Hacı Şemsettin Altaylı ve eski terzi amcalarımız

Van’da senelerini terzilik mesleği ile geçiren onlarca terzi vardı. Bu terzi büyüklerimiz, amcalarımız ve dayılarımızın bir çoğu mesleklerinde zirvedeydiler.

Hangi caddeye çıksak, hangi sokağa girsek hangi ara yere dalsak orada mutlaka bir terzi dükkanı bir ustamız vardı.

İşte kendisini bu mesleğe adayan ve son nefese kadar işinin arkasında olan terzilik mesleği bitti dense de  yıllarını terzilik mesleğine veren o ünlü terzilerden biri de bu gün aramızda olmayan Rahmetli Hacı Şemsettin Altaylı idi.

Türkiye’de olduğu gibi Vanda da terzilik en önemli mesleklerden biriydi. O günlerde en gözde ve en önde olan terzilik mesleği artık revaçta olan bir meslek değil artık.

Şimdi onlarca terzi artık özel pantolon ve takım elbise dikmeyi bıraktı, tadilat yapmaya başladı. Terzilik mesleği günden günü bitti ve kaybolan meslekler arasına dahil oldu ne yazık ki. 80’li yıllara kadar her meslek gibi terzilik mesleği de önemli ve değerli bir meslek idi.

O yıllarda terzilik revaçtaydı. 30-35 yıl önce hazır giyim bu kadar yaygın olmadığı için terzilik mesleği çok değerliydi. Şu an herkes hazır giyime yöneldi, böyle olunca da terziler sadece tamir yapmaya başladı. Şu anda meslek tamir üzerine döndü. Paça kısaltma, daraltma, genişletme ya da tamir işleri yapılıyor .

Eskiden her meslek olduğu gibi terzilik mesleği de kıymetliydi   şimdi çıraklıktan terziliğe başlayan bulunmuyor..

Çünkü alttan yetişen çırak yok. Usta çırak ilişkisi başka mesleklerde olduğu gibi terzilik mesleğinde de bitti. Yeni neslin elinden bir düğme dikmek bile gelmiyor maalesef,

Van’da seneler önce bizi babalarımız ustamıza çırak verirken, ‘eti senin, kemiği benim’ mantığı ile işe verirdi.

Sadede gelirsek Hacı Şemsettin amca olsun diğer kıymetli terzi amcalarımız hepsi işlerini bilen işine saygılı ustalardı. Çok adı anılacak ustalarımız vardı da ben konu başlığı olarak Hacı Şemsettin Amcayı yazıma konu başlığı olarak aldım.

Terzi Şamil Perihanoğlu,  Burhan Biçinci, Mustafa Güleryüz, Terzi Refik Usta, Hayrettin Yılmaz, Mustafa Özok, Celal Kaplanoğlu, Şeref Koç, Sulhattin Koç, Ali Saraçoğlu, Saffet Yörükoğlu, İskender Yaraman, Haydar Şeker ve daha nice burada ismini hatırlayıp da yazamadığım terzi ustalarımız vardı.

Hepsine de hürmetim vardır hepside ayrı ayrı bir değerdiler. Ancak Terzi Mesleğinde benim için il akla gelen hep Hacı Şemsettin Altaylı ve ondan sonra Şamil Perihanoğlu olmuştur.

Bu gün Van’da eski terziler dendiğinde benim gibi bir çoğununda ilk aklına gelen hep belli isimler olmuştur.

Vakti zamanında tüm aileler konfeksiyon denen şeyin daha arzı endam eylemediği o yıllarda ya Ramazan ya da Kurban Bayramlarında imkanları nispetinde aile büyükleri olarak hem kendilerine hem de ailedeki erkek çocuk ve torunlara kadar takım elbise kestirmek ve diktirmek adettendi.

Şartlar zorlanır ve mutlaka takım elbise diktirilirdi. Bu insanlar için vazgeçilmez bir şeydi.

Hal böyle olunca durumu fevkalade bütçesi güçlü olanlar da Tüccar terzilerdi.  Onlar o zamanın tanınmış marka kumaşlarını iş yerlerinde istif eder ve gelen müşteriye takdim edilerek gösterilir ve beğenilen kumaştan alıcının zevkine göre takım elbise dikilirdi.

O gidip gelmeler provalar ne kadar heyecan verirdi insana diyorum da ancak o heyecanı o yılları yaşayanlar bilir.

Hele ramazan ve kurban bayramında son ana kadar siparişler birikir ve bayram sabahına kadar elden iğne iplik düşmez ve alıcılar terziler ile birlikte sabahlar takım elbiselerini alıp evlerinin yollarını tutarlardı.

Her terzihanede çırak olurdu kalfa olurdu ve bunlar zaman içerisinde kendilerini meslekte yetiştirerek kademe kademe yükselerek en sonunda ustalığa kadar yükselirlerdi.

Zamanı geldiğinde usta artık sende kendi yoluna der ve o ruhsatı alan da kendine yeni bir iş yeri açarak işine usta olarak devam eder ve o da zamanla yetiştirdiği elemanları usta olarak salardı.

İşte biz de bu gün o günleri hatırlayıp andığımızda aklımıza kimler gelmedi ki. Benimde aklıma bizim Şemsettin amca geldi.

Son ana kadar işini elden bırakmadı. Sağlık sorunları yaşamasına rağmen yine de eski Sümerbank sokaktaki terzihanesinden kolay kolay ayrılmadı.

Koca bir ömrü terzilikle geçirdi ardı sırada iyi bir insan olarak hep dualarla anıldı.

Hoş yaşadı hoş göçtü ve bu gün ben ve benim gibi bir çok insan tarafından hayırla yad ediliyor.

Ne mutlu Hacı Şemsettin amca ve onun bu gibi bu şehre hayatını adayıp bu gün rahmeti rahmana kavuşan terzi büyüklerimize.

Hacı Şemsettin Altaylı ve tüm terzi amcalarımızı dayılarımız rahmetle anıyorum.

Ruhunuz şad mekanınız cennet olsun inşallah büyük ustalar!...