Vanlıların kaygıları...
İkram Kali
Geçenlerde Ak Parti Van İl Başkanlığı'ndan bir heyet, Van Eczacılar Odası Başkanı Eczacı Murat Keçecioğlu'nu ziyaret etmişti. Ziyaret sırasında Keçecioğlu meslek odası başkanı, kent bilinci, sorumluluğu ile eski Devlet Hastanesi'nin yerinin kent parkı olarak değerlendirilmesini önermişti.
İyi de etmiş. Ağzına sağlık. Keçecioğlu, Van'da deprem sonrası yeşil alanların çoğaltılmasını isteyenlerin ortak isteğini dile getirmiş. Ora veya başka yer. Vatandaş, sorumlulardan kenti yönetenlerden nefes alacak yeşil alanlar istiyor.
İl Başkanı Abdullah Aras ise öneriyi yerinde bulduğunu belirterek, yeni imar planında mevcut Hükümet Konağı'nın Atatürk Şehir Stadyumunun yerine taşınacağını, valiliğin mevcut yerinin ise kent meydanı olarak değerlendirilebileceğini dile getirdi. Bu açıklamanın mutlaka bir perde arkası vardır. Sanırım valilik yerinin kent meydanı olarak değerlendirilmesi bazı ilgili yerlerde görüşülmüş, belki de şekillenmiştir. Aras'ın açıklamasından bunu anlıyoruz. Çünkü il başkanı haberi, bilgiyi kaynağından öncelikle alan birkaç kişiden birdir.
Neticede valiliğin taşınması ve diğer yeni kurum ve kuruluşlarının mimarisini gündeme taşımamıza neden oldu.
Deprem sonrası ilimizde birçok şey hızla değişiyor.
Valilik,
Belediye,
Defterdarlık,
Emniyet Müdürlüğü,
Milli Eğitim Müdürlüğü,
İller Bankası 13. Bölge Müdürlüğü,
Karayolları 11.Bölge Müdürlüğü,
DSİ 17.Bölge Müdürlüğü,
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,
İl Müftülüğü,
Sağlık Müdürlüğü,
Gibi bazı resmi kurum ve kuruluşların birçoğu da, tebdili mekan yaparak şehrimizin farklı bölgelerine taşınarak adres değiştirecekler. Resmi kurumların taşınacakları yerlere baktığımızda kent ve trafik yoğunluğunu dağıtan, daha ferah alanların seçildiği bir planlama görüyoruz. Bunlar deprem sonrası Van'ımızın yeniden yapılanmasında, modern yüzünün oluşturulmasında dinamizm, yenilik getiren soluk aldıran değişim ve gelişmelerdir.
Doğrudur, yerindedir, fırsattır.
Kurum ve kuruluşların binaları 2007 deprem, ısıtma, su yalıtım, engelli ulaşım ve otopark, gibi farklı yönetmenliklere göre inşa edilecek. Van da fonksiyonel, pırıl pırıl binalara kavuşacak. Kentimizin eli ayağı, yüzü gözü gençleşecek. Bu şekilde deprem sonrası ilimizde yeni kentsel görünüme devlet kurumları öncülük edecek. Binaların birçoğunun inşaatlarının tamamlanması, proje ve ödeneklerine göre 3-4 yılı bulabilir.
***
Bu değişim eski alışkanlıklara, hatalara nokta koyacak tarihsel bir fırsattır.
Bu fırsat Van'ın geleceği adına doğru, akılcı değerlendirilirse neler olmaz ki.
Mesela ne yapılmalı?
Hemen söyleyelim.
Yeni binalarında yönetmeliklerin, inşaat tekniğinin ön gördüğü donatılar, teknolojiler zaten kullanılacak. Ancak binaların mimari projelerini kimlerin çizeceğini, seçilen mimari projelere Van adına kimlerin karar vereceğini pek bilemiyoruz.
Kim karar verirse versin.
Yolun başındayken; Soğuk, itici, beton yığını, demode olan kirli camlı çirkin binalar yapılmamasın. Yine her yıl tadilat gören, boyanarak makyajlanan ruhsuz, kişiliksiz, sağlıksız, çevreyle uyumsuz birbirine benzeyen kopya mimarilerin onaylanmamasını bekliyoruz.
***
Binalarda depremi fırsata dönüştürmek istiyorsanız:
Van halkının genel beklentisi olan, mimari eser niteliğinde, tarihi dokuyla ve çevresiyle uyumlu ruhu, kimliği olan, deprem dayanıklı yaşanılabilir eser binalar ortaya koyun.
Özetle. Bugünden yarına miras kalacak. Binlerce yıllık tarihimizin, kültürümüzün inceliğe- estetiğe ve esere dönüştüğü dayanıklı taş binalar istiyoruz. Günümüzde rant uğruna göz göre göre kaderine terk edilen. Ancak bütün acımasız saldırılara ve zamana meydan okuyan Tekel binası… Yine mimarisiyle insanları kucaklayan, sıcak yüzüyle karşılayan, tarihten izler taşıyan. İki katlı taştan yapılan 1980'li yıllarda akılsızca yıkılan, eski Hükümet Konağı benzeri binalar istiyoruz.
Bakın!
Yeni Van'da, yeni binaların her biri mimari eser niteliğinde yapılarak aynı zamanda turizme, kültüre de katkı sunulabilir.
Vanlıların kaygılarını önemseyin. Önerilerine, sesine değer verin.
İşte o zaman Van, beton yığınlarına dönmez, çirkinlikten kurtulur.
Yıllar sonra da; ' Van'ın enkazından mimari eserler yaratarak depremi fırsata dönüştürdük' diye övünebiliriz.
