İkram Kali

Van'ın vergi yükü

İkram Kali

Van'ın vergi yükü yüzde 100 artacak!

 
TBMM İçişleri Komisyonu Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'lerde değişiklik yapan kanun tasarısının 13 ilin büyükşehir olmasını öngören maddesini dün kabul etti. Kabul edilen maddeye göre, Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van, büyükşehir belediyesi olacak.
Büyükşehir yasası ile Van'ın şekli, şehir ruhu, toplumsal yapısı zaman içinde çok değişecek.  Her dönemde olduğu gibi büyükşehir beraberinde yeni zenginler ve mağdurlar yaratacak.  Toplumun sosyal dengeleri değişecek.  
Daha önceki büyükşehir ile ilgili yazılarımda da belirttiğimiz gibi Van'a bağlı ilçelerin mülki sınırları içinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği sona erecek, köyler mahalle olarak, belediyeler ise mahalleleriyle birlikte bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılacak. İl özel idaresinin ve köylerin tüzel kişiliği sona erecek.
***
Yasa 2014'te Van'a büyükşehir ve beraberinde çeşitli ek vergiler de getirecek.  
Ankara Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü Başkanı, Hürriyet Gazetesi yazarı Prof. Dr. Şükrü Kızılot, büyükşehir olacak Van gibi illerde ikamet edenlerin vergi şoku yaşayacağını Balıkesir konferansında ve köşesinde dile getirdi.  Kızılot'un tespitlerine göre büyükşehir ile birlikte vergi, imar alanında Van'da bakın neler değişecek;
* "TBMM'de yasalaşması beklenen kanun tasarısı ile 13 ildeki belediyeler, büyükşehir belediyesine dönüşecek ama bu 13 ilde bürosu, evi, mağazası, dükkanı, muayenehanesi ve arsası olana yüzde 100 vergi şoku geliyor.
* Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van büyükşehir belediyesine dönüşecek. 
* Evlere, bürolara, dükkânlara ve mağazalara da yüzde 100 vergi artışı gelecek!
* Arsa vergilerine de yüzde 100 artış gelecek! Bu vergilerin yüzde 10'u oranında alınan "Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı" da artacak!
* Esnaf etkilenecek. Basit usule tabi olan on binlerce esnaf, gerçek usulde mükellef olacak!
* Emlak Vergisi Kanunu'nun 8 ve 18. maddelerine göre, büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanları içinde, emlak vergisi yüzde 100 artırımlı olarak uygulanacak.
* "Mücavir alan" komşu alan anlamına geliyor. İmar mevzuatı yönünden belediyenin kontrol ve sorumluluğu altına verilmiş olan alan anlamına geliyor ve belediye sınırına bitişik olması gerekmiyor ve de köyleri bile kapsayabiliyor.
VERGİ ORANI NE OLACAK?
* Emlak vergisi oranları ve buna bağlı olarak ödenecek vergiler yüzde 100 artmış olacak. 
Buna göre; 
* Konutlarda: Binde bir olan oran, "binde iki" olacak.
* Konut dışı binalarda: Binde iki olan oran, "binde dört" olarak uygulanacak.
* Arsalarda: Binde 3 olan oran, binde 6 olarak uygulanacak.
VANLI ESNAFA SOĞUK DUŞ
13 ilde, basit usule tabi on binlerce esnaf, büyükşehir belediyesi sınırlarına alınan yerlerin (nüfusu 30 bini aşanlarda) Bakanlar Kurulu'nun 95/6430 sayılı kararına göre; büyükşehir belediyesi sınırları içinde; motorlu taşıtların bakım ve onarımı ile uğraşanlar, lokanta ve benzeri hizmet işletmelerini işletenler, mal imalatı ve alım-satımı ile uğraşanlar (örneğin; bakkal, kasap, manav, kırtasiyeci, manifaturacı, tuhafiyeci, kuruyemişçi, lokantacı, büfeci, kaportacı, otomobil tamircisi, oto elektrikçisi) basit usulde mükellef olamayacağı için gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olarak defter tutacaklar."
***
BAŞKA NELER OLACAK ?
1. YEREL KÜLTÜR: Tasarıyla büyükşehre dönüşen Van gibi illerde yerel kültür yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilecek.
2. VAN GÖLÜ SAHİL ŞERDİ VE SİT ALANLARI: Büyükşehir yasası ile toplumun ortak malı olan Vangölü kıyı alanları, sit alanları ve doğal korunması gereken tüm yapıları yasal olmayan şekilde işgal edenlere af yolu açılacağı endişeleri dile getiriliyor. 
3. KAÇAK YAPILARA RUHSAT: Bir yandan afet riski taşıyan binaların yıkımı için harekete geçilirken, köy sınırlarında kalan tüm ruhsatsız yapıları ruhsatlı hale getirilmesi de endişe ediliyor.  Konuyla ilgili endişelerini dile getiren Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı Necati Uyar, bunun imar affının en ağırı olduğunu vurgularken Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu da "Burada örtülü bir af söz konusu" dedi. Tasarıyla, tüm köy sınırları içindeki yapıların ruhsatlı kabul edildiğini belirten Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı Uyar, "Ruhsatsız yapıları ruhsatlı kabul etmek imar affının en ağırıdır. Bir taraftan afet yasası çıkartıyor, 'Tüm sakat binaları yıkacağım' diyorsunuz, diğer yandan büyük bölümü yıkılması gereken binaları affediyorsunuz. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu"  ifadesiyle tasarı eleştiriliyor.  
Büyükşehir yasası ile sonuçta kentin güçlü kesimleri başta siyaset ve ekonomi olmak üzere her alanda çok daha güçlü, daha çok söz sahibi olacak. 
***
VAN'IN MESLEK ODALARI UYUYOR MU?
Van gibi büyükşehir olmaya hazırlanan Balıkesir Ticaret Odası harekete geçerek yeni Türk Ticaret ve Büyükşehir kanunlarıyla ilgili olarak üyelerini ve Balıkesir toplumunu zamanında,  doğru bilgilendirmek üzere çeşitli konferanslar düzenliyor.  Van'ın meslek odaları bu konuda ne yapıyor?

Yazarın Diğer Yazıları