Van üçlemesi
İkram Kali
"Van Üçlemesi/Gülü Astım Duvara"
Hafta sonu iki değerli armağanı aynı zaman dilimi içinde aldım. Derler ya " ayarlasan böyle olmaz" aynen öyle oldu. Biri Ankara'dan gelmişti. Diğerini bizzat elden aldım. Çok ta mutlu oldum. Van kokan, Van anlatan, Van hayal eden, Van seslenen iki güzel eserin değerli yazarları kitaplarını incelik göstererek daha tanıtıma ve dağıtıma çıkarmadan bana ulaştırmaları doğrusu yüzümü güldürdü.
Engin Kansav Ortaköylüoğlu'na "Van Üçlemesi/Gülü Astım Duvara", Murat Oto'ya "Geçmişten Geleceğe Van Türküleri 1 - Kırık Havalar" eserleri için teşekkür ediyorum.
Bugün Engin Hanıma öncelik vererek altı yıllık bir emeğin sonunda ortaya çıkan "Van Üçlemesi/Gülü Astım Duvara" isimli eserinden sizlere söz etmek istiyorum.
Yüreği, yaşamı, düşleri Van kokan Vanlı Engin Kansav (Evlilik soyadı Ortaköylüoğlu) ile bir kez Van'da yüz yüze geldik 2010 yılında yazacağı eser ile ilgili olarak araştırma yapmak, belge toplamak, canlı tanıklarından Van'ı dinlemek üzere memleketi sevdalandığı Van'a gelmişti. Gerçek bir hanımefendi, kararlı duruşu, narin üslubu vardı. Kaleme alacağı eser için tatlı, samimi ve heyecanlı çabasına hayran oldum. Engin Hanıma bir nebze yardımcı olmaya çalıştım. Kitap çalışması süresince beş kez Van'a gelen yazar, Bütün uğraşlarına karışın Van'ın kurum kuruluşları, iş adamları Van kitabını basmaya katkı sunmamıştı. Ama kararlılığı ve kendi imkanlarıyla önündeki engelleri aşarak değerli eseri ortaya çıkmıştı.
Engin Kansav Ortaköylüoğlu'nun Phoenix Yayınevi tarafında basılan " Van Üçlemesi/Gülü Astım Duvara" isimli kitabın kapağında Ressam Muharrem Pire'in kadını tasvir eden bir resmini kullanmış. Kitabın ilk sayfasının üstünde " Ya kebikeç bu sayfalardan uzak dur, sana göre değildir bu sayfalar " yazarak anlamlı göndermede bulunmuş. Engin Kansav aynı sayfanın arkasında kendisini anlatmış. Daha sözünün girişinde Vanlı olduğunu vurgulayan yazar ilk, orta, lise öğrenimini Van'da tamamlamış. İstanbul Üniversitesi Ed. Fak. Tarih bölümünü bitirmiş. Van Kız İlk Öğretmen Okulunda öğretmenliğe başlamış. " Düşün -Konuş-Dinle" kursunun kurucu üyesi olan Kansav, Van'dan kopmayarak Van betiğini, yazmaya başlamış.
"Babam Mehmet Kansav ve Kızım Özlenir anısına" özel sayfa ayrılan eser Düşte Van, Bilgide Van, Anılarda Van üçlemesinden 315 sayfa oluşan kitabın sunu kısmında yazara teşekkür eden, Van'a ait zenginlikleri, anıları, güzellikleri bir çırpıda anlatan Gürsen Özen " Ey okuyucu, yaşanmışlığın ağır bastığı bu kitapta inanıyorum ki sizler de kendinizi, tarihle, coğrafyayla birlikte şiirin içinde bulacaksınız. Bu kitap aynı zamanda öğrenciler ve araştırmacılar için de engin bir kaynak olma özelliği taşıyor. Bir belge ve başvuru kitabı" diye seslenmiş. Bir dönem Türk Tarih Kurumu Başkanlığı yapan Prof Dr. Şerafettin Turan özetle şunları yazmış: " Tarih araştırmalarında en zor konulardan biri kuşkusuz kent tarihçiliğidir…. Hele söz konusu kent Van gibi İran ve Kafkasya kültürlerine ve çeşitli saldırılara açık bir sınır kenti olursa sorun daha güçleşir. Bir tarih öğretmeni olan Sn. Engin Ortaköylüoğlu doğduğu büyüdüğü Van'ı Urartu'dan başlayarak çağımıza uzanan, geçmişini bazen kaynakların ya da tanıkların verdiği bilgiler doğrultusunda bazen de insanı büyüleyen bir düş ortamında tanıtan bu çalışması övgüye değerdir…"
Engin Hanımın Van'da Çerkez Mehmet Usta olarak tanınan babasının Kafkasya'dan Anadolu'ya savrulan soyunun Van'a düşen bir parçasıdır. Van'ın öz rengidir. Dünyaya Van'da gelen Engin Hanım ellili yılların Van'ında huzurlu, imrenilecek samimi bir yaşamla kucaklaşır. Van'dan gider ama yaşamı boyunca ülkemizin ve Van'ın değerlerine duyduğu sevgi yakasını bırakmaz. Van'ın güzelim belleğinin unutulup yitirilmesine gönlü elvermediği için bu duygu ve düşüncelerle Van'ın kültürünü, yaşamını özenle inceleyerek, derleyerek "Van Üçlemesi/Gülü Astım Duvara" kitabında harmanlar. Kitap tarih, coğrafya, anı, düş, sosyal olaylar, portreler, özdeyiş, öyküler, kent hafızası, yaşanmışlıkları kapsıyor. Vanlıların gönlü kadar geniş, sofraları kadar zengin. O nedenle Van Üçlemesi ismini almış. Kitabın her satırı okuyucuyu Van'ın özlem duyulan günlerine götürüyor.
Kitabı elinizden düşürmeden keyifle, hüzünle, heyecanla, aşkla okuyacağınıza inanıyorum. Engin Hanım satırlarında yaşadığı Şerefiye Mahallesini, komşuluk ilişkilerini, Deli Arif, Dımso, Sırmi Bacı, Terzi Kızlar, Foto Haydar, Camgöz Sabri, Laz Mehdi, Sobacı Hamdi, Pansumancı Mehmed Efendi, Kenkan Topal Kaso, Kör Azie Bacı, Mıtırıp kamo-Zekie, Zeze Nene, Ato ( Atilla Gürbüzer) Ferit Melen, Kinyas Kartal, Vali Haydar Beyi,Şaban Boysan'ı, İlyas Kitapçı'yı, Tango Ağa ( Karatekin )Fevzi Levendoğlu, Mustafa Solmaz, Berber Syfettin Usta, Kenkan Eşref Tuci, Mehmet Kuşman, Cafer Ortasaç Van Balığı, Van Kedisi, Van Peyniri, Alça , Şamama, Kehriz, Çatçingir, Katkati gül, İkinisan, Tatvan, Van Gemilerini, Vanspor'u, 2 Nisan Van'ın Kurtuluş hikayesini, deyimleri, atasözlerini, Van türkülerini, öyküleri, söylenceleri, çocuk oyunlarını, düğünleri yemekleri, Belediye bandosunu, Van'ın özgün fotoğrafını kendine has şiirsel bir üslupla ve bakış açısyla çekmiş. Van'a özlem duyan, Van'ı seven herkesin mutlaka okuması, kitaplığında bulunması gereken emek yoğun bir eser
Yazarın rahmetli annemlerle 1950'li yıllarda aynı sokakta komşu ve ortak yaşanmışlıklarının olduğunu kitabı bir solukta okuyunca anladım.
Engin Hanım, kitap fakiri Van'a yeni bir eser daha kazandırdığınız, hafızları tazelediğiniz, bize heyecan verdiğiniz için yüreğinize ve kaleminize sağlık. Yeni kitaplarınızı okuma yazma umuduyla teşekkürler.
