Shantaram

"Çok satanlar" genellikle  ticarî ve bayağı kabul edilir,  küçümsenir.
Kişi başına yıllık ortalama okuma zamanının 16 sn.( saniye) olduğu cennet vatanımızda, çok satanların böyle küçümsenmesi beni hep şaşırtmıştır.
"Shantaram" çok satan bir kitap. Macera içeriği son derece zengin ve kurgusu güzel…
Neden bahsettiğini açıklamayacağım. Çünkü kitap eleştirisi, kitabın konusunu anlatmak değildir. Okuma yazması olan okur, isterse,  kitabın arka kapağından, ne anlattığını öğrenebilir.
O halde "Shantaram" hakkında neler söylenebilir?
"Shantaram"ade, bana göre okuru sadece çarpıcı olaylar anlatarak sürükleyen sığ bir çok satan değil. Ciddi bir felsefe barındıran, gene bana göre klâsikleşmeye aday bir kitap.
Herşeyden önce yazarın, yaşadığı şehri tasvir etmekteki başarısı göz kamaştırıcı. Şehri, içinde yaşayan insanlarla beraber öyle güzle anlatıyor ki bir taksiye binip de  Bombay'ın, tuvaletsiz gecekondu mahallelerinden seçkin bir semt olan  Tardeo'ya giderken yanınızdan geçen insanların meraklı bakışlarıyla karşılaşıyor, satıcıların naralarını işitiyor, dilencilerin zayıflığına şahit oluyorsunuz. Rutubetli sıcak pamuklu  tuniğinizi vücudunuza yapıştırıyor, güneşte kararmış yüzlerdeki gülüşlerin ortaya çıkardığı bembeyaz dişlerle neye uğradığınızı şaşırıyorsunuz. 
Okurken gözlerimin nemlendiği kitaplardan biri "Shantaram".  Belki içinde otobiyografik unsurlar olmasından ama aslına bakarsanız anlatılması en zor olan şeyler, yazarların başından geçenlerdir. Hem  o engellenemez otosansür eğilimi hem de hissettiklerini lâyıkıyla anlatamamak endişesi, yazarın elini, kolunu bağlar.
"Shantaram" bu açıdan, aslında ciddi bir kişisel gelişim örneği. 
Kahramanlarının her biri birer felsefe ikonu gibi… Kitabı bu kadar dolu yapan, "Neden, niçin" gibi soruların hem  olay kurgusu ile hem de kişisel felsefi gelişimle cevaplandırılması…
"Shantaram'ı" okurken -belki de içinde bulunduğum şartlardan dolayı- kabullenme, cesaret ve sevgi hakkında çok daha  ayrıntılı ve derin düşünmek imkânı buldum.  Elbette bunda, Shantaram'ı bana  öneren,  Van'ı gönlünde taşıyarak gitmiş olan sevgili Dr. E. Deniz AYDOĞMUŞ'UN  da büyük payı var
Her kitabın ayrı bir dünya olduğuna inanan ve sürprizlerden hoşlanan okurlara ben de Shantaram'ı özellikle öneriyorum. Yazıyı kitaptan bir alıntıyla bitiriyorum: "Kader seni güldürmüyorsa espriyi anlayamadın demektir…"