GÜNDEM EKONOMİ

VAN DEPREMİ NEDENİYLE VERGİ VE SGK UYGULAMALARI

         Başlarken !..

          Değerli okurlar, öteden beri ilimizde farklı yerel gazetelerde sürdürdüğüm vergi ve ekonomi kaynaklı yazılarıma kısa bir aradan sonra devam diyerek, ilimizde mazisi eskilere dayanan “Van Sesi Gazetesi” ailesine katılmış bulunmaktayım. Nasip olursa her hafta bu köşeden, öncelikli olarak ilimiz ekonomisi olmak üzere ülke ekonomimiz ve vergi ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uygulamaları konularında sizlere yararlı bilgiler sunmaya çalışacağım Vergi ve SGK konularındaki görüş, öneri ve sorularınızı mail adresime gönderebilirsiniz.

        Bilindiği üzere; 23 Ekim 2011 ile 09 Kasım 2011 tarihlerinde meydana gelen ve hepimizi derinden üzen depremler sonucu, büyük zarar gören mükelleflerin uğradıkları zararlarını bir nebze olsun telafi etmek amacıyla, vergi ve sosyal güvenlik mevzuatlarında bir takım düzenlemeler yapılmıştır İlimizin, kısa süre içerisinde yaşanan iki şiddetli ve halen de aralıklarla devam eden artçı deprem felaketi sonrası bir an önce toparlanıp ekonomik canlılık kazanması için elzem olan bu düzenlemeler yerinde olmuştur. Bu bağlamda ilk olarak Maliye Bakanlığı tarafından, 23 Ekim 2011 tarihinde Van İlinde meydana gelen deprem felaketi mücbir sebep hali olarak kabul edilmiş ve Van İlinin tamamında vergi uygulamaları bakımından mücbir sebep hali ilan edilmiştir. Söz konusu mücbir sebep halinin 23 Ekim 2011 tarihinde başladığı kabul edilmiştir. Ayrıca mücbir sebep halinin sona erdiği tarih ise depremin etkilerinin ne kadar süreceği bilinemediğinden ileride belirleneceği ifade edilmiştir. Bu nedenle 23 Ekim 2011 tarihinden itibaren verilmesi gereken tüm beyannameler ile bildirimlerin verilme ve ödeme süreleri ileride Maliye Bakanlığı’nca belirlenecek bir tarihe kadar, mücbir sebep halinin başladığı 23 Ekim 2011 tarihinden önce tahakkuk etmiş olup, vadesi bu tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi ileride belirlenecek bir tarihe kadar; ikmalen, re;sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep ilan olunan tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılmıştır.

Sosyal Güvenlik Mevzuatı açsından da ilimizdeki işverenlere kolaylıklar sağlanmıştır. Bu kapsamda 5510 sayılı Kanun’da gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Esasen 5510 sayılı yasanın 91. Maddesine göre işyerleri yangın, su baskını, yer kayması, deprem gibi afete uğrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal faaliyetinden dolayı zarar gören işverenler ile 4/1-b. Maddesi kapsamındaki sigortalılar, bu durumu belgelemeleri kaydıyla olayın meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması halinde, afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları, olayın meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurum’ca ertelenebilmektedir. Anılan kanun’un 91/4 maddesine göre;“Prim borcunun ertelendiği sürede zamanaşımı işlemez ve ertelenen kısmına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla prim borçlarının ertelendiği sürede zamanaşımı işlememekte ve ertelenen kısmına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Van Merkez, Erciş ve Edremit ilçelerinde faaliyette bulunan işverenlerin 23 Ekim 2011-23 Nisan 2012 tarihleri arasında, 5510 sayılı kanuna göre Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken belgeleri, 30 Nisan 2012 tarihine kadar SGK’ya vermeleri halinde kanuni süresi içerisinde verilmiş sayılacağı ve ayrıca vadesi 23 Ekim 2011-30 Nisan 2012 tarihinde sona eren alacakların da 31 Ekim 2012 tarihine kadar ödendiği taktirde gecikme zammı alınmayacağı imkanını getirmiştir.

İlimizdeki depremler nedeniyle bu konuda yapılan en son ve en önemli düzenleme ise vergi ve SGK borçları için yapılandırma başvurusunda bulunan, ancak deprem sonrası yapılandırma taksitlerini kanuni sürelerinde ödeyemeyen mükellefleri ilgilendiren, 6111 sayılı yasaya eklenen, “Doğal Afetler ve Olağanüstü Politik Risk Nedeniyle Meydana Gelen Mücbir Sebeplere İstinaden 6111 sayılı Kanunda Yer Alan Taksit Sürelerinin Yeniden Belirlenmesine İlişkin Karar”‘dır. Söz konusu karar’a göre “Doğal Afet” nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu olanlar ile Ekonomi Bakanlığı tarafından olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden durumları Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 13. Maddesine göre mücbir sebep hali kabul edilenlerin, mücbir sebep hallerinin devam ettiği süre içinde 6111 sayılı kanunun 1,2,3 ve 4. kısımları kapsamında alacakları, yapılandırılan idarelere ödemeleri gereken taksitlerin ödeme süreleri yeniden belirlenmiştir. Yapılan düzenleme neticesinde anılan kararın 4.maddesinin c fıkrasına göre Van ili geneli ile Bitlis ili, Adilcevaz ve Ağrı ili, Patnos ilçelerinde ise bitim tarihi daha sonra belirlenmek üzere 23 Ekim 2011 tarihinden itibaren (bu tarih dahil), mücbir sebep hali ilan edilmiştir. Aynı karara göre doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki borçluların münhasıran bu yerlerdeki dairelere olan taksit ödeme süreleri bu ayı takip eden aylarda (toplam on iki ayda) birbirini izleyecek şekilde ödenmek üzere uzatılmıştır. Mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarih arasına rastlayan taksit sayısının on ikiden fazla olması halinde, fazla olan taksitler on ikinci taksitle birlikte ödenecektir. Mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarih arasında peşin veya defaten ödenmesi gereken tutarlar, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda ödenecektir

Bakmadan Geçme