Darılmayın ama sadece çeneniz çalışıyor
Dr. Muhammet Veysel Zortul
Osmanlıda kurulan ilk telefon şirketine(Amerikan, İngiliz ve Fransızlardan oluşan uluslararası bir şirket) kadın eleman alınacaktır. Gayri Müslim kadınlardan müracaat eden olsa da Müslüman kadınlardan hiç müracaat olmaz. Bunun üzerine ‘Kadınlar Dünyası’ dergisinin yazarlarından Emine Seher Hanım bir yazı kaleme alır ve şöyle der:
“Erkeklerimiz gibi biz de yalnız söz söylemeyi biliyormuşuz. Darılmayın ama biz de yaşam belirtisi olarak görünen yalnız çene var. Bundan sonra bize Cenabı Hak da merhamet etmez. Çünkü çalışmayanı sevmemek Allah’ın emridir…” Bu yazıdan etkilenen 7 kadın, birçok zorluklara rağmen şirkete girmeyi başarırlar ve hatta bir Fransız dergisine de kapak olurlar.
Kadınlarımızın çalıştığı bu şirket, 1935 yılında millileştirme kapsamında satın alınarak PTT bünyesine dâhil edilir. Ancak o günden kalma alışkanlıkla postanede çalışan kadınlara uzun yıllar ‘matmazel’ diye hitap edilir…
**
Sadrazam Kaçırmak
Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti büyük bir mücadele verdiği halde yine de yenilmekten kurtulamaz. 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşması ile savaş biterken Osmanlı ordusu da dağıtılır.
Mondros sonrası İstanbul’a gelen Mustafa Kemal çılgınca bir fikir ortaya atar; ‘Sadrazam Tevfik Paşa’yı kaçırmak.’
Eğer sadrazam kaçırılırsa hükümet düşecek ve yeni bir hükümet kurulacaktı. Ancak kaçırma konusunda arkadaşları ile fikir birliğine varılamayınca bu çılgın plandan vazgeçilir…
**
Açıl Kilit Açıl
Kız olsun, erkek olsun, insanlar evleneceği kişiyi merak eder. Elimde bir veri yok ama sanki kızlar biraz daha meraklılar. En azından doğduğum şehirde öyleydi.
Çocukluğumun geçtiği Van’da ablalar, koyun otlatır gibi biz çocukları otlaklara salar ve dört yapraklı yonca bulmamızı isterlerdi. Yoncalar genellikle üç yapraklı olduğundan dört yapraklı yoncayı bulmak hiç de kolay olmazdı. Dört yapraklı bir yonca için bazen günlerce mesai yapmak zorunda kalırdık. Peki ne işe yarardı bu dört yapraklı yonca?.. Kızların inanışına göre, dört yapraklı yoncayı yastığının altına koyup uyuyan kız, rüyasında evleneceği adamı görürmüş.
Bazı ablalarımız da elimize bir kilit ve bir de anahtar tutuşturup cami önüne gönderirlerdi. Camiden ilk çıkan kişi kilidi açarsa kısmetlerinin açılacağına inanırlardı.
