Sokaklarını Yitiren Şehir
Uzm. Ecz. Afşar Çelik
Biliyorum daha evvel de Suvaroğlu hakkında yazdım. Aslında niyetim yeni bir Suvaroğlu yazısı değil.
Ama Suvaroğlu’ndan ne zaman geçsem daracık bir yolun iki yanına karşılıklı dizilmiş kerpiç Van evlerinin ne zaman kayboluverdiğini, onların yerlerini beton devlerin ne zaman aldığını düşünmeden edemiyorum
Suvaroğlu gene de işlek bir sokaktı. Onun devamı olan Gölbaşı Sokağı da bir anda koca bir cadde haline geldi.
İyi de bunların ne önemi var?
O sokaklar, kendine yeten insanlarımızın kanaatkârlığıyla sıcak ve işlekti. Suvaroğlu’ndan yürümek, dallarını sokağa sarkıtıp da gölgesini, meyvesini sunan ağaçları görmek demekti.
O sokaklarda “Eski hamamın üstüyem balam!” diye şakıyan türkülere, kökleri, kerpiçle inşaa edilmiş Asya bozkır medeniyetine dayanan evlerin tarihine rastlardınız.
O sokaklar sizi mutlaka güler yüzlü, kucaklayıcı, kavrayıcı bir toplumsal bütünlüğe ulaştırırdı.
O sokaklarda, yüz yirmi çocuğunun adlarını bu topraklara gururla kazımış, koyun koyuna yaşayan ailelerimizin ortak avlularının şenliğini bulurdunuz.
O sokaklar çocuk ayaklarının izlerini taşırdı.
Şimdi Van, sokaksız, bahçesiz, meyvesizdir. Şimdi Van, birbirinden haberiz gel geç sakinlerin, beton kovuklarda yaşayıp da sokak zevkini unuttukları bir şehirdir.
Van artık bir yabancı şehir… Belki büyük, belki çok daha konforlu, belki çok daha “zengin”. Ama Van artık bir yabancı.
Van, sokaklarını yitirmiş, sokaklarıyla beraber komşuluğunu, dilini, sıcaklığını, türkülerini yitirmiş bir şehir.
Van başka insanların şehridir artık.
O şehirde ne sırtınızı dayayabileceğiniz bir kerpiç duvar ne yüz yüze bakan evlerin samimiyetiyle sarılı sokaklar ne de dilimizin içtenliği kalmıştır.
Suvaroğlu ve Gölbaşı sokakları artık bir kavşakta el ele tutuşan iki sokak değil. Onlar, yitirdiğimiz şehir kültürümüzün, köklerimizin ve dilimizin devasa anıtları.
Sokakların, hatıralarımızın güneşinde yaşasın ey güzel Van!
