Şahin Akçap

Hayalet kentten dirilişe! (2)

Şahin Akçap

Vahdettin Tuğrul deprem anını anlatıyor. Sonra da göçü…
Yolun bir noktasında:
-Annem,  kız kardeşimde… Onu da alalım. Garipler mezarlığına kabir ziyaretine gidelim. Diyorum. Değerlerimize önem veren arkadaşım:
"Tamam."Diyor.
 Doğduğum kente her geldiğimde mutlaka Garipler Mezarlığında yatan babamın ve bu dünyadan göçüp gitmiş tanıdıkların, akrabaların, arkadaşların kabir ziyaretine giderim. Mezarlıklar yaşadığımız hayatla, sonsuzluğun iç dünyamızda özeleştirisinin yapılacağı gizemli ortamlarından biridir…
Ayağımızın tozuyla anacığımın elini öpüp, hasret giderdikten sonra ziyareti gerçekleştiriyoruz.  Her yıl daha da büyüyen Garipler Mezarlığına giderken ve dönerken; deprem sonrası boşaltılmış, terk edilmiş ağır hasarlı apartmanları yine görüyoruz.
Tarih 18 Temmuz 2012… Aradan geçen 6-7 aya rağmen ağır ve yıkımı mutlak yapılması gereken devasa apartmanların bekletilmesi bizi düşündürüyor.
Edremit sırtlarında ve Kalecik Köyü mevkiinde ise TOK depremİ konutları için işçiler gece gündüz çalışıyor. Amaç yaz bitmeden henüz konteynırlarda yaşayan deprem mağdurlarına konut sağlamak.
Akşam olduğunda Doğu Anadolu'nun İzmir'i, Antalya'sı sayılan Van'da depremde ağır hasarlı sayılıp, henüz yıkılmayan binaların ışıksız pencereleri sokak aralarındaki karaltıya dönüşen ürpertici ve hüzün veren bir görünüme dönüşüyor.
23 Ekim 2011 saat 13.41'de 7,2 şiddetindeki depremin ardından gelen irili ufaklı artçı depremler korku ve paniği yaşatmış. Kış koşullarının da ağır yükü insanların göç etmesini sağlamış. Ve kent yaralı görüntüsüyle uzun bir süre hayalet kente dönüşmüş. O günler şimdi geride kalan kâbus anıları olarak belleklere yerleşmiş.
Şimdi birçok ağır hasarlı konut yıkım anını bekliyor. Terk edilmiş bu binalar deprem fobisini canlı tutmaya devam ediyor.
TOKİ konutları için sevinç de var eleştiri de… Eleştirilerin çoğunluğu konutların kent merkezinin çok uzağında olması… Sorumlular, bu alanların zemin araştırmalarında sağlam oldukları için seçildiklerini anlatıyorlar kaygı duyanlara…
Göç durmuş gibi… Gidenler geri dönmeye başlamış. Tek umutları TOKİ tarafından yapılan konutların biran evvel bitirilmesi ve hak sahiplerine adaletli biçimde dağıtılması. TOKİ inşaatlarında çalışan işçilerin tatil günleri bile askıya alınmış. TOKİ deprem konutlarının anahtar teslimi için 30 Ağustos 2012 tarihi saptanmış.
İnşaat alanlarından birinin saha sorumlusu olan Ali Beyle söyleştiğimizde:
"Yapılarda kullanılan her malzeme birinci sınıf!"  Yanıtını alıyorum. 1976 Van Çaldıran, Muradiye depreminde de konutlar yapılmış ama yöre halkı o konutlardan yaşamak yerine depremin yaralıdığı konutlarında oturmayı yeğlemişti.
Ali Beye o günleri anlatıyorum.
"Bunlar farklı. Onlarlaı kıyaslamak insafsızlık olur. 100 m2 bir dairenin tüm alanı. Kulanım alanı ise net 80m2" Diyor.
Yani vatandaş çaresiz kışta kıymette çadırda, konteynırlarda kalmaktansa TOKİ'leri tercih edecek. Bütün çabalar bu yönde…
Kafamı kurcalayan ağır yaralı apartmanlar. Bu ağır hasarlı konutların mutlaka ama mutlaka bu yaralayan,acı dolu günleri hatırlatan hüzün verici resmin içinden bir an evvel yıkılarak çekip alınması gerekiyor.
Ve bir toz atmosferi içinde Van. Motosiklet bile geçse etraf toz bulutuyla görünmez oluyor.
Yıkılanların geride kalan hafriyatının kaldırılmasının da yol açtığı bu toz bulutu için Van Belediyesi aranjörleriyle yapılan sulama çalışmaları bile sorunu yok edemiyor.
Kentin ticari merkezleri capcanlı… Ünlü Cumhuriyet Caddesi akşam saatlerinde iğne atsanız yere düşmeyecek kadar kalabalıktı.
Düğün arabasından caddenin en cafcaflı fotoğrafçısının önünde inen bir çift ve beraberindekiler mutlu ve yarından umutlu yüzleriyle seyredenlere moral aşılıyorlardı. 
Van sesi Gazetesini ziyaret ediyorum. Genel yayın yönetmeni İkram Kali dostumla ve ekibiyle görüşüyorum. Konu deprem ve sonrası…
"Dünyanın en güzel coğrafyasının incisi Van bu badireyi de aşacak." Diyor İkram Bey.
Bu yazıyı okuduğunuzda, Ramazan ayının birinci günü olacak… Doğu'nun kadim kenti Van'da çoktan Ramazan hazırlılıkları yapıldı; camiler gülsuyuyla yıkandı, minareler arasına mahyaları çekildi.
Bu arada yarın gıda maddeleri üzerinde her Ramazan ayıyla birlikte yaşanan fiyat artışları için birkaç satış merkezini gezeceğim. Yurttaşlara fiyatlarda suni artışlar olup olmadığını soracağım.
(Yarın: Ramazan'dan izlenimlerim)

Yazarın Diğer Yazıları