İkram Kali

İran'da esen değişim rüzgarı Van'a nasıl yansır?

İkram Kali

Yakın komşumuz İran'da 50 milyonluk seçmenin yüzde 72'sinin katıldığı 7. cumhurbaşkanlığı seçiminde reformcu aday Hasan Ruhani, oyların yüzde 51'ini alarak zaferini ilan etti.  Değişim isteyen seçmenlerin desteğini alan Cumhurbaşkanı Ruhani 4 yıl süreyle görev yapacak. 
Rejim ve ekonomik krizin baskısı altında kıvranan İran halkı reform istiyor. İran'da temel siyaset değişmeyecektir, ama bir rahatlama bekleniyor. Seçim sonrası ABD'ye ılımlı mesajlar veren Ruhani bundan sonrası için nasıl bir yol haritası çizecek onu da yakında göreceğiz. 
1980 İran devriminin önderlerinden Hasan Ruhani ılımlı bir lider olarak gösteriliyor. İran'da Batının uyguladığı ekonomik ambargonun hafifletilmesinde umut ışığı olarak gösterilen 64 yaşındaki Ruhani, tartışmalı nükleer programla ilgili daha yapıcı ve daha az maceracı politikalara sahip olması ile gündeme gelmişti. Ruhani, her fırsatta İran'ı maceraya sürüklediğini ileri sürdüğü Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ı eleştirmişti.
Cumhurbaşkanı Ruhani, deneyimli siyasetçidir. Beş kez dönem milletvekilliği, iki kez dönem Savunma Komisyonu Başkanı, iki dönem de Dış  Politika Komisyonu başkanlığı ve Meclis Başkanvekilliğinde bulundu. Irak Savaşı esnasında üst düzey komutanlıklar ve Uzmanlar Konseyi  Üyeliği yaptı. Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nin kurulması ile birlikte  bu Konseyde dini liderin temsilcisi ve Konsey Genel Sekreteri oldu. Hatemi Hükümeti döneminde Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreterliğine devam eden ve Nükleer Başmüzakerici olan Ruhani bazı kesimlerin dikkatini çekti ve eleştirildi. 
Dini ve hukuk eğitimi gören, İngiltere'de Hukuk Sosyolojisi doktorası alan liberal çizgiye sahip olan Ruhani Farsça'nın dışında iyi derecede İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça ve Arapça biliyor.  Van'dan baktığımızda görünen şudur. Hasan Ruhani ile İran kendi baharını kendi içinde gerçekleştirecek.  
Peki, İran'da gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimleri Van'ı ilgilendirir mi? Eğer ki İran'la en uzun sınırın yanı sıra siyasi, ekonomik ilişkileriniz, toplumsal bağınız, ortak tarihiniz, ortak çıkarlarınız ve akrabalık bağlarınız varsa seçimler en fazla Van'ı ilgilendirir. 
Ruhani ile İran'da yaşanacak pozitif değişim dönüşüm, huzur, ekonomik istikrar bir şekilde mutlak surette Van'a da yansıyacaktır. İlişkilerimiz güçlenecek,  ticaret hacmimiz büyüyecektir. Nitekim bu yıl komşumuz İran'da yaşanan kur ayarlaması, yüzde 30 gibi yüksek enflasyondan nasıl etkilendiğimizi Nevruz bayramında en canlı şekilde gördük.  İran'da yaşanan sorunlar nedeniyle İranlı turistler Van'a gelemedi, gelmeyince otellerimiz, esnaflarımız da beklediğini bulamadı.  Van'ın dinamikleri,  ilgilileri, kurum ve kuruluşları komşumuz İran'da yaşananları yakından takip ederek doğru analiz etmeleri gerekir. 
Sınır Ticareti ile uğraşan, İran'a gidip gelen tacirlerimiz, Ruhani ile birlikte İran'da rahatlatan bir havanın esmeye başladığını söylüyorlar.  Atalarımız boşuna "Komşuda pişer bize de düşer" , "Hayır dile komşuna, hayır gelsin başına" dememişler.
 Bölgemizde, komşu ülkelerde yaşanan siyasi, ekonomik gelişmeleri analiz edecek,  Van toplumuna ışık tutacak bir strateji-araştırmalar merkezimiz neden yok?  Üniversitemizde böyle bir merkezin kurulamamış olması Van adına önemli bir eksikliktir. Oysa İran, Ermenistan, Irak, Azerbaycan gibi bizi çok yakından ilgilendiren komşu ülkelerde yaşanan olayları, gelişmeleri en yakından izleyerek akademik düşünce üretmesi gereken bilim yuvası Yüzüncü Yıl Üniversitesi olmalıydı.  Dünya üniversitesi olmadan bölge üniversitesi olalım yeter.

Yazarın Diğer Yazıları