DÜNYADA VAN
Nedim İlikçi
Değerli okurlar; iletişim ve ulaşım imkânları geliştikçe insanlar ve toplumlar arasındaki etkileşim de hızlanıyor. Yörelerin farklılıkları ve özellikleri de bu hıza koşut değişiyor ve birbirine benziyor. Ancak her yöre benimsediği küresel yeniliklere kendi tarihinde ve kültürel birikiminde bulunan değerleri de mümkün olduğunca katıştırarak tarihi süreçte yolculuğuna devam ediyor. Bu çaba ile tarihi ve kültürel değerlerini koruma refleksi gösteriyor. Yöre insanının bugün yaşadıklarının, geçmiş sebep ve sonuçlarla ilişkisini kavrayabilmesi için dün nelerin yaşandığını bilmesi gerekiyor. Bu hafta tanıtmaya çalışacağım “Dünyada Van” isimli kitap Van’ımızın geçmişini tanımamıza önemli katkılar sunacaktır diye düşünüyorum.
Van’ımız dünyadaki en eski yerleşim merkezlerinden biridir. Başta Urartular olmak üzere Romalılar, Sasaniler, Selçuklular, Osmanlılar gibi birçok farklı etnisite ve inanç toplumlarına ve medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İlimizde birçok farklı medeniyet yaşamış, yaşamından izler bırakmış ve yöremizdeki tarih sayfasından geçmiştir. “Dünyada Van” kitabını okurken bu medeniyetlerin izlerine şahit olacaksınız. Türkler, Ermeniler, Kürtler, aşiretler, aşiretlerin yapılanma ve sosyal hayattaki işlevleri, medreseler ve özellikleri, zorunlu göçler ve mülteciler, kadınların toplumsal konumları, ilimizde basın hayatı, edebiyat ve kültür hayatı, mutfak kültürü, kahvaltı kültürü ve Van sporun hikâyesini bu kitapta yazılmış makalelerden takip edebilirsiniz.
Kitap, ilimizin tarihi ve kültürü ile ilgili yirmi üç tane makaleden oluşuyor. Kitapta bulunan makale başlıkları ve yazarlar sırasıyla şöyledir:
1-Ebru Akköprü ”Coğrafi Özellikleriyle Van”…2- Mehmet Zeydin Yıldız ”Geç Osmanlı Döneminde Van Kentinde Nüfus, Etnisite ve Yerleşme”…3- Sinan Hakan ”Birinci Dünya Savaşı ve Sonrasında Van’da Nüfus Hareketleri (1915-1920)…4- Nevzat Ağçakaya “1960 Sonrası Van’da İskân Politikaları: Dönerdere Örneği”…5- Mehmet Baki Bilik “ Van’ın Değişen Yüzleri: Kentte Demografik Dönüşümler ve Küresünniler”…6- Reşat Açıkgöz “ Van’da Zorunlu Göç, Yoksulluk ve Kente Uyum”…7- Mehmet Fatih Işık “ Yersiz ve Yurtsuzlar: Van’da Mülteci olmak”…8- Şeyhmus Bingöl “ Tanzimat Döneminde Devlet ve Aşiret: Van’da Modernleşme Çabaları ve Aşiretler”…9- Suavi Aydın “ Aşiretler ve İskân: Çatışmaları, Devletle İlişkileri ve Yerleşim Örüntüsünün Kalıcı Değişimi Bakımından 19. Yüzyılda Van’da Aşiret Hareketleri ve Sonuçları”…10- Zikrullah Aykaç “ İmparatorluğun Çöküş Döneminde Van: Van’da Misyonerler ve Konsolosluklar”…11- Gözde Burcu Ege “ Tarih ve Hafıza: Van’da Ermenileri Hatırlamak”…12- Abdulaziz Kardaş “ Tek Parti Döneminde Van’da Eğitim”…13- Ercan Çağlayan “ Cumhuriyet Bürokratlarının Gözüyle Van (1935-1942)”…14- Ergin Sarı “ Yerel Basında Ulus İnşası: Van Gazetesi Örneği”…15- Yakup Aykaç “ Kürt Coğrafyasında Bir İlim, Kültür ve Edebiyat Diyarı: Müküs”…16- Ferhat Çiftçi “ Erdemin Aydınlık Ufkuna Doğru: Bilge Adamlar Dergisi”…17- Deniz Çifçi “Van’da Kürt Milliyetçiliği ve Siyasal Harekatı”...18- A.Samet Aydeniz “ Van’da Aşiret ve Siyaset: Temsiliyet mi? Tutunma Stratejisi mi?...19- Zehra Yılmaz “ Taşrada Kadın Olmak: Van Örneği”…20- Selda Öztürk “ Vanlı Kadın Dengbej Anlatıları:” Rağmen” Şarkı Söyleyen Kadınlar”…21- Ali Rıza Kılıç- Halil Kırbaç “ Van’da Sinemalar ve Sinemaya Gitme Deneyimi”…22- Aylin Çiçekli “ Van Güzel; Kahvaltı Van’da Güzel”…23- Erdal Orman “ Doğudan Batıya Bir Köprü: Vanspor”….
“Dünyada Van” isimli kitap Ercan Çağlayan tarafından derlenmiş. İletişim Yayıncılık A.Ş.tarafından 2019 yılında basılmış ve 472 sayfadan oluşmaktadır. Van’ın tarihi, kültürü, sosyolojisi, nüfusu hakkında bilimsel araştırmalara dayalı yazılmış yirmi üç makaleden oluşmaktadır. Her bir makale kendi alanında uzman bilim adamlarınca kaleme alınmıştır. Her bir makale Van’ın tarihi ve kültürü ile ilgili farklı bir konuyu başlık almıştır. Kitap makale yazarlarının kısa biyografilerini vererek son buluyor. Van’ı öğrenmek isteyen herkesin okuması gereken bir kitap olduğunu tavsiye ediyorum. Kalın sağlıcakla….
