Bakan Bolat: 2 Mayıs 2024'ten bu yana İsrail ile ticaret sıfırdır
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, '2 Mayıs 2024'te hükümetimizin aldığı kararla Türkiye'den İsrail'e bütün ürün gruplarında ihracat, ithalat, transit ticaret ve serbest bölge ticaretleri tamamen durdurulmuştur. Gümrüklerde ve serbest bölgelerimizde İsrailli ile ticaret işlemi yapılamamaktadır. Çünkü sistem kapalıdır. 2 Mayıs 2024'ten bu yana İsrail ile ticaret sıfırdır' dedi.
Bakan Bolat, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda düzenlenen 2026 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2024 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerine katıldı.
Bolat, Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçelerine ilişkin milletvekillerine sunum yaptı. Bolat, şöyle konuştu:
'İhracatçılarımızla birlikte dünya pazarlarında zor şartlara rağmen büyük bir mücadele ile ihracatımızı arttırarak ekonomik büyümemize, kalkınmamıza katkı yapmanın azami gayreti içindeyiz. Son 12 ay itibarıyla 271 milyar dolarla tarihi rekor seviyeye mal ihracatımızı yükselttik. Böylece bu yılın ilk on ayının sekizinde mal ihracatımızda artışlar kaydettik. 2025 yılının ilk on ayı sonunda mal ihracatımızda net 8.4 milyar dolar artış kaydettik. 2025 yılının ilk on ayında da hizmetler ihracatımızda net 4 milyar dolar artış kaydettik. Böylece 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış hizmetler ihracatımız bizim hesaplarımıza göre 121.2 milyar dolara ulaştı. 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla ilk 10 ay sonunda yıllıklandırılmış yani son 12 ay itibarıyla ithalatımız 361 milyar dolar noktasındadır. Özellikle dünya piyasalarında altında olan büyük dalgalanmalar karşısında bir yatırım aracı olarak altına olan talebin artması ve otomotiv ithalatındaki artışla ithalatımızda kısmen bir artış gerçekleşmiştir. 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla ilk on ay sonunda yıllıklandırılmış yani son 12 ay itibarıyla ithalatımız 361 milyar dolar noktasındadır. Özellikle dünya piyasalarında altında olan büyük dalgalanmalar karşısında bir yatırım aracı olarak altına olan talebin artması ve otomotiv ithalatındaki artışla ithalatımızda kısmen bir artış gerçekleşmiştir. Dış ticaret açığımızda Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış olarak 90.7 milyar dolar seviyesindedir. Bu da 2023 yılı Mayıs ayındaki tepe noktası olan 122 milyar dolardan 31.5 milyar dolar azalışı ifade etmektedir. İthalat politikaları ve ticaret politikası önlemlerini çok geniş bir şekilde uyguluyoruz. Dünyada kendi milli üreticilerini ithalat kaynaklı zarar ve tehditlere karşı ticaret politikası savunma araçlarıyla en fazla koruyan ülkeler arasındayız. Dumping ve sübvansiyona karşı önlem sıralamasında dünyada dördüncü korunma önlemlerinde üçüncü sıradayız.'
Temmuz ayında cari fazla verdiklerini hatırlatan Bolat, 'Eylül ayında bir milyar dolar, Ekim ayında da 500 milyon dolar cari işlemler fazlası bekliyoruz. 4 ay üst üste inşallah cari işlemler fazlası vermiş olacağız. Orta vadeli program gereğince önümüzdeki yıl 2026'da inşallah ekonomik büyümenin yüzde 3.8'e ve 2028 yılında yüzde 5 seviyesine, kişi başına milli gelirimizin de gelecek yıl 18 bin 621 dolara ve 2028'de 21 bin dolara yükselmesi beklenmektedir. 2026 yılında ihracatın 282 milyar dolara, mal ihracatının 282, mal ithalatının 378 milyar dolara yükselmesi öngörülürken hizmetler ihracatımızın da inşallah 228 milyar dolara yükselmesini tahmin etmekteyiz. 2025 yılında şu ana kadar yüzden fazla ülkenin ticaret bakanları ile toplantılar yaptık. Ve bu temaslarda pazara giriş konularında ihracatımızın önündeki engellerin azaltılmasına, yerli üreticilerimizin korunmasına, yeşil mutabakat, dijital dönüşüm gibi önemli konuları uyum sağlama noktasında önemli çalışmalar yaptık, somut adımlar aldık. İngiltere'yle STA müzakerelerinin hizmetler sektörünü ve tarım ürünlerine kapsamasıyla alakalı görüşmeler başlatıldı. İnşallah İngiltere pazarında tarım ihracatımız için daha fazla tarife kontenjanları almak için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. 16 ülkeyle Kanuni Ekonomi Komisyonu toplantıları yapıldı. 5 ülkeyle JETKO toplantıları gerçekleştirildi' ifadelerini kullandı.
Bakan Bolat, 'İlk başta Suriye ile ticaretimizdeki ihracat ve ithalat ürünleri ve transit ticarette birkaç istisna hariç tamamen serbestleşmeye gittik. Bunun yanında gümrüklerimiz ki Suriye sınırı 910 kilometre 9 gümrük kapımız faaldir. Orada yenileme, modernleşme, genişletme çalışmalarını başlattık. Suriye hükümetiyle dediğimiz ortak ekonomi ve ticaret komitesini kuran anlaşmayı imzaladık. Kurumsal kapasite ve idari gelişim noktasında iş birliği anlaşması imzaladık. Türkiye Suriye İş Konseyi'ni kuran anlaşma imzalandı. Ve aynı zamanda gümrük konularında iş birliği ve karşılıklı yardımlaşma ortak bildirisi imzalandı' şeklinde konuştu.
Bakan Bolat, '2 Mayıs 2024'te hükümetimizin aldığı kararla Türkiye'den İsrail'e bütün ürün gruplarında; ihracat, ithalat, transit ticaret ve serbest bölge ticaretleri tamamen durdurulmuştur. Gümrüklerde ve serbest bölgelerimizde İsrailli ile ticaret işlemi yapılamamaktadır. Çünkü sistem kapalıdır. 2 Mayıs 2024'ten bu yana İsrail ile ticaret sıfırdır. Bu veriler Ticaret Bakanlığı gümrük verileri, Türkiye İhracatçılar Meclisi verileri ve Türkiye İstatistik Kurumu verileriyle şeffaf bir şekilde kamuoyunun önündedir ve sabittir. Filistin hükümetinin Türkiye'yle ticaret yapma ve acil ihtiyaçlarını karşılamak için ısrarlı istekleri karşısında 7 Haziran 2024 tarihinde Türkiye Filistin Devleti protokolü imzalanmıştır. 7 Haziran 2024'ten sonra Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı'nın talep ettiği ve onayladığı ihtiyaçların varış yeri Filistin adresi ve alıcısı Filistinli ithalatçı olmak şartıyla özgün bir kontrollü ticaret mekanizması geliştirdik. 2025 yılının ilk on ayında Filistin'e yapılan ihracatın toplam tutarı 437 milyon dolardır. Ancak 7 Ekim 2023 tarihinden önce bu rakam 2 milyar dolara yakın yakındır. Bu noktada Gazze'de Cumhurbaşkanımızın mimarlarından biri olduğu ateşkes anlaşmasından da memnuniyet duyduğumuzu ve ülkemizin Filistinli mazlumların korunması için aldığı sorumluluk ve önemli rolden gurur duyduğumuzu belirtmek istiyorum. Ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin değerli üyelerinin ve halkımızın da Filistin konusundaki ortak dayanışma ve tutumundan gurur duyuyoruz' dedi.
Komisyon toplantısı öncesinde CHP milletvekilleri açıklama yaptı
CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, küçük esnafa verilen '7 bin 200 prim günü' sözünün yerine getirilmesini istediğini söyledi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba da kayyum atanan Can Holding'e değinerek, Ticaret Bakanlığı'nın 2020 ve 2022 yıllarında Can Holding soruşturması yaptığını söyledi. Ağbaba, '2020-2021 yılında 42 milyar liralık sahte fatura var. Kaçırılan vergi bedeli 18 milyar TL. MASAK'a bildirilen şüpheli para hareketi 88 milyar TL' ifadelerini kullandı.