Yeni terminal bu mu?
İkram Kali
Uyduya dayalı çok hassas yaklaşma sisteminin faaliyete geçmesi ve gece uçuşlarının başlaması nedeniyle birkaç gün önce bir yazı yazmıştım. Yazının sonunda da havaalanının terminal ve pist sorunun hala devam ettiğini de hatırlatmış, çözümünde Van'a yeni bir havalimanı olduğunu dile getirmiştim.
Yazımız sonrası duyarlı Vanlılardan havaalanı ile ilgili farklı eleştiri ve şikâyetler gelince konuyu farklı boyutuyla yazmak gerekti.
69 yıllık Van Havalimanı'na gelen yolcu sayısı 2011'de 1 milyon 56 bine çıktı. Yani yoğun bir yolcu trafiği var. Bunun üzerine de Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım'da yeni yatırımlarla havaalanının kapasitesini 7 milyon yolcuya çıkarılacağı sözünü verdi.
Ama nedense havalimanı Van'ın adına yakışır bir terminale, düzene, işleyişe bir türlü kavuşamadı. Sürekli bir birine eklenen, vasat denilecek mimari projelerle terminalin sadece boyu uzuyor. Havaalanlarını yenilemenin temel amacı yolcuları daha mutlu ve memnun etmek, keyifli yolculuğa hazırlamak değil mi?
Ama Van'da yolcular mutlu ve memnun değil.
Çünkü modern denilecek, gurur duyulacak aman aman bir havaalanı terminalimiz nedense hiç olamadı. Biz sadece yapılana razı olduk. Soran inceleyen proje ve iş kalitesi eleştiren, neden böyle vasat diyen var mı? Yok. Bu mantıkla biraz zor olur.
Yeni yapılan terminal Van Havalimanı'nın geçmişine, konumuna ve kapasitesine hiç ama hiç yakışmıyor. Terminal mimari projesinde otogar anlayışı hakim.
Daha fecisi Ferit Melen Havalimanı Hava Trafik Kontrol Kulesi 2011 depreminde yıkıldı. Ardan 14 ay geçti hala yeni kule yapılmadı. Trafik kontrol kuleleri uçak ve hava trafik güvenliği açısından olmasa olmazlardandır. Havaalanı var kule yok. Soran var mı? Yok.
Deprem mazeret olamaz.
Havalimanı terminal girişinde ise yolcuları bol soslu yağ kokusu karşılıyor. Uçak kalkıncaya kadar hadi bir bardak çay içeyim deseniz ya sırt sırta yada diz dize daracık alanda oturmanız gerekir. Tabi birde yer bulabilirseniz. Ferit Melen Havaalanı kapasitesine karşın mimari projesinden, görünümünden, işçiliğinden şunu anlıyorsunuz Van terminalinde insana, Van'ın imajına, vizyonuna, iddiasına, turizmine verilen değer bu kadar.
Aşağıdaki iller arasında farkı kıyaslayın. Gerçeği görün.
Van Terminal Binası Toplam Büyüklüğü 4.410 m2, kuruluşu 1943/Trabzon Terminal Binası Toplam Büyüklüğü 23.745 m2 kuruluşu 1957/Erzurum Terminal Binası Toplam Büyüklüğü 12.950 m2 kuruluşu 1966/Şanlıurfa Terminal Binası Toplam Büyüklüğü 12.000 m2 kuruluşu 2007/ Batman Terminal Binası Toplam Büyüklüğü 20.741 m2 kuruluşu 1998
Olay bu.
Merak etmeyin Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakan ve önemli kişilerin gelip geçtiği protokolde çok önemli kişi anlamına gelen ''Very Important Person'' in kısaltılmış hali olan VIP salonunun durumu da sandığınız gibi değil. VIP salonunda 10 kişi oturur 11. kişiye yer kalmaz. Adı da VIP'tir.
Uçaktan inen yolcuları terminal giriş basamaklarında kırık dökük işçiliği belli mermer merdivenler karşılıyor. Yeni yapılan terminalde yine kısa bir bagaj bandı var!? Eskiden de öyleydi zaten. Deprem süresince, hac döneminde ve yoğun yolcu trafiğinde terminalde insanların yaşadığı sıkıntıya, çileye havalimanına yolu düşen herkes mutlaka şahit olmuştur.
Yenileme değdiniz bu mu?
Van Ferit Melen Havaalanı’nda bitmeyen tükenmeyen bir inşaat var!? Her defasında milyonlar harcanır, olmaz yeniden, yeniden ihale edilir. Sonuçta yine projesiyle, mimarisiyle, işletme anlayışı ve sunduğu hizmet kalitesiyle gurur duyulacak, Van'ın modern yüzü olabilecek eser niteliğinde terminal yine ortaya çıkmaz?
Böyle olunca da terminal ihtiyaca da beklentilere de cevap veremez. Mantık değişmediği sürece sadece birilerini zenginleştiren, yık yapboz, ekle inşaatları sürer. Kısır döngü de devam eder.
Terminal için gerekli para harcanıyor mu? Hem de en babası. Ama gel gör ki Van'a hazırlanan mimari proje Van'ı değiştireceğine, ufuk açacağına Van'a benziyor.
96 yıllık havalimanının artık eklemelere değil, Türkiye'nin Doğu'ya açılan kapısı olacak nitelikte modern terminale ihtiyacı var.
Unutmayalım havaalanları, terminaller, yollar, kaldırımlar şehirlerin vitrini ve moral yapılarıdır.
Geleceği, büyüme hızını ön görmeyen "ben yaptım oldu" masa başı projeler Van'a artık uymuyor, dar geliyor, yetersiz kalıyor. Zorlamaya gerek yok.
***
Birde yıllardır Van'da THY'de el altından yürütülen promosyon bilet durumları var.
Oda başka bir yazı konusu.
