SORU: HAFTA TATİLİ ÜCRETİ ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?
CEVAP: Hafta tatili ücreti, 4857 sayılı İş Kanunu madde 46 ve devamında düzenlenmiştir. Buna göre; İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. 4857 sayılı İş Kanunu madde 32/8’de, ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıl olarak düzenlenmiştir. Hafta tatili ücreti de bir ücret alacağı olması sebebiyle hafta tatili ücreti zamanaşımı süresi, beş yıldır. Bu beş yıllık süre, hafta tatili ücretinin ödenmesi gerektiği tarihten itibaren başlar. Bu sebeple her hafta tatili için ayrı ayrı zamanaşımı süresi belirlenir.
SORU: KÖTÜ NİYET TAZMİNATI ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?
CEVAP: İşveren tarafından iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılması suretiyle sona erdirilmesi halinde işçiye, bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir. 4857 sayılı Yasanın 17’nci maddesinin altıncı fıkrasının açık hükmü gereğince, iş güvencesi kapsamında olan işçiler yönünden kötü niyet tazminatına hak kazanılması mümkün değildir.
Kötü niyet tazminatında zamanaşımı süresi, 25.10.2017 tarih ve 7036 sayılı kanun ile eklenen Ek Madde 3 ve Ek Madde 8 gereği 5 yıldır Ek madde 3 gereği iş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, kötü niyet tazminatının zamanaşımı süresi beş yıldır Geçici madde 8 Ek 3 üncü madde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra sona eren iş sözleşmelerinden kaynaklanan yıllık izin ücreti ve tazminatlar hakkında uygulanır
SORU: FAZLA MESAİ ALACAĞI ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?
CEVAP: İş Kanunu madde 41’e göre fazla çalışma- fazla mesai ücreti İş Kanununda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmaları ifade etmektedir. İlgili kanun uyarınca fazla çalışmanın her saati için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen tutarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde fazla çalışma ücreti, 4857 sayılı İş Kanununun 51 inci maddesinde öngörülen yönetmelik hükümlerine göre ödenir. Fazla çalışma yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. Fazla mesai alacağında zamanaşımı süresi, 4857 sayılı İş Kanunu madde 32/8’e göre özel bir zamanaşımına tabidir. İlgili hükme göre; ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.
SORU: YILLIK İZİN ÜCRETİ ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?
CEVAP: Yıllık ücretli izin, işçilerin dinlemelerini sağlamak amacıyla, belli bir zaman dilimi için izin kullanmalarını ifade eder. Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere yıllık izin hakkı, Anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Yıllık ücretli izin hakkı, İş Kanunu madde 53 ve devamında düzenlenmiştir. Buna göre; işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Bu ücrete ilişkin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. Yıllık Ücretli izin Süresi Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara on dört günden, Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden, On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden, az olmaz. Yıllık izin ücretinde zamanaşımı süresi, Yeni Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlük tarihi olan 01. 07. 2012 tarihinden sonra işten ayrılanlar için, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin yerleşik uygulamasına göre 10 yıl iken 25. 10. 2017 tarihinde yürürlüğe giren ve 7036 sayılı Kanunla eklenen ek madde 3 ve ek madde 8 uyarınca; yıllık ücretli izin alacağında zamanaşımı beş yıl olarak belirlenmiş ve bu sürenin 25. 10. 2017 tarihinden sonra işten çıkanlar için uygulanacağı ifade edilmiştir. Ek Madde 3- İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, yıllık izin ücreti ve aşağıda belirtilen tazminatların zamanaşımı süresi beş yıldır. Geçici Madde 8- Ek 3 üncü madde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra sona eren iş sözleşmelerinden kaynaklanan yıllık izin ücreti ve tazminatlar hakkında uygulanır.
SORU: İHBAR TAZMİNATI ZAMANAŞIMI SÜRESİ
CEVAP: Yargıtay kararlarında ihbar tazminatı İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesini haklı bir nedeni olmaksızın ve usulüne uygun bildirim öneli tanımadan fesheden tarafın, karşı tarafa ödemesi gereken bir tazminattır.” şeklinde tanımlanmıştır ve İhbar tazminatında zamanaşımı süresi, 25.10.2017 tarihli 7036 sayılı kanun ile eklenen Ek Madde 3 ve Ek Madde 8 gereği 5 yıldır. İlgili hükümler şu şekildedir: Ek madde 3- İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, yıllık izin ücreti ve aşağıda belirtilen tazminatların zamanaşımı süresi beş yıldır. a)Kıdem tazminatı. b)İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat. c)Kötü niyet tazminatı. d)İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat. Geçici madde 8- Ek 3 üncü madde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra sona eren iş sözleşmelerinden kaynaklanan yıllık izin ücreti ve tazminatlar hakkında uygulanır. Ek 3 üncü maddede belirtilen yıllık izin ücreti ve tazminatlar için bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan zamanaşımı süreleri, değişiklikten önceki hükümlere tabi olmaya devam eder. Ancak, zamanaşımı süresinin henüz dolmamış kısmı, ek 3 üncü maddede öngörülen süreden uzun ise, ek 3 üncü maddede öngörülen sürenin geçmesiyle zamanaşımı süresi dolmuş olur der ilgili kanun sağlıkla kalın…
