Şahin Akçap

Çay

Şahin Akçap

Zalim geçen günlerin arasında soluk almanın en güzel yoludur bir bardak çay molası.

Rize’de çay eksperlerinin gözetiminde toplanan bir çay alım merkezini ziyaret ettiğimizde zengin yüzlü, şirin dilli Karadenizli şöyle konuşmuştu:

“Çay şekerle içilmez uşağım… Çay sek bir içecek türüdür.” Demiş sonra ağzını kocaman açarak genzindeki küçük dilini parmağıyla işaret ederek:

“Gerçek çay içildiğinde demiyle genizde ve damakta hafif bir burukluk veya uyuşukluk yaratmalı. Şeker çayı tatlandırmaz sadece gerçek özünden ayırır.” Diye konuşmuştu.

Çay günlük yaşamımızın geleneksel ikramı, olmazsa olmaz içeceğidir.

Diyarbakır’dan öteye Doğu Anadolu’ya geçtiğiniz zaman bardak ve tabağın yanındaki çay kaşığının kalktığını görürsünüz. Sert Erzurum şekerinin eşlik ettiği çay kıtlama alışkanlığı ile içilir. Minik bir şeker parçası dilin üzerinde tutularak çay yudumlanır. Bazen yaşlılar kıtlama şekeri yerine kuru Besni üzümü veya sertliği yumuşatılmış peynir şekeri kullanır.

Van’da nereye konuk olursanız olun dakikalar içinde çay ikramınız hazır olur. Öyle bir bardak, iki bardak çayla kurtulamazsınız. Bir bardak çayın ardından peş peşe gelen hatır çaylarına hazır olmalısınız. Hani bardağın üzerine çay kaşığı koysanız veya “içmiyorum” babından boşalan bardağı tabağın içinde yatırsanız mutlaka hatır çayı içmenize ısrar edilir.

Çay Anadolu’da her yol kavşağındaki bir mola yerinin, sohbetlerin sıcaklığının içeceğidir. Merhum rahmetli Fevzi Leventoğlu’nun Çayname adlı şiiri çok ünlüdür:

 

Çayname

Çay dediğin âdeti beldedir.

Bir demdir

İki ile üçü kaidedir

Dört bedene faydadır

Çıktı beşe, sür on beşe

Olsun yirmi

Versin neşe

Bu da bize düşen hisse

Çay ne, say ne!

Ha iç… Ha iç… Ha iç...

Yazarın Diğer Yazıları