Kinyas Kartal'ın hayatı belgesel oluyor
Vanlı gazeteci ve belgesel yönetmeni Adnan Deniz, Türk siyaset tarihinin önemli isimlerinden Kinyas Kartal'ın hayatını beyazperdeye taşıyor. 'Sürgün Bir Aşk: Kinyas Kartal' adıyla hazırlanan belgesel, Brukan Aşireti Lideri, eski Meclis Başkanı ve dört dönem milletvekilliği yapan merhum Kartal'ın fırtınalı yaşamını konu alıyor.
Adnan Deniz: “Sadece bir yaşam hikâyesi değil, yeniden doğuş çığlığı”
Daha önce Yaşar Kemal üzerine çektiği “Mavi Ülkenin İnsanları” belgeseliyle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Aydın Doğan Vakfı tarafından birincilik ödülüyle ödüllendirilen Adnan Deniz, 2024’te tamamladığı “Dengbej Kazo Efsanesi” belgeseliyle büyük ilgi görmüştü. Yeni belgesel projesi için hazırlıkların tamamlandığını belirten Deniz, “Merhum Kinyas Kartal, hem bölgede hem de Türkiye çapında sevilen ve saygı duyulan ender siyasetçilerimizdendi. Biz bu belgeselde yalnızca bireysel bir hayat hikayesini anlatmıyoruz; aşk, sürgün, siyaset ve mücadele temaları üzerinde bir halkın tarihine ayna tutuyoruz” dedi.
Burhan Kartal: “Amcam sadece bir siyasetçi değil, hafıza ve mücadelenin sembolüydü”
Belgeselin yapım sürecinde destek veren araştırmacı-sosyolog Burhan Kartal ise, “Amcam Kinyas Kartal sadece bir siyasetçi değildi; bu toprakların hafızası ve mücadelenin sembolüydü. Onun hayatı sürgünlerle, mücadelelerle ve halkına duyduğu derin sevgiyle örülüydü. Bu belgesel, yeni nesillerin yaşananları ve bir dönemin gerçeklerini doğru bir şekilde öğrenmesi açısından büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Kinyas Kartal kimdir?
1900 yılında Iğdır’ın Torun köyünde doğan Kinyas Kartal, Çarlık Rusyası döneminde yüzbaşı rütbesiyle görev yaptı. Kiev Askeri Lisesi ve Bakü Harp Akademisi mezunu olan Kartal, 1917 Bolşevik Devrimi sonrası Türkiye’ye göç ederek Van’ın Dibekdüzü köyüne yerleşti.
1925 Şeyh Said İsyanı sonrası sürgüne gönderilen Kartal, Demokrat Parti Van İl Başkanlığı ile siyasete atıldı. 1965-1977 yılları arasında dört dönem milletvekilliği yaptı ve 1977’de en yaşlı üye sıfatıyla Geçici Meclis Başkanlığı görevini üstlendi. 1987’de yayımladığı “Erivan’dan Van’a Hatıralarım” kitabıyla büyük ilgi gördü. Kartal, 24 Mayıs 1991’de hayatını kaybetti.
Kinyas Kartal’ın hayatını konu alan belgeselin bölgesel ve ulusal çapta büyük ses getirmesi bekleniyor.