem bellidir.

Milletvekillerimiz gerekçeli kanun teklifi hazırlayarak TBMM'ne sunacaklar. Ön hazırlıkları yapılan teklif Meclis'te kabul edilerek 'Yanlış hesap Bağdat'tan döner' ve Van'ın çifte yanlışı son bulur.

İlçelerin kaderini etkileyecek yanlışta ısrar etmenin mantığı yoktur.

Yanlıştan dönmek erdemdir.

Yazarın Diğer Yazıları