Terapi ve zaman
Uz. Dr. Sevilay Zorlu
Psikoterapi yöntemleri kullanılarak kişinin psikolojik belirtileri ortadan kaldırılır ve eğer kişi bu çalışmaya devam ederse kişisel gelişimi devam eder. Tüm bu süreç için acele etmemek gerekir. İyileşme zamana ve çalışmaya ihtiyaç duyar. Terapide hem hasta hem de terapist emek vermeden istenilen değişimi yakalayamaz. Bazen hastalar veya terapistler aceleci davranırlar ve hızlı sonuç elde etmek isterler. Zaman açısından beklentinin yüksek olması hastalarda hayal kırıklılığı yaratır. Şunu unutmamak gerekir ki insandaki değişimler yavaş olur. Eğer kişi içindeki motivasyonu ve merakı canlı tutarsa psikoterapi çok zevkli ve kalıcı bir uğraş ve deneyim olacaktır.
BAŞLICA RUHSAL VE FİZİKSEL ARAÇLAR
1. DOLAYSIZ ARAÇLAR:
Daha çok bastırıcı ve destekleyici psikoterapi türünde
- Eğindirme (telkin, suggestion)
- İnandırma (ikna, persuasion)
- Yol gösterme, rehberlik (guidance)
- Danışma (counseling)
Bastırıcı, destekleyici ve derinliğine araştırıcı türlerde
- Uyutum (hipnoz)
- Uyuşturma (narkoz)
- Boşaltma (catharsis)
Genellikle derinliğine araştırıcı, çözümleyici (psikanalitik) türlerde
- Güdümsüz görüşme (non-directive interview)
- Serbest çağrışım (free association)
- Düşlerin çözümlenmesi
- Sürçmelerin (parapaxis) çözümlenmesi
- Simgelerin (sembollerin) çözümlenmesi
- Direnç (resistance) ve aktarımın (transference) çözümlenmesi
- Açıklama ve yorumlamalar
Daha çok davranışçı psikoterapilerde
- Gevşeme, koşullama,
- Edimsel koşullama (operant conditioning)
- Alıştırma (exposure)
- Ödül ve ceza teknikleri
- Pekiştirme, söndürme
- Çeşitli öğretme teknikleri
2. DOLAYLI ARAÇLAR:
Çevrenin değiştirilmesi (aile düzenlenmesi, hava değişimi, iş değiştirilmesi…)
İlaçlar, fizik sağaltım yolları, (faradi, banyolar, spor…)
Çeşitli uğraşı, iş ve uyumlandırma (rehabilitasyon) yolları.
KİŞİ NE ZAMAN PSİKOTERAPİYE GEREKSİNİM DUYAR?
İnsanlar yaşamlarındaki sorunlardan olumsuz yönde etkilendiğinde, ilişkilerinde, iş ve ev yaşamında sorunlar yaşadığında, yaşamlarını olumsuz yönde etkileyen duyguları, düşünceleri ve deneyimleri varsa ve bunlar uzun süredir kendilerini olumsuz yönde etkiliyorsa psikoterapiye başvurabilirler. Eğer yaşadıkları olumsuzluklar ağır düzeydeyse ve sorunlar yaşamlarını bozmaya başladıysa tedavilerine ilaç da eklenebilir. Buna hekim olarak psikiyatrist karar verir ve tedaviyi sürdürür.
