Her yaz mevsiminde Türkiye, orman yangınlarının acı yüzüyle karşı karşıya kalıyor. Teknoloji çağında yaşıyor olsak da, geçmişin bilgi birikiminden çıkarılacak dersler hâlâ çok kıymetli. Özellikle Osmanlı ve Roma dönemlerinde uygulanan bazı yöntemler, bugün modern teknolojiyle birleştirildiğinde güçlü bir çözüm olarak karşımıza çıkıyor.
Osmanlı’nın Yangın Stratejisi, Osmanlı döneminde ormanların korunması büyük önem taşırdı. İstanbul’un akciğerleri olan Belgrad Ormanı ve diğer korular, yalnızca ağaçlarla değil, aynı zamanda koruyucu planlamayla ayakta kaldı. Bu planlamanın en önemli unsurlarından biri yangın bariyerleri idi.
Ormanların içine, belli aralıklarla geniş açıklıklar (yangın yolları) bırakılırdı. Bu koridorlar, olası bir yangında alevlerin hızla yayılmasını önlerdi. Yolların genişliği, rüzgarın yönüne ve kuvvetine göre belirlenirdi; kimi zaman 30 metre, kimi zaman 50 metreye kadar çıkardı. Ayrıca bu açıklıkların bazı noktalarına su kanalları ve yangın havuzları eklenirdi. Bu yöntemle yangın, daha başlamadan kontrol altına alınabilecek bir düzen oluşturulurdu.
Modern Teknolojiyle Buluşan Gelenek Bugün bu tarihi yöntem, modern dokunuşlarla çok daha etkili hâle getirilebilir. Yangın yollarına yangına dayanıklı ağaç türleri (örneğin zeytin, defne) dikilerek doğal bariyer güçlendirilebilir. Ve zaten en önemli hususta budur zeytin ağaçları acilen dikilmeli ve önem verilmeli.Göletler ve su kanalları ise sensörler ve basınçlı sulama sistemleriyle desteklenebilir. Ayrıca bu alanlar drone gözetimi ve yapay zekâ analizleriyle sürekli izlenebilir. Böylece geçmişin aklıyla geleceğin teknolojisi birleşir ve yangınlara karşı güçlü bir savunma hattı oluşur.
Tarihten Geleceğe Bir Köprü Osmanlı’dan ilham alan bu yaklaşım, sadece nostaljik bir fikir değil, bugün uygulanabilir, sürdürülebilir ve ekonomik bir yöntemdir. Doğayla uyumlu, maliyeti düşük, çevreye zarar vermeyen bu model; yangınlarla mücadelede yeniden gündeme gelmeli. Çünkü bazen en modern çözüm, geçmişin bilgeliğinde saklıdır...
Ve bugün ülkemizin birçok bölgesinde devam eden orman yangınlarının yarattığı derin üzüntüyü yürekten paylaşıyorum. Doğamıza ve geleceğimize sahip çıkmak için tarihimizden güç alarak birlikte mücadele etmeliyiz.
27.07.2025
