Yalınız dolandırıcılar mı suçlu?
İkram Kali
27 yaşında kurduğu "sığır" çiftliği ile binlerce kişiden 511 milyon lira çarparak yurtdışına kaçan Çiftlik Bank yöneticisi Mehmet Aydın'ın dolandırıcılık başarısı konuşulmaya devam ediyor. Uyanıklığı karşısında "helal olsun" diyenlerde var, "oh olsun" diyenlerde.
Çiftlik Bank soygunu ilk dolandırıcılık değil, ülkemiz dolandırıcılar cenneti neredeyse.
Dolandırıcıların ilginç hikâyeleri var.
Türk tarihinin isim yapmış ilk dolandırıcısı Eyüplü Halit'tir.
Halit suç tarihine damgasını İstanbul'un işgal altındaki son günlerinde kendi karakolunu kurması "vukuatı" ile vurmuş. İstanbul işgalinin sonlarında, Türk ordusunun şehre girmesine üç-beş gün kala Eyüplü Halit, arkadaşı Arap Abdullah ile Rumların yoğun olarak yaşadığı bir semtte, metruk bir bina ayarlayıp "karakol" kuruyor. Kentteki otorite boşluğu nedeniyle kimse bunu garipsememiş. Kendisini "komiser", arkadaşını da "bekçi" tanıtıp, mahallenin zenginlerine musallat olmuş. Karakola çağırdıkları kurbanlarına, "iyi polis", "kötü polis" rolü oynayıp, onları korkutarak soymuşlar.
Rumca ve Fransızca konuşabilen Eyüplü Halit, 1935'te yine hapisken bir mektupla Mussolini'yi de dolandırmış. Hapishanede kasa hırsızı bir İtalyanla tanışmış. Onu kafaya alıp Mussolini'ye bir mektup yazmış: "Sayın Mussolini ben sizi çok seven, fikirlerinizi çok takdir eden bir Türk'üm. Antalya'nın sizin hakkınız olduğunu savunduğum için hapis yatıyorum. Yardımınıza muhtacım..." Mektup postalandıktan bir ay sonra İtalyan Başkonsolosu ziyaretine gelmiş ve yüklüce bir parayı Eyüplü Halit'e teslim etmiş.
Eyüplü Halit sık sık cezaevine düşmüş. Yine böyle hapse girmiş, tahliyesine bir gün kala koğuşa yeni bir mahkûm girmiş. Halit bunu kömürlüğe götürüp, "Bak kardeşim, bu koğuşun sobası bana ait. Ama ben yarın çıkıyorum. Sobanın yanmasından ben sorumluyum ve her gün diğer mahkumlardan beşer kuruş alarak yolumu bulurum. Seni sevdim, 15 lira verirsen bu sobayı sana satarım" demiş. Zavallıdan 15 lirayı kapan Eyüplü ertesi gün cezaevinde ayrılmış. 68 gelin adayını dolandırdıktan birkaç ay sonra yakayı ele veren Eyüplü, gördüğü işkence sonucu cezaevinde ölmüş.
***
Çevirdiği dolaplar filmlere bile konu olan Ziya Sülün Osman namı diğer Sülün Osman, halkın hayranlığını kazanmış dolandırıcımızdır. ABD ve Avrupa'da yaptığı dolandırıcılık suçlarından dolayı tutuklanıp ünlü Amerikan hapishanesi Alkatraz'a gönderilen, Eyffel kulesini hurdacıya satmakla ünlenen Victor Lustig ve ABD'nin en ünlü dolandırıcılarından New York şehrinin en ünlü yapıtları olan Metropolitan Müzesi ve Özgürlük Anıtı dışında Brooklyn Köprüsünü birkaç kez satan George C. Parker gibi Sülün Osman da Galata Kulesi ve Beyazıt Meydanı'nı İstanbul'a yeni gelmiş Anadolu'nun saf tüccarlarına satmasıyla ünlüydü. Sülün Osman, 20 Nisan 1962'de hapisteyken 'Alınteri ile Yaşamak' konulu konferans bile vermiş. 1984'te Beyoğlu'nda sürekli kaldığı otelde kalp krizinden ölü bulunan Sülün Osman kimlik taşımadığı için kimsesizler mezarlığına gömüldü.
***
Banker furyasında 1980'lerde yıldızı parlayan Türkiye'nin 'Banker Kastelli' olarak tanıdığı Abidin Cevher Özden, yıllık enflasyon yüzde 30 iken aylık yüzde 12 faiz ile para topluyordu. Milli gelirin 70 milyon dolar olduğu günlerde Kastelli para kazanma hırsı olanların sayesinde 100 milyar para toplamıştı. 40 bankanın, bankerleri saf dışı bırakan karara imza atmasıyla işler birden tersine döndü. İflas eden Kastelli yurt dışına kaçtı. Türkiye'ye döndü silahıyla ağzına sıkarak hayatına son verdi.
***
Ünlü dolandırıcılardan biri de adına "Yüzyılın dolandırıcısı Selçuk Parsadan" isimli kitap yazılan Selçuk Parsadan'dır. Tansu Çiller'in başbakanlığı döneminde, "örtülü ödenek dolandırıcılığı " ile isimi gündeme geldi. Emekli Orgeneral Necdet Öztorun'un sesini taklit ederek, dönemin başbakanı Tansu Çiller'i telefonla aradı, "İstanbul'da emekli subayların DYP lehine çalışarak binlerce oy toplayacağı" vaadiyle 'Kemalistler Derneği' için 5.5 milyar lira istedi. Para, ertesi gün Başbakanlık Örtülü Ödeneği'nden hesabına yatırıldı. Çiller'e 'Fethullah Gülen' olarak telefon açarak "Işık evleri yaptırıyoruz dört-beş eksiğimiz var. Açılmak üzere ama eksiklikleri tamamlamak gerekiyor' diyerek 5 Nisan kararlarından önce 1.5 milyar lira para alan Parsadan katıldığı bir televizyon programında Tansu Çiller için 'saf kadın' yorumunda bulundu. Hapis yattı. İstanbul'da omurilik kanseri nedeniyle öldü, ailesi dağıldı.
***
Türkiye'n ün ünlü dolandırıcılarından Ayşe Benli'nin alanı başka. Benli'nin kumar çetesi Las Vegas'daki Venetino Casino'ya 2 milyon dolarlık kazık atarak ABD'yi bile dolandırdı. Poker oynarken yaptıkları hile uzmanları tarafından bugün bile çözülemeyen Benli çetesi FBI tarafından aranıyor. Ancak henüz izlerine rastlanabilmiş değil.
***
Efsane isim Jet Fadıl…
Hayali projeleri, geri ödemediği borçları, hakkında istenen astronomik hapis cezaları ve reklamlarında bizzat oynadığı, dini söylemleri yoğun olarak kullandığı projeleri ve DYP'den bazı isimleri kontenjanından seçilecek yerlere bırakarak milletvekili seçtirdiği iddialarıyla gündeme gelen, iş hayatına 1987'de Jet Sürücü Kursu ile giren Mehmet Fadıl Akgündüz, kamuoyunun tanıdığı isimle Jet Fadıl, Jet Kent, Proton, İmza projelerinden yıllar sonra 2011'de Caprice Gold Bayrampaşa projesiyle kamuoyunun karşısına çıktı. Saadet zinciri kurarak, dindar Hristiyanların dini duygularını sömüren, yüksek faiz ve vergisiz kazanç vaat ederek insanları dolandıran Howard Welsh gibi Jet Fadıl da İslami kesimi kendisine inandırarak para topladı. Caprice Gold Bayrampaşa'nın 2011'deki temel atma töreninde Akgündüz'le poz vererek sahneye çıkıp dua eden Cübbeli Ahmet Hoca, "Buradan yer satın almak caiz midir? Ben size fetva veriyorum, caizdir" sözleriyle Jet Fadıl'a açık destek verdi. Sonrasında yaptığı açıklamada 'İslami ilkelere göre hizmet sunacak otel yokluğundan dolayı Caprice Gold'a sıcak baktığını, amacının reklam değil İslam'a hizmet olduğunu' belirtti.
İslami devre mülk projesi 12 bin ile 20 bin mağdurdan yaklaşık 750 milyon lira toplanmasına rağmen yıllarca bitirilmedi. Caprice Gold Bayrampaşa projesi nedeniyle Reklam Kurulu, Akgündüz'e 652 bin lira ceza kesti. Gerekçe, 7 yıldızlı olarak tanıtılan otelle ilgili ilanların müşteriyi yanıltmasıydı. Zira mevzuatta 7 yıldızın karşılığı yoktu.
Tarihin farklı döneminde Van'da da kendi çapında irili ufaklı dolandırıcılar çıkmıştır. Ama Jet Fadıl'ın, Parsadan'ın, Tosuncuk'un büyük vurgunları karşısında bizimkilerin esamisi okunmaz.
Ayrıca gelişen bilişim teknoloji çağında vatandaşların e-ticaret, sosyal medya ve mobil uygulama kullanımına ağırlık vermesiyle birlikte ye tarz dolandırıcıların sayısı da hızla artmaya başlamıştır.
Siyasi dolandırıcıları, umut tacirlerini, yalancıları, istismarcıları, duygu sömürücülerini saymıyoruz
Tamam, dolandırıcılar suçlu.
Peki, daha fazla kazanma hırsıyla dolandırıcılara para kaptıranların, uyarıları ciddiye almayan yasa dışılığa göz kırpan cingözlerin hiç mi suçu yok?
