İkram Kali

Zeve Panorama Müzesi'ne mi kavuşuyor!

İkram Kali

Zeve Panorama Müzesi'ne mi kavuşuyor!

Tarih, insanın varoluş şartlarından birisidir. Tarihi, yani mâzisi ve hafızası olmayan bir insan düşünülemez. Geçmişi olmayan bir fert düşünülemeyeceği gibi, tarihsiz bir toplum da düşünülemez. Ferdin geçmişi ne kadar önemli ise toplumun geçmişi de o derece önemlidir.  Örnek verecek olursak Van'ın geçmişi ne kadar önemliyse Vanlıların geçmişi de o kadar önemlidir. Bize kim olduğumuzu öğreten tarih; özlemlerimiz, korkularımız, sevgilerimiz, öfkelerimiz ile vücuda getirdiğimiz hepimize ait, meşru ve reddi imkânsız bir mirası kapsar. Tarihi öğrenmek, öğretmek  gereklilik hatta hava, su, ekmek kadar gerekli yaşamsal bir ihtiyaçtır.

Öğrenciler, gençler tarih anlatılırken "Olayların çok detayına girmeden, özünün anlatılmasını istiyorlar.  Yapılan bir araştırmada tarih öğrenilmesinde sadece anlatım yöntemi değil, diğer görsel, işitsel yöntemlerinde kullanılmasını istiyorum" diyen öğrencilerin oranı oldukça fazladır.

Günümüz ve bundan sonraki yıllar bilgi çağıdır, bilgi çağında eğitim öğretimde bilgi teknolojilerini ve yeni yöntem, teknik ve araç gereçlerini kullanılması  kaçınılmazdır. Eğlenceli Tarih yöntem ve teknolojileriyle yalnızca çocuklar değil, yetişkinlerde tarihi severek öğrenebilmektedirler.

Emperyalist kültürlerin aracı haline gelen sanal gerçeklik oyunlarının yaygın şekilde oynandığı, 5 yaşından itibaren çocukların bilgisayar, akılı telefonları ellerinden düşürmediği bilgi çağında yalnızca kitap ve anlatımla tarihi öğretip sevdiremezsiniz. Bilgi çağının gereklerini zamanında yerine getirmelisiniz,  aksi takdirde geride kalarak dökülürsünüz.

Bu gerçeklikten hareket eden vizyon sahibi belediyeler, kurumlar "sanal gerçeklik, resimleme, animasyon, grafiksel tasarım" gibi yerli görsel içerikler üreterek, bilimsel araştırmalar sonucunda ortaya çıkmış, bilgi ve belgelere dayalı, akılda kalıcı, ziyaretçileri tarihi bir yolculuğa çıkartıp, o dönemde yaşayan insanlarla empati kurdurabilen, izleyeni etkileyen panorama müzeleri açıyorlar.

Dünyanın her yerinde yıllar önce açılan, Türkiye'nin ilk Panorama Müzesi 2009'da  "Panorama 1453 Tarih Müzesi" adıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından açıldı. Panorama 1453 Tarih Müzesi'nde Fatih Sultan Mehmed'in hayatını, hukuk, sanat, medeniyet, kültür ve İstanbul'u inşa faaliyetlerinin, savaşların orijinal minyatür, gravür ve resimler eşliğinde anlatıldığı ve günümüz bakış açısıyla fethin resmedildiği modern minyatür çalışmalarının yer aldığı sergi bitiminde, panoramik resmin bulunduğu platformun girişi başlıyor. Kısa ve karanlık bir koridorun bitiminde ise ziyaretçiler kendilerini birden 29 Mayıs 1453 gününün şafak vaktinde hissederek ve adeta şehre giriş anına şahitlik ediyor.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü  milli park statüsüne kavuşturduğu tarihi alanları koruyup ihya etmek amacıyla ülkemizin farklı yerlerinde panorama müzeleri  kurma  çalışmaları yapıyor.

Bakanlık tarafından yapımı süren Sarıkamış Panorama Müzesi tamamlandığında ziyaretçiler sanal gerçeklik gözlüğüyle sıfırın altında 20 derece soğuk ortamda donma anını yaşayarak etkileyici şekilde öğrenecekler.

Bakanlık Malazgirt- Ahlat yolu üzerinde  5 bin metre kare bir alanda  "Tarihi Milli Park ve 1071 Malazgirt Panorama Müzesi" ve açık hava müzesi yapıyor. Çalışmaları devam eden müzede etkileyici tarihi savaş sahnesi, Sultan Alparslan makamı ve Sultan Alparslan Namazgahı, tören meydanı, cami, lokanta ve kafe yer alacak.

Geçen hafta Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi yapımını tamamladığı 'Kurtuluş Destanı Panorama Müzesi'ni Kahramanmaraş'ın düşman işgalinden kurtuluşunun 98. yıldönümü kutlama etkinlikleri kapsamında törenle hizmete açtı. "Maraş bize mezar olmadan, düşmana gülizar olmaz diyen Kahramanmaraş halkının işgale karşı verdiği mücadele müzede anlatılıyor. 

 Haberini aldığım proje gerçekleşirse Van Zeve Şehitliği  de sahipsizlikten kurtulacak. Orman ve Su İşleri Bakanlığı DKM Genel Müdürlüğü 1915 yılında Ermeniler tarafından 7 köy halkından 2 bin 500 Müslüman'ın topluca katledildiği Zeve'de "1915 Zeve Panorama Müzesi" yapımı için sesiz sedasız bir çalışma yürütüyor. İki kattan oluşacak "1915 Zeve Panorama Müzesi"nde sergi salonları, kütüphane, 360 derecelik sanal gerçeklik sahnesi, kafeterya yer alacak.

"Sanal gerçeklik gözlüğü" takan ziyaretçiler, müzedeki panoramik sahnelerle 1915'de yaşanan acı olayları, Vanlıların muhacirliğini, Mermit çayına kendisini atan Müslüman kadınların trajedisini,  Mollakasım köyü 'vay vay' tarlasındaki katledilenlerin feryadını, Vanlıların dinmeyen ağıtlarını, körpe  çocukların dramını ve daha bir çok tarihi sahneyi ses, ışık ve resimler eşliğinde bire bir yaşayarak öğrenecekler.

"1915 Zeve Panorama Müzesi" Van'ın kaybolan belleğinin yeniden canlanmasına, tarih bilincinin ivme kazanmasına, Vanlıların geçmişlerini doğru anlamalarına,  kentin  tarihsel kimliğini kazanmasına, Doğuda ki Çanakkale olarak adlandırılan Zeve'nin hakkettiği değeri görmesine ve kültür turizmine önemli katkılar sağlayacak.

Ön saha çalışmaları yapılan  "1915 Zeve Panorama Müzesi"nin yakın zamanda hayata geçirilmesi birazda Van'ı temsil eden siyasilerin ve kenti yönetenlerin ilgi ve takibine bağlıdır.   Ağlamayan çocuğa mama vermezler gerçeğinden hareketle Van için gerek sözlü, gerekse fiili olarak mücadele etmek lazım.

 

 

Sanal gerçeklik nedir?

Hareketli, şaşırtan göze kulağa ve düşünceye hitap eden panorama müzelerinin ilgi görmesini sağlayan  yukarıda sözünü ettiğimiz sanal gerçeklik (Virtual Reality), wiki'de en yalın haliyle, "bilgisayarlar tarafından taklit edilerek oluşturulan ortamlar" şeklinde tanımlanıyor.

Geçmişte Matrix gibi filmlerde sanal gerçeklik, bilimkurgu ile çok iç içe olsa da artık gündelik hayatın içinde. Bu teknolojide, kişi gerçek dünya ile ilişkisini tamamen keserek ana karakterin yerine geçiyor.

Sanal gerçeklik ile Fransız İhtilali, İstanbul'un Fethi, Van'ın Ruslar tarafından, Ermeniler tarafından şehrin yakılıp yıkılması, Van depremi… Bu ve bunun gibi tarihteki önemli olaylar modellenerek VR teknolojisiyle insanlığa sanki oradaymış gibi yaşatılabiliyor. O anı yaşatabilen kalıcı bir eğitim sağlanıyor.

 Van, "1915 Zeve Panorama Müzesi"ne kavuştuğunda Vanlılar sanal gerçeklik sahneleriyle 100 yıl önceki o anları hüzünle yaşayabilecekler.

Yazarın Diğer Yazıları