Yıllardır süren sorun bitmedi: 18. Madde huzursuzluk yaratıyor
Uzun yıllardır şehircilik planlamasında uygulanan İmar Kanunu'nun 18. Maddesi, birçok vatandaşın mağdur olmasına neden oluyor. Özellikle devlete ait yol, okul ve park gibi ihtiyaçlar doğrultusunda vatandaşların arsalarının alınması ve bu arsaların başka vatandaşların mülkleriyle birleştirilerek ortak edilmesi, kentte ciddi tartışmalara neden oluyor.
Uzun süredir gündemde olan ve şehir planlamasında önemli yer tutan 18. Madde uygulaması, sadece bireysel mağduriyetlere yol açmakla kalmıyor; aynı zamanda yasal süreçleri zorlaştırarak kentin sosyal ve ekonomik yapısını da olumsuz etkiliyor. Özellikle çevreyolu güzerghındaki arsaların kamulaştırılmadan paylaştırılması, bu sorunun en çarpıcı örneklerinden biri olarak gösteriliyor.
MAĞDURİYETLER GİDEREK ARTIYOR
Yürürlüğe konulan 18. Madde, birçok arsa sahibinin mağduriyet yaşamasına neden oluyor.
Yasanın amacı, şehirlerdeki nüfus artışına bağlı olarak ortaya çıkan ihtiyaçları düzenleme yoluyla karşılamak olsa da uygulamada ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Arsa sahibi vatandaşlara herhangi bir ödeme yapılmaması ve başka bölgelerdeki arsalarla ortak edilmeleri, büyük rahatsızlık yaratıyor.
Sıkca eleştirilen konuların başında, 18. Maddenin arsa sahiplerinin rızası alınmadan uygulanması geliyor. Özellikle çevreyolu güzerghında arsaların kamulaştırma yapılmadan düzenlenmesi, mülk sahiplerinin başka kişilerin arsalarına ortak edilmesi ve herhangi bir ödeme yapılmaması, kentteki anlaşmazlıkları artırıyor.
ÇEVREYOLU GÜZERGHINDA YOĞUNLAŞIYOR
Yaklaşık 15 yıldır tamamlanamayan çevreyolu güzerghında, arsa sahiplerinin mülkiyet haklarını doğrudan etkileyen 18. Madde uygulaması sürüyor. Yola denk gelen arsaların kamulaştırılmadığı, arsa sahiplerine ödeme yapılmadığı ve arsaların başka kişilerle ortak edilmesi sonucu anlaşmazlıkların yaşandığı ifade ediliyor.
Söz konusu uygulama, mülk sahiplerinin rızası alınmadan gerçekleştirilirken, mevcut ada ve parseller İmar Kanunu'nun ilgili hükümleri doğrultusunda yeniden düzenleniyor. Bu durum, şehir genelinde huzursuzluğa neden oluyor.
18. Madde uygulaması nedeniyle arsa sahiplerine ödemelerin yapılmaması ve üçüncü kişilerin arazilerine ortak edilmesi konuları, çoğu zaman yargıya taşınıyor. Kentte bu nedenle çok sayıda davanın devam ettiği belirtiliyor. Mağduriyet yaşayan vatandaşlar ise devletin soruna çözüm bulmasını talep ediyorlar.
DEFALARCA İTİRAZ EDİLDİ, SONUÇ ALINAMADI
18. Madde uygulamasıyla birlikte kentteki çevreyolu güzerghındaki arsalar üzerinde yüzde 45 oranında kesinti yapıldığı ve bu durumun arsa sahiplerini mağdur ettiği ifade ediliyor. Daha önce defalarca itirazlarda bulunulmasına ve basın aracılığıyla gündeme getirilmesine rağmen, bugüne kadar kalıcı bir çözüm üretilemediği görülüyor.
Özellikle İpekyolu ilçesine bağlı Karpuzalan, Bostaniçi, Bakraçlı, Kıratlı ve Kevenli mahallelerinde bu sorunların yaygın olduğu belirtiliyor. Mahalle muhtarları, gerek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na gerekse Büyükşehir Belediyesi'ne yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığını dile getiriyor.
Arsa sahipleri, kendi arazilerinden alınan paylar karşılığında adil biçimde farklı bölgelerde arsa verilmesini isterken, bazı vatandaşlar ise başka kişilerin arsalarına ortak edilmekten rahatsızlık duyduklarını ifade ediyor.
'RIZAMIZ ALINMADAN PAY ALINIYOR'
Bazı arsa sahipleri, devlet kurumlarının kanunu gerekçe göstererek ve rızalarını almadan arsalarından pay kesmesinin adil olmadığını vurguluyor. Vatandaşlar, kamu yararı gözetilerek uygulanan bu düzenlemelerde bireysel mülkiyet hakkının korunması gerektiğini belirtiyorlar.
YASAL AMA TARTIŞMALI UYGULAMA
İmar Kanunu'nun 18. Maddesi, kamu yararı gözetilerek özel mülkiyete ait arazilerin kamulaştırılmasını veya paylaşılmasını öngörüyor. Amaç; şehirlerdeki nüfus artışı, altyapı ve sosyal donatı gereksinimleri doğrultusunda mevcut arsa yapısının yeniden düzenlenmesi.
Bu kapsamda, okul, park, yol gibi kamusal alanların oluşturulabilmesi için özel mülkiyete ait alanlardan belirli oranlarda pay alınabiliyor. Ancak uygulamada yapılan hatalar ve eksiklikler, kanunun amacına ulaşmasını engelliyor.
Yaşanan sorunlar yalnızca maddi kayıplara değil, aynı zamanda toplumsal huzursuzluğa neden oluyor. Arsa sahipleri, devletin hem kamu yararını hem de vatandaşların mülkiyet haklarını koruyacak adil bir çözüm üretmesini bekliyor.