İkram Kali

Bayram güzeldir

İkram Kali

Baş döndürücü teknolojik gelişmelerle birlikte toplumsal hayat da hızla değişiyor, farklılaşıyor. İnsanlar yaşadıkları çevreyi çevrede insanları değiştiriyor. Yakın zamanda yaşadıklarımızın birçoğu kısa sürede anı veya hayal oluyor. Gelenek göreneklerimiz arasında önemli yeri olan insanların bir araya geldiği bayramlar da değişime, dönüşüme uğruyor.

Van'da eski bayramlar şenlik havasında geçer, büyükten küçüğe herkes bayram mutluluğunu bir şekilde yaşardı. Klasik "Nerde eski bayramlar" ifadesi bu bayramda yaşansa da bayram heyecanı devam ediyor.

Eskiden… Arife gecesinden bayram sabahına, mezarlıklardan camilere, evlerden sokaklara, mahallelerden caddelere, köylerden mezralara, gurbetten memlekete, veren ellerden mutlu edilen gönüllere, paylaşandan paylaşılana yaşamın olduğu her yerde bayram heyecan ve sevinci vardı.

Günümüzün Van bayramlarında…

Bayram temizliğinde kilim ve halıları yıkayacak kehrizler kalmasa da, duvarları kireç ile badana edilerek patiska gibi beyaza dönüşen ruhu olan bahçeli kerpiç Van evlerinin asaletli, kimlikli dönemi kapansa da…

Evlerin tahta yer döşemeleri ile ahşap kapı, pencere ve dolaplarının tahta fırçasıyla silinmesi sonrası yayılan temizlik kokusu olmasa da…

Perde, sedir ve minder örtüleri günler öncesi yıkanma yorgunluğu yaşanmasa da...

Yatak ve yorganların yünleri taraktan geçirildikten sonra yeniden yerlerine doldurma meşakkati unutulsa da…

Sohbet eşliğinde yatak, yorgan sırıma derdi olmasa da…

Gurbette olan yakınlara sosyal durumuna göre özenle seçilen bayram tebrik kartlarının arka yüzleri güzel dileklerle yazıldıktan sonra postanede kuyruğa girilerek gönderme tarih olsa da…

Bayramlık ayakkabı, elbise alınması eskisi gibi çocuklarda heyecan yaratmasa da…

Erkek ve kadın terzilerde bayrama kıyafet yetiştirme, son prova telaşı yaşanmasa da…

Yeni ayakkabılar yatakların başucunda saklanmasa da…

Bayrama birkaç gün kala komşu kadınların imece anlayışıyla küllü Van baklavası, cevizli burma, ğelbir (hurma) tatlısı, kadayıf, üzüm aşı (Van uslu sıvı aşure) yapımı için bir araya gelmeler azalsa da…

Cam kolonya şişelerinin berberlerde limon, lavanta kolonyası doldurma ihtiyacı olmasa da…

Ütülenecek giysiler ve bazı ev eşyalarının kömürlü ütülerle ütülenmesi gerilerde kalsa da…

Hamamlar, berberler, kumaş mağazaları, kadayıf imalathaneleri eskisi gibi dolup taşmasa da…

Baklava tepsileri pişirilmek üzere kara fırınlara götürülmese de…

Bayram süresince bulunamadığı için et, sebze meyve stokuna artık gerek kalmasa da…

Bayram akşamı ellere kına yakılmasa da…

Bayramda nöbetçi fırınlar olmasa da…

Büyükler misafir heyecanı, küçükler el öperek harçlık heyecanını eski tadında yaşamasa da…

Sarma, kuru fasulye, kavurma gibi bayramlık yemek kokuları eskisi gibi hissedilmese de…

Her ev 5-10 kilo fındık almasa da…

Kız ve erkek çocuklar duvar diplerinde fındık oynamak için milav çukurları kazılmasa da…  Fındıklar içinden içi dolu ele gelen 8 adet elmiyalık fındık seçilerek parasına fındık oynamak için üzerine çeltik atılmasa da…"Tek gelsin dımbıl alım" denilmese de…

 

Mahallelerde evlerin avlusundan sokaklara kadar uzanan sulama sonrası toprak kokusu yayan çevre temizliği yapılmasa da… 

Büyüklerin şölene dönüşen çocuklara harçlık dağıtma anları anılarda kalsa da…

Herkesin bir araya geldiği bayram kahvaltılarında eski lezzet yaşanmasa da…

Hastalar, yaşlılar, gönlü kırıklar eskisi kadar aranıp sorulmasa da…

Güler yüzlü insanların bayramda gezen çocukları sevgiyle karşılayarak, şefkatle uğurlamaları azalsa da…

Toplanan şekerlerin, çikolataların, harçlıkların akşam çocuklar tarafından muhasebesi eskisi gibi yapılmasa da…

Bayram ziyareti yerine tatile gitmek moda olsa da…

Çocukların bayram harçlığıyla çatpat almaları, luna park ve sinemaya gitmeleri olmasa da…

Bayramdan bayrama ve özel günlerde kapısı açılan, koltuk ve halısı insan yüzü gören misafir odaları kalmasa  da…

Komşu erkeklerin bir arada tüm komşuları ayrım yapmadan gezdikleri bayramlaşmalar unutulsa da…

Kucaklaşma, dokunma, görme, duyma yerine bayram mesajlaşması yaygınlaşsa da…

Tatlı, kahve, çay eşliğinde keyifli bayram sohbetleri özlenir olsa da…

Bayram namazı heyecanı farklı yerlerde farklı kişilerle yaşansa da…

Hüzünlü mezarlık ziyaretinde hayata veda eden yakınların sayısı artmış olsa da…

Resmi bayramlaşma programlarına katılanların sayısı düşük olsa da…

Tek kanal yayın yapan TRT televizyonu ekranında bayram sabahı klarnet ustası Mustafa Kandıralı ve arkadaşlarının oyun havaları çalarak neşe saçtığı bayram özel eğlence programları olmasa da…

Ağıt yakarak çocukluğumuzdaki eski bayramların tadını aramaya gerek yoktur. Çünkü bayram sevincinin kendisi çocuktur.

Bayram güzeldir. 

Bayram; sevinçtir, mutluluktur, paylaşmadır, dayanışmadır. Bayram geleneklerinin en azından süpürülebilir olan adetlerini yaşatarak tadını çıkarmaya çalışın.

Bayramınızı en içten dileklerimle kutlar; bayramın tüm insanlığa barış, sevgi, sağlık, huzur, bolluk ve bereket getirmesini dilerim.

Yazarın Diğer Yazıları