İkram Kali

Seçimin sonucunu kim belirleyecek?

İkram Kali

Bayram sonrası, 18 Haziran’dan itibaren seçim kampanyalarında tempo yükselecek, heyecan artacak.

Bayram ziyaretleri seçim çalışması havasında geçecek. 

Son sözler söylenecek.

Bir firma tarafından hazırlanan ve Türkiye genelinde 2 bin 650 kişiyle yüz yüze yapılan ankette, kesinlikle oy vermeyi düşünenlerin oranı yüzde 47,20 olurken, kararsızların oranı yüzde 9,59  çıkmış. Kararsızların yüzde 9.59 oy oranının partilere göre dağılımı; yüzde 45,21 MHP, yüzde 21,70 HDP, yüzde 16,88 AK Parti, yüzde 11.30 CHP, diğer yüzde 4,99 olarak ankete yansımış.

Gelelim Van'a…

Karasız seçmenler var.

Van'da yüz yüze yapılan bir araştırmada seçmenlerin yüzde 30’nun kararsız olduğu tespit edilmiş. Kararsızlar arasında her partiden vatandaş olduğunu belirtelim. Tuşba ve İpekyolu ilçelerimizde 3 bin 100 vatandaşa farklı sorular yöneltilmiş. Ankete katılanlar kayyumlar tarafından yürütülen belediyelerin hizmetleri ve çalışmalarıyla ilgili sorulara açık ve net yanıtlar vermiş. Buna karşın “Oyunuzu 24 Haziran seçiminde hangi partiye vereceksiniz” sorusuna vatandaşlar  yanıt vermekten çekinerek kendilerini korumaya aldıkları görülmüş. 

Sahada seçim çalışmaları yürüten, seçmenlerle çat kapı bire bir görüşen milletvekili adaylarıyla seçmen eğilimleri gözlemleri üzerine sohbet ettik. Onlarda Van’da kararsız seçmen oranının yüzde 20-25 civarında olduğunu söylüyorlar.

Anlayacağınız, siyasilerin gözlemleri ve anket oranları birbirine yakın. 

Kararsızların oranını yüzde 25 olarak kabul edebiliriz.

7 Haziran 2015’te katılım oranı yüzde 84,39 seçmen sayısı 597 bin 502, kullanılan oy sayısı ise 504 bin 206 olmuştu.

1 Kasım 2015 erken genel seçiminde katılım yüzde 81,01, seçmen sayısı 600 bin 503, kullanılan oy sayısı 486 bin 467 olarak gerçekleşmişti.

Anayasanın 18 maddesinin oylandığı 16 Nisan 2017 referandumunda yüzde 75,59 katılım oranı ile 468 bin 593 seçmen sandık başına gitmişti.

24 Haziran günü 643 bin 589 seçmen oy kullanacak.

Son üç seçime katılım oranlarını dikkate aldığımızda 24 Haziran Pazar günü seçime katılım oranının yüzde 80-85, seçmen sayısının ise 450 bini aşacağını tahmin ediyorum.Anket ve saha gözlemlerini dikkate aldığımızda bugün itibariyle kararsız seçmen sayısının 100-120 bin civarında olduğunu söylemek mümkündür.

Bu şu demektir; geçmişte farklı partilere oy veren  bugün kararsız olan seçmenler dengeleri değiştirecek esnek bir özellik taşıyor. Son haftaya girildiğinde sahada çok çalışan, kararsız seçmenleri ikna eden kazanacak.

Karasız seçmen adaya değil konuya oy verir. (Jacobs ve Shapiro 1994)

 

 

 

Partilerin havası

Seçim kampanyaları ramazan havasında.

Sesiz, sakin ve heyecansız.

Yıllardır özlemi duyulan hoşgörü, demokratik olgunluk, barış ve kardeşlik dili 24 Haziran seçim çalışmalarında var. Küçük bazı olayları saymazsak baskı, tehdit, taşkınlık gibi üzücü olaylar bugüne kadar yaşanmadı. Olması gerekende buydu zaten.

AK Parti:  Teşkilat ve adaylar yenilendi. Aday ve partililer 8 milletvekili kazanma inancıyla sıkı çalışma içindeler. Diğer taraftan HDP’nin barajı aşmama ihtimali göz ardı edilmiyor.

HDP:  Kendinden emin, ama baraja takılma ihtimali de yok sayılmıyor. CHP’nin desteği sempatiyle karşılanıyor. Vanlı olmayan adaylar bir handikap. Seçim anonsları, sloganlar Türkiye partisi olma iddialarıyla 80 milletvekili kazanılan 7 Haziran 2015 havasında. Lakin ama, acaba yani güven durumu var.

CHP: Küme düşme ve şampiyonluk iddiası olmayan futbol takımı havasında. Millet İttifakı ile birlikte daha fazla oy çıkarma çaba ve çalışması var.

MHP: Baraj sorunu olmayan MHP, Cumhur İttifakı veya HDP’nin baraja takılması halinde 1 milletvekili çıkarma hesapları içinde. Liste itirazlarına rağmen sıkı çalışılıyor.

SP:  Genel başkan Temel Karamollaoğlu’nun konuşmalarını beğenenleri ve  diğer parti küskünlerini kazanarak sandığa yansıtma hesabıyla çalışma yürütülüyor.

İY PARTİ: Var ama yok havasında.

HÜDA PAR: Seçime sıkı asılıyorlar, ama dane buğday vermiyor.

VATAN PARTİSİ: “Van’da da varız” sloganıyla çalışıyorlar.

BAĞIMSIZ: 24 Haziran seçimlerinin rengi İdris Ahi’dir. Bağımsız milletvekili adayı Bahçesaraylı esnaf İdris Ahi, sosyal medya paylaşımları, kiraladığı bir araç, seçim bürosu, afişler ve el ilanlarıyla demokratik yarışa sıkı şekilde katılmış durumda. Ahi,  “Van ikiden büyüktür” sloganıyla AK Parti ve HDP’ye adeta meydan okuyor. Tek başına seçim gezileri yapan, “Seçilmişlerin seçileni olmayacağım” diyen Ahi kazanacağına inanıyor.

Bağımsız milletvekili adayı Avukat Abdulmenaf Kıran da çalışmalarını sürdürüyor.

Katılımcı demokraside siyasi yarış güzeldir. Barış, hoşgörü içinde yarış çok daha güzeldir.

 

 

Deniliyor ki…

24 Haziran’dan sonra daha çok demokrasi, daha çok adalet, daha çok eşitlik olacak.

Liderlerin konuşmalarına çok takılmayın. Kürtlerin Türksüz, Türklerin Kürtsüz yapamayacağı bu seçim sürecinde bir kez daha görüldü.

Silah, baskı, tehdit, şantaj, yıldırma gücünü ve zeminini artık kaybetti.

Sanki partiler arasında açıklanmamış başka ittifaklar var.

Seçimi kim kazanırsa kazansın yeni bir seçim olacak.

Van’ın milletvekili adayları da türkü söylesin, şiir okusun.

Adaylar Van için yapacaklarını, projelerini açıklasın.

Seçildikleri takdirde Van’da aileleriyle birlikte yaşayacaklarını taahhüt etsinler.

 

 

Vanlı aday yok

İstanbul, Antalya, İzmir, Adana, Bursa, Ankara, Mersin gibi kozmopolit illerde çok sayıda Vanlı yaşıyor. Siyasi partilerden tek bir Vanlı aday yok. Yalnızca HDP Bayburt’tan Şemsettin Takva’yı birinci sırdan aday göstermiş. Onunda kazanması mümkün değil.

***

Bayramınızı en içten dileklerimle kutlar, bayram sevincinizin ve huzurumuzun sonsuza dek sürmesini dilerim. 

Yazarın Diğer Yazıları