
2020'de Eğitim, Kültür Sanat, Spor ve Edebiyat Dünyasında Neler Oldu?
Ümran Öztürk
Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de 2020, Covid-19'un ortaya çıkardığı koşullar nedeniyle pek çok alanda zor bir yıl olarak kayıtlara geçti. Eğitim, sağlık, Kültür Sanat, Spor Edebiyat dünyasında alışık olmadığımız birçok şeyi yaşamak zorunda kaldık.
En olmadık nedenlerle hastanelerin ,sağlık ocaklarının kapılarını aşındıranlar corono vırüs bulaş riski çekincesiyle bu kurumlara gidemez oldu. Ne kadar can sıkıcı bir durum değil mi! Çünkü onlar doktorlara görünerek yaşadıklarını tescilliyorlardı sanki.
Corona çıktığından beri hastanelerin yoğun bakımları doldu taştı, başta doktorlar, hemşireler olmak üzere tüm sağlık çalışanları ve daha sonradan bu çalışmaya katılan filyasyon ekipleri gece gündüz demeden, izin kullanmadan evlerinden, ailelerinden uzakta çalışmaya devam ettiler ve hala devam ediyorlar. TTB, COVID-19 sebebiyle yaşamını yitiren sağlık çalışanı sayısının 305 olduğunu duyurdu. Dünya genelinde Covid-19'dan ölenlerin sayısı 1,7 milyonu geçti.
Başta Covit 19 olmak üzere 2020’nin insanlığa bıraktığı; maske, mesafe, hijyen ve sevdiklerimizin kayıpları oldu.
2020 ‘de Corona ve Eğitim
Corona virüs tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de eğitimi derinden etkiledi.
2020 yılı, uzaktan eğitim yılı olarak eğitime damgasını vurdu. Uzaktan Eğitim EBA (Eğitim Bilişim Ağı) üzerinden yapıldı. Ancak bu uygulama sağlıklı yürütülemedi. İlkokul, ortaokul ve lise düzeyinde 18 milyon öğrencinin sisteme girmesi EBA’yı çökertti. İnternet erişimi olmayan yerleşim yerleri ile bilgisayarı ,akıllı telefonu, tableti olmayan öğrenciler haliyle sistem dışı kaldılar.
Arayış içinde olan öğretmenler Zoom ve Whatsapp üzerinden derslere erişimde çözüm buldu.
Memleketin bir çok yerinde sosyal medya hesaplarından, haber sitelerinden öğrencilerin ve velilerin çaresizliği yanında öğretmenlerin fedakarlıklarını da okuduk.
Van’da İnternet erişimi ya da teknoloji olanakları olmayan öğrencilerini kapı kapı dolaşıp ulaşmaya çalışan öğretmen yürekten alkışlanırken, Manisa’da ve Diyarbakır’da görev yaparken babalarına refakat eden iki öğretmenin hastane bahçesinde öğrencilerine EBA üzerinden ders anlatması büyük takdir topladı.
Kırıkkale'de sınıf öğretmeni, evinin bir odasını sınıfa çevirip öğrencilerine canlı yayın yaparak ders anlatması, umudumuzu arttırdı.
Muş’un Varto ilçesinde bir imam camiye internet bağlatıp namaz vakitleri dışında camiyi sınıfa çevirdi, öğrencilerin camiyi derslik olarak kullanmasını sağladı.
Yine Muş Varto’da bir muhtar çocukların rahat bir ortamda EBA TV'de eğitim almaları için taziye evini sınıfa dönüştürdü.
Bursa’nın bir köyünde muhtar köy kahvesine internet bağlattı . Kahveyi sınıf a dönüştürdü. Hem kendi hem yakın köy öğrencilerinin buradan yararlanmasını sağladı.
MEB’in yanı sıra bazı belediyeler, vakıflar, dernekler ile Haluk Levent ve Acun Ilıcalı tablet laptop yardımı yaparak eğitime destek verdi.
2020, eğitim açısından unutulmaz bir yıl oldu. Eğitimde eşitsizlik tüm çabalara rağmen daha da büyüdü. Sistemden kaynaklanan nedenlerden ve internet erişimine ve bilgisayar teknolojisine sahip olmayan 6 milyon öğrenci yeterli eğitim alamadı, sistem dışı kaldılar. Derse katılımın karne notu olarak değerlendirmesi bu eşitsizliği daha da artıracaktır.
İnsanlık tarihinin gelmiş geçmiş en kötü yılı olarak ilan edilen 2020 ‘de hafızalara kazınan bu salgına yangınlar, depremler de eşlik etti. Avustralya’da 240 gün süren orman yangını koskoca kıtayı küle çevirdi. Elazığ , Malatya depremlerinde de 41 vatandaşımız hayatını kaybetti.
Van’ın Bahçesaray ilçesinde minibüsün üzerine çığ düştü, 41 kişi hayatını kaybederken 84 kişi yaralandı.
30 Ekim günü 114 kişinin hayatını kaybettiği İzmir depremi ve ardından çıkan tusunami Türkiye’ yi tek yürekte buluşturdu. Bu depremde enkazdan 91 saat sonra mucizevi bir şekilde çıkarılan Ayda bebek günlerce hafızalarımızdan gitmedi.
Sinema ve Festival:
Corona virüs sinemayı de vurdu. Salonlar izleyicisine ev sahipliği yapamadı. Niğde Belediyesince, Corona virüs'e karşı sosyal mesafeli, minderli sinema keyfi yapılırken, İzmir’de altı noktada dev ekranlardan eş zamanlı yapılan gösterimde sinema severler arabalarından inmeden film izledi.
Randevu İstanbul Uluslararası Film Festivali , 23. kez izleyicileriyle buluştu. Pandemi koşulları nedeniyle bu yıl çevrimiçi olarak düzenlenen Festival kapsamında 20 kısa, 10 uzun metraj film gösterime sunuldu. 2021 İstanbul film festivali 1 ocak 31 ocak tarihleri arasında online olarak devam edecek.
Tiyatro:
Devlet Tiyatrıoları covit 19 nedeniyle 14 Mart/ 1 Temmuz tarihleri arası perdelerini kapadılar ancak bu süreç öncesinde 92'si yerli, 83'ü çeviri olmak üzere toplam 175 oyun sahneledi ve 2 bin 655 temsil gerçekleştirdi.
Devlet Tiyatroları Yaz aylarında "Açık Hava Tiyatro oyunları" ile yetişkinlere, Kamyon Çocuk Tiyatrosu ile de çocuklara oyunlar sergilediler. 30 Haziran’da yola çıkan “Kamyon Çocuk Tiyatrosu” 23 il, 38 ilçede 62 oyun gerçekleştirerek binlerce çocukla buluştu
Opera ve Bale:
Devlet Opera ve Balesi tarihin sıfır noktası olarak değerlendirilen Göbeklitepe'nin kültürel mirasının, dünyaya tanıtılmasını opera ve bale sanatının gösterileriyle gerçekleştirdi.
"Göbeklitepe Operası", sanatseverlerce büyük ilgi gördü
Devlet opera ve Balesi, yaz aylarında sıkı önlemler altında Eskişehir, Efes, Aspendos Opera ve Bale festivalleri, İstanbul Opera Festivali ve Bodrum Kaleiçi Etkinlikleri'nde bulundu.
Konser
*Evden ilk online konseri başlatan Haluk Levent’i 700 bin kişi izledi. Yalın da evinin salonunda verdiği konserle izleyici rekoru kıran sanatçılardan bir oldu.
*Edis, Vodafone FreeZone’un 24 Aralık’ta Vodafone Park’ta düzenlediği Türkiye’nin ilk online canlı stadyum konserinde sahneye çıktı. Edis’in online konseri 5.7 milyon izleyiciye ulaştı
*Dünyaca ünlü piyanist Gülsin Onay iptal edilen konserini evden verdi. Onay’ın sosyal medya hesabından canlı yayınla verdiği konserini 730 bin kişi izledi.
*Pandemi döneminde sosyal medya hesaplarından Sıla, Can Bonomo, Sertab Erener, Cem Adrian, Ferhat Göçer, Selen Görgüzel, Ziynet Sali, Gökhan Türkmen…. konser veren diğer sanatçılardı
Kitap ve Pandemi
Pandemi sürecinde geçen yıllara göre kitap basımı düştü ancak internet üzerinden kitap satışları yüzde 70 arttığı , pandemi döneminde kitap okuyan 24-35 yaş grubu olurken bu dönem de en çok kitap okuyan yine kadınlar oldu. Sanal kitap fuarları düzenledi okuyucu online olarak bu kitaplara indirimlerle ulaşabildi. Ayrıca bazı edebiyat grupları söyleşi ve konferanslarla okuyucuya ulaştılar.
Anadolu Üniversitesi SODİGEM tarafından, 'Pandemi Döneminde Dijital Yaşam Anketi' yapıldı. Buna göre Anadolu Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve SODİGEM Müdürü Prof.Dr. Levent Eraslan; dizi izleme alışkanlıkları ve radyo dinleme alışkanlıkları yüzde 5 artarken , kitap okuma alışkanlıklarının yüzde 3 oranında düştüğünü; ama buna karşılık sesli kitap okumanın yüzde 14 oranında artığını açıklamıştı. .
Pandemi döneminde Spor
Almanya karşısında 3-0 başarı gösteren Filenin Sultanları, Tokyo Olimpiyatları'na katılma hakkı kazandı.
Milli sporcu Fatma Damla Altın, pentatlon branşında Türkiye'ye ilk altın madalyayı kazandırdı.
Esra Bayrak'ta Virtüs Dünya Salon Atletizm Şampiyonası'nda 60 metrede dünya şampiyonu oldu.
Vakıfbank Voleybol Takımı, Kadınlar FIVB Dünya Şampiyonası'nı en çok kazanan takım olarak Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi.
Türkiye'nin ilk profesyonel boksörü "Demir Yumruk" Garbis Zakaryan, 90 yaşında vefat etti.
ABD Corona salgını, gösteriler ve şiddet olaylarının gölgesinde sıra dışı bir seçim süreci yaşadı.
2021 yılının sağlık, huzur ve esenlik getirmesini temenni ederim.