ESKİ VAN ŞEHRİNİN HARİTASI HAZIRLANIYOR
Kurtuluş savaşı sonrası Rus işgaliyle yerle bir olan eski Van şehrinin yer altı haritası, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Van Bölgesi Tarih ve Arkeoloji Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Erkan Konyar başkanlığında sürdürülen kazı çalışmalarında jeoradar ve elektromanyetik yöntemle ortaya çıkartılıyor.
Van Kalesi zirvesinde ve kuzeyinde
bulunan höyükte sürdürülen bu yılki kazı çalışmalarında sona gelindi.
Kurtuluş savaşı sonrası Van'da ekonomik bakımdan güçlü olan Ermeniler
ihtilal cemiyetleri kurarak Ruslar'ın da desteğiyle silahlanmaya
başlamış 1915 yılında birçok kaza ve köyde katliama girilmiş, aynı yıl
Van'ı istila eden Ruslar Ermenileri destekleyerek şehri ateşe vermiş ve
Osmanlı ahalisi şehri boşaltmak zorunda kalmıştı. 1918 yılında Van
yıkılıp yıkılarak büyük oranda nüfus kaybına uğrayan eski Van şehri
içerisinde bazı cami ve minare kalıntılar ayakta kaldı. Günümüze kadar
gelen bu yapıtları ortaya çıkarmak için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile
İstanbul Üniversitesi’nin ortaklaşa yürüttükler kazı çalışmalarında eski
Van şehrini gün yüzüne çıkarmak için jeoradar ve elektromanyetik
yöntemle yer altı haritası çekildi.
Bu yıl başladıkları kazı
çalışmalarının bir kısmı da eski Van şehrinde olduğunu söyleyen Yrd.
Doç. Dr. Erkan Konyar, burada Ulu Cami, Kızıl Minare gibi eski Van’ın
anıt yapılarının etrafındaki yapıları jeofizik ve jeoradar yöntemleri
ile kazmadan önce yapı planlarını ortaya çıkardıklarını belirtti.
Depremden sonra Ulu Cami, Kızıl Minare, Hüsrevpaşa ve Kaya Çelebi
camilerinin de hasar gördüğünü ifade eden Konyar, ‘’Bu makinelerle
burada hasar görenlerin de hasar tespiti yapılıyor. Bunun yanında bu
mimari ile ilişkili yapı gruplarını kazmadan önce planları jeologlar
tarafından çıkartılıyor. Bu bize bir rehber olarak yansıyor’’ dedi.
Eski Van şehrinde şuan jeoradarla çalışma yaptıklarını ifade eden
Konyar, ‘’Yer altındaki yapı kalıntılarından aldığı sinyallerle bize
veriyor. Uygun şartlar yakalandığında 40 metre yerin altına kadar
iniyor. Ama burada katman katman veriyor. Bizim istediğimiz mimari
katmanları sıralaya biliyor. Yani 2, 5, 7 metre derinlikte ne var, o
derinliklerimizi bize üç boyutlu olarak veriyor. Üç boyutlu olarak biz
buradan yerin altındaki yapıların durumunu, pozisyonunu kazmadan takip
edebiliyoruz’’ şeklinde konuştu.
Jeofizik Mühendisi Rıza Çetin
Türkmen ise, eski Van şehrinde İstanbul Üniversitesi adına radar denilen
cihazla elekromanyetik dalgalarla yerin altında belli derinliklerde
gömülü olan yapıların yerlerini tespit etmeye çalıştıklarını söyledi.
Bunun, jeofizik dalında kullanılan bir yöntem olduğunu ifade eden
Türkmen, ‘’Bu yöntem, son yıllarda özellikle arkeoloji kazılarında çok
sık kullanılmaya başlandı. Bu hem arama yapılan yerlerin kolay
bulunmasını sağlıyor, hem de zamandan tasarruf ediyor, arayacağımız
yapının ön bilgisini veriyor. Jeofizik ve arkeolojin ortak çalışması
için güzel bir cihaz’’ dedi.
vanhaber, van, haber, van haber
van kalesi, van şehri, kazı, urartu
