5 HAZİRAN DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ

“Dünya Çevre Günü, İsveç’in Stockholm kentinde 1972 yılında düzenlenmiş Birleşmiş Milletler Çevre Konferansından bu yana her yıl 5 Haziran tarihinde, çevrenin korunması konusunda dünya çapında farkındalık yaratılması ve eylemde bulunulması amacıyla kutlanmaktadır.

………

Dünyada bir dakikada 1 milyon plastik su şişesi satın alınmakta ve her yıl 5 trilyon tek kullanımlık poşet tüketilmektedir.  Kullandığımız plastik ürünlerin % 50’sini tek kullanımlık ürünler oluşturmaktadır. Okyanuslarda bir yılda biriken plastik dünyanın etrafını dört kez dönebilecek miktarda olup, tamamen çözülene dek 1000 yıl boyunca varlığını sürdürmektedir.  Plastikler insan bedenine de doğrudan zarar vermekte olup, olumsuz etkiler mikro plastikler aracılığıyla insanların su ve gıdalarına kadar ulaşabilmektedir. “

Yukarıdaki açıklamalar T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı’nın internet sitesinde yayınlanmış ve 05.06.2018 tarihinde güncellenmiş metinden alınmıştır.

*

Çevre hareketine ilgi 19. Yüzyılın başlarında Batı’da Sanayi Devrimi olarak adlandırılan süreçte atmosferde artan duman kirliliği seviyelerine tepki olarak gelişti. Öncelikle büyük fabrikaların kömür tüketimini arttırmaları sanayi merkezlerinde o güne kadar görülmemiş hava kirliliğine yol açtı.

1900’den sonra yüksek miktardaki endüstriyel kimyasal atıklar işlenmemiş insan atıklarına eklendi.

Vikipedi kaynağına göre çevre ile ilgili ilk koruma hareketi İngiltere etkisi altındaki Hindistan ormanlarında başladı.

İlk vahşi yaşamı koruma toplulukları 19. yüzyılın sonlarında görüldü.

En eski çevresel örgüt olan Kömür Dumanı Azaltma Topluluğu 1898’de kuruldu ancak çevre adına sistematik ve genel çabalar ancak 19. yüzyılın sonlarında başladı.

20. yüzyılda Amerikan bizonu başta olmak üzere yaban hayatını kurtarmak için de, ormanların, verimli toprakların, minerallerin, vahşi yaşamın ve su kaynaklarının yok edilmesinin toplumun çöküşüne yol açacağı inancı ile farklı hareketler başladı. İklim hareketi bunlar arasında öne çıktı.

Bu konularda ciddi bilimsel çabalarla çeşitli bilgiler üretildi ve bunları Rachel Carson’un iki milyondan fazla satmış olan Sessiz Bahar adlı kitabı gibi çalışmalarla kamuoyuna ulaştırıldı.

İlk Dünya Günü 22 Nisan 1970’de kutlandı.

*

Bugün artık gelişmiş haberleşme araçlarının ve türlerinin de etkisiyle her anlamda çevre bilinci dünyanın her yerinde yükselmektedir.  Ne var ki, küresel ve büyük ölçekteki çevre kirliliğinin ve katliamının önde gelen sorumluları durumundaki kimi sanayileşmiş ülkeler kendi refah düzeylerinden ödün vermemek adına bazı üretim alanlarda ayak diremeye, kirlilik ve küresel ısınma karşıtı taleplere kulak tıkamaya devam etmektedirler.

Küresel ısınma sonucu yaşadığımız yerkürenin bir kısmı kuraklaşırken, yangınlara teslim olurken, bir başka kısmı da su baskınlarıyla, erozyonlarla, şiddetli fırtınalarla boğuşmaktadır.

Bu gidişle yine çevre sorunlarına duyarsız kalan güçlü ülkeler eliyle dünyamızın farklı yerlerinde çıkartılmış olan karışıklıklar ve savaşlar nedeniyle yerlerini yurtlarını terk edip göçe zorlanan insanlara çevre felaketlerinden etkilenenler de eklenecek, insanlık daha fazla acı çekecektir.

*

Çevre sorunları günümüzde ciddi anlamda insanlığın gündemindedir. Ülkemizde TEMA Vakfı gibi değerli kuruluşlar ile merkezi ve yerel yönetimlerin çalışmaları her geçen gün çeşitlenerek artmaktadır.

5 Haziran Dünya Çevre Günü nedeniyle Van’ımız da içinde olmak üzere çeşitli illerimizde gerçekleştirilen etkinlikler takdire değerdir. Genç kuşakların bu anlamda bilinçlendirilmeleri, çevre koruma eylemlerine katılımlarının sağlanmış olması önemlidir.

*

 Dünya Çevre Günü sloganlarının üç tanesi şu şekildedir:

“Kirli çevre, insanın ruhunu kirletir, kirli ruhlar çevreyi kirletir.”

“Biz doğayı korudukça doğa da bizi korur.”

“Doğaya hoyratça davranan toplumlarda insanlar arasındaki ilişkiler de hoyratça oluyor.”