İş Sağlığı Ve Güvenliği

6331 Sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" ile iş sağlığı ve güvenliği konularında işverenlerin uymak zorunda oldukları, aksi taktirde cezai müeyyide ile karşılaşacakları çok önemli yükümlülükler getirilmiştir. Yapılan düzenlemeye göre ev hizmetlerinde çalışanlar, sigortalı çalıştırmaksızın kendi nam ve hesabına mal veya hizmet üretimi yapanlar, afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri, hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri kapsamında olan işyerleri ile genel olarak askeri ve istihbarat birimleri hariç olmak üzere, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanması şartı getirilmiştir. 6331 sayılı yasaya göre işverenler tarafından risk değerlemesi yapılması-yaptırılması, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanların eğitimi ve bilgilendirilmeleri, iş sağlığı ve güvenliği konularında her türlü tedbirin alınması ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliklerine azami dikkatin gösterilmesi zorunlu kılınmıştır.  
01 Ocak 2013 tarihinden itibaren bir sigortalı dahi çalıştıran işverenler, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risklerin değerlendirilmesini yapmak veya yaptırmakla yükümlü kılınmıştır.  Buna ilaveten elli kişiden az çalışanı olup tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri 01 Temmuz 2013 tarihiden itibaren, kamu kurumları ile elli kişiden az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ise 01 Temmuz 2014 tarihinden itibaren işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurmak zorundadırlar.
Ayrıca İşverenlerce meslek hastalıkları, ilk yardım ve kurtarma, teknik konular ve mevzuat ile çalışanların sorumluluklarının anlatıldığı eğitimleri çalışanların almasını sağlamak zorunda kılınmışlardır. İşverenler  bu eğitimleri ortak sağlık güvenlik birimlerinden, iş sağlığı güvenliği uzmanlığı veya işyeri hekimliği eğitim kurumlarından, kamu kurum ve kuruluşlarından, işçi ve işveren sendikalarından, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından alabileceklerdir. Bu yükümlülüğe uymayan işverenlerin her bir çalışanı için 1.078 TL idari para cezası kesilecektir.
Yapılan düzenleme gereği bilahare yayımlanması gerekecek ikincil tebliğlerle, halen uygulanmakta olan kısa vadeli sigorta kolları prim oranları esas alınarak işyerleri  "az tehlikeli", "tehlikeli" ve "çok tehlikeli" olarak sınıflandırılacaktır.  Bu bağlamda çok tehlikeli" sınıfta yer alan işyerleri (A) sınıfı, "Tehlikeli" sınıfta yer alan işyerleri en az (B) sınıfı, "Az Tehlikeli" sınıfta yer alan işyerleri ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip kişileri çalıştırmak zorunda kalacaklardır.  Fakat  yasa koyucu geçiş sürecinde işverenler tarafından kanuna uyumun sağlanması amacıyla bu konuda bazı kolaylıklar getirmiş olup;  " ..çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl süreyle (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi; tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine getirilmiş sayılır.." şeklinde düzenlemeye gitmiştir. Bu unvana sahip kişilerin istihdam edilmemesi ya da hizmet olarak satın alınmaması durumunda ise her ay için 12.500 TL tutarında idari para cezası kesilecektir.
6331 sayılı yasaya göre artık işyerlerinde "Çalışan Temsilcisi" seçilmesi veya seçimle belirlenemediği takdirde işveren tarafından atanması gerekmektedir. Örneğin  2 - 50 arasında çalışanı bulunan herhangi bir işyerinde bir, 51 - 100 çalışanı bulunan işyerlerinde ise iki adet, çalışan temsilcisi belirlenmek zorundadır. Keza birden fazla temsilci durumunda ayrıca temsilciler arasından yapılacak seçimle bir "Baş Temsilci" de belirlenmek durumundadır.
  Anılan yasa ile yapılan en önemli ve cezai yaptırımı yüksek olan düzenlemelerden birisi ise işyerinde meslek hastalığı ve iş kazasına neden olabilecek riskleri önceden belirleyerek gerekli önlemleri almak, bu tehlikelerin riske dönüşmesine neden olan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla öncelikli olarak yapılması gereken "Risk Analizleri"dir.Bu amaçla işverenler işyerlerindeki tehlikeler ve mesleki riskler konusunda Risk Değerlendirmesi yaptırmak zorundadırlar. Bu yükümlülüğe uymayan işverenlere ilk ay için 3.234 TL, yaptırmadıkları takip eden her ay için ise 4.851 TL idari para cezası uygulanacaktır. Kapıcı, bahçıvan veya güvenlik görevlisi çalıştıran apartmanlar da 01 Ocak 2013 tarihinden itibaren risk değerlendirmesi ve analizi yapmak veya yaptırmak zorundadırlar. Örneğin 2013 takvim yılı boyunca, yapılması gereken risk analizleri yapılmadığı taktirde kümülatif olarak 56.595 TL tutarında ceza ile karşı karşıya kalınacaktır.

Bakmadan Geçme