VATSO Başkanı TOBB yönetimine aday olamaz!
İkram Kali
Van Ticaret ve Sanayi Odası ( VATSO) ilimizin ve bölgenin de en güçlü meslek odasıdır. VATSO yarım asırlık geçen zaman diliminde çeşitli aşamalar kaydetti. Van'ın büyüyen ekonomik potansiyeliyle ile birlikte daha bir etkinlik kazanmaya başladı. Durum böyle olunca VATSO meslek grupları, meclis ve yönetim kurulunda yer almak daha cazip hale geldi.
VATSO'da yaşanan "K" Belgesi Ofisi tartışmalarına Erciş Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde K-1 Belgesi Ofisi açılarak nokta konuldu. Ofis belge vermeye de başladı. Türkiye genelinde 50 ilde K Türü Yetki Belge Ofisi bulunmazken Türkiye'de ilk defa ilçe bazında ofis açmak Erciş ilçemize nasip oldu. Memleketi sevmek, sahiplenmek, birlik beraberlik budur. Helal olsun. Açıkça söyleyelim ofis Erciş'te açılmasaydı, Van'a yine verilmeyecekti. Van'ın elinden çıkan ofis Erciş'e dönmüştür. Kulak ters tutulacak o kadar.
Türkiye Odalar Birliği (TOBB) Avrupa Birliği tarafından geliştirilen, kısa adı "NACE" olan "ekonomik faaliyetlerin istatistikî sınıflandırılması" isimli kodlama sistemi çerçevesinde VATSO'ya kayıtlı aidatını ödemeyen, bilgilerini güncellemeyen pasif durumda bulunan 12600 üyeden yaklaşık 7 bine yakın gerçek ve tüzel üyeyi askıya alınca VATSO'nun üye sayısı 5 bin civarına düştü. Bunun soncunda: 19 olan meslek grubu sayısı 12'ye, 54 olan meclis üye sayısı 36'ya, yönetim kurulu üye sayısı ise 11'den 9'a indi.
TOBB sanki normal bir işlem yapmış gibi görünüyor. Ama araştırdığınızda, incelediğinizde durumun öyle olmadığını öğreniyorsunuz. Van'a çaktırmadan ceza verildi.
Deprem nedeniyle VATSO'ya kayıtlı sanayici, iş adamı ve esnafların vergi, sigorta, kredi borçlarını ertelemeyi bankalardan, devletten bekleyen TOBB'du. Buna karşın aynı TOBB Van'ın yaşadığı deprem gibi doğal afeti yok sayarak 7 bine yakın üyeyi askıya alıyor, mücbir durumu görmezden geliyor. Elini taşın altına bırkamıyor.
Van'da iş çevreleri de haklı olarak soruyor: " Ey TOBB, ey VATSO siz kendi bütçenizden Vanlı depremzede esnafa ne yaptınız? Hangi affı çıkardınız? Hangi ertelemeyi yaptınız? Hangi kolaylığı sağladınız? Deprem sonrası ayağa kalkmaya çalışan üyenize değerli kağıtları aynı bedelde neden sattınız? Esnafın geciktirdiği, ödeyemediği borçlarına yönelik af çıkarmadınız? Depremde iş yerini kaybeden kirasını, sigorta, vergi borçlarını yatıramayan üyelere hangi destek sağlandı? "TOBB İş Bankası aracılığıyla bütçesinden sağladığı 25 milyon lira tutarındaki kredi dışında ne yaptı? Koca bir hiç.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu kendi döneminde 2 dönem şartını getirdi. Geçen zaman içinde ticari, siyasi hesaplar işe karıştı. 5174 Sayılı TOBB Yasası'nda 'da 2 dönem üst üste oda, borsa, birlik başkanlığı yapanların 2 dönem ara vermeden tekrar seçilemeyeceğine ilişkin hükmün yürütmesinin durdurulması için Anayasa Mahkemesine gidildi ve Hisarcıklıoğlu'nun istediği oldu.
Vanlı tüccarların yaşadığı sorun Van'a has değil.
Şimdi Anayasa Mahkemesi'nin kararına ve TOBB'a genç tüccarlardan eleştiri ve isyan var.
Sabah Gazetesi ekonomi yazarlarından Süleyman Yaşar "Genç tüccarlar rahatsız" başlıklı makalesinde TOBB ile ilgili kendisine gelen elektronik postaları paylaşarak bir anlamda Van'ı da anlatmış.
O yazıdan bazı bölümler.
1982 Anayasası ideolojik yapılanmayı meslek örgütleri üzerinden sağlayan bir rejim olarak görüyor. Bu nedenle Anayasa'nın 135'nci maddesi, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını düzenliyor ve bu örgütlere zorunlu üyelikle zorunlu aidat yükümlülüğü getiriyor. Bu sistem yıllardır böyle işliyor. Bundan pek çok tüccar şikayet ediyor. "Zora düştüğümüzde zorla üye yapıldığımız bu meslek örgütlerinden yardım görmediğimiz gibi birde bizden hacizle aidat alınıyor." diyorlar.
Bir tüccar gönderdiği elektronik postada bu konuda şunları yazıyor: "TOBB'un nakit ve mal varlığını hiçbir delege bilmemektedir. Genel kurullarda, binlerce delegenin öğle yemeği için salonun dışına çıktığı saatlerde, bir avuç delege bilanço bilgilerini bilmeden, yönetimi ibra etmektedir. Kamu kurumları yıllık faaliyet repoları internet sitelerinde yayınlarken, TOBB' un böyle bir uygulaması bulunmamaktadır. TOBB seçim yönetmeliğine göre, bir oda başkanı, TOBB Başkanlığı için aday olursa ve seçimi kaybederse talip olduğu oda başkanlığı da elinden gitmektedir. Bundan dolayı da hiçbir oda başkanı da, birlik başkanı da aday olmaya cesaret edememektedir. Neticede aday çıkmadığı için seçimi mevcut yönetimin belirlediği listeler kazanmaktadır. İ.S."
Yine başka bir elektronik postada da iş adamları, " TOBB yasasındaki " 2 dönem üst üste başkanlık yapanlar 8 yıl geçmedikçe yeniden seçilemez" maddesini iptal eden Anayasa Mahkemesi'nin kararını eleştiriyor. Anayasa Mahkemesi'nin Başkanı ise " Mali Müşavirler Kanunundaki gerekçemizi aynen burada da kullandık. Orada 6 yıl sınırlamasını ölçülü bulduk. TOBB' da 8 yıl sınırlamasını ölçüsüz bulduk. Tamamen kendine özgü şartlar içinde değerlendirdik" diyerek kararı savunuyor. Anlayacağınız genç tüccarlar yüksek mahkemenin bu tuhaf gerekçesini bir yere oturtamıyor ve anlayamıyorlar. Anlayamadıkları için de rahatsızlar" diye belirtiyor.
Anlayacağınız,
VATSO Başkanı TOBB yönetimine asla aday olamaz.
TOBB genel kurulları böyle de VATSO genel kurulları farklı mı? Sorumlu olan, odasına sahip çıkmayan, sorgulamayan siz üyelersiniz. Allah aşkına VATSO'nun bütçesini, bilançosunu seçimler öncesi merak edip, inceleyen, eleştiren, sorgulayan kaç üye var?
TOBB ve odalar, genç tüccarlar tarafından sorgulanmaya başlamıştır. O nedenle dedik ve diyoruz; oyunuza, odanıza, memleketinize sahip çıkın. Sonra sızlanmayın, şikayet etmeyin.
VATSO'da meclisin, meslek gruplarının, yönetimin, başkanın ve odanın işlevi, etkinliği önemlidir. Sayı üç katı olsa ne olur ki? Önemli olan nicelik değil, niteliktir. Çünkü VATSO' da öyle meclis üyesi var ki ayada bir odaya gider. Huzur hakkını alır. Mutlu olur. O kadar. Bazıları da 'Bana TOBB meclis üyeliği verin yeter" der. Meslek gruplarını geniş görüşlülük, birikim sahibi, çalışan koşan araştıran aktif kişiler temsil etmek zorundadır. Huzur hakkı, küçük hediyeler, seyahatler, kendisi ve çevresinin çıkarlarını kollayan, yakınlarının işlerini takip eden dönemler odada son bulmalıdır. O nedenle meslek grubu, meclis ve yönetim kurulu üye sayısının düşmesiyle aslında VATSO önem kazandı. Meslek gruplarında kendisini banko görenlerin durumu değişti. Grubu kendisine göre şekillendirenlerin güç dengesi bozuldu. Adaylar vizyonunu anlatacak, mücadele edecek, farklılığını gösterecek, güven verecek, bilgi üretecek. Meslek komiteleri artık yan gelip yatmayacak. Grubunda bulunan üyelerin sorunlarını dile getirecek, oy istediği tüccarlarla seçim sonrası ilişkisini kesmeyecek. Tüccarı kaderiyle, sorunuyla baş başa bırakıp seyahatlere çıkıp, yağlı işleri takip etmeyecek. Grubu adına başkan ve yönetimden hesap soracak, aynı zamanda yönetime, odaya katkı sunacak. Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Şubat-Mart. VATSO' da 7 grubu almayan seçimi kazanmayacak. Dirsek temasları sütre gerisinde devam ediyor. Ama kurulu düzen bozuluyor. Bir kişinin, bir grubun keyfe keder oda yönetme dönemi bitiyor.
