İkram Kali

Van'ın 80 yıllık hafızası

İkram Kali

Her insanın hayatında unutmadığı acı tatlı anıları vardır.

Benimde yaşamımda unutamayacağım farklı  anılarım oldu.

Mesela çeşitli gazetelerde muhabirliğin ardından Valilik Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü ve Vanspor Basın Sözcülüğü yaptığım 1990'lı yıllarda Van'da Fenerbahçe'yi, Trabzon'da Trabzonspor'u tarih yazarak yendiğimiz o muhteşem günleri asla unutmam.

Valilikteki görevimin yanında Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü adına yerel gazeteleri denetleme kurulu başkanı olarak gazeteleri denetlerken kağıt, boya kokusunu ve elle dizilerek hazırlanan gazete çabasını unutmam. O yıllarda Vansesi, İkinisan ve Van Postası gazeteleri vardı. Yarım asırlık İkinisan ve Van Postası gazeteleri yanlış uyulama ve kararlar sonucu maalesef 2014 yılında kapanarak tarih oldular. 

 

Van'da 2011 depremi oldu.

 Yerel gazeteler de zor günler geçirdi.  O zorlu dönemde, 2012 yılı başında Vansesi gazetesiyle yollarımız kesişerek yazı işleri müdürlüğü görevine başladım.   Van'ın belleği, en köklü markası olan Vansesi Gazetesi'nin kurucusu rahmetli İlyas Kitapçı, rahmetli Remzi Perihan ile sağlıklı ömürler dilediğim değerli büyüğümüz benden önceki yazı işleri müdürümüz Ali Laleci ağabeyimizin bıraktığı Vansesi bayrağını böylece devraldım.

 Gazetemizin başında sorumlu bulunduğum süre içinde gazetecilik anlayışından ödün vermeden kaliteli, güvenilir, okunan, etkili bir gazete çıkarmaya çalıştım. Haber çabamızda Van için Vanlılar için çaba gösterdik.   

Din, dil, ırk, siyasi görüş ayrımı yapmadan haber değeri olan her habere yer verdik.  Eleştirdik ama hakaret etmedik. Tepki gösterdik ama saygılı olduk. Kırıldık ama kırmadık. Vansesi'nin bağımsız, özgür, tarafsız halktan yana gücüne güç katamaya çalıştık.  Vansesi ilk günkü heyecanla bugün yoluna devam etmektedir.

 

 80 yıl bir insan ömrüdür.

21 Temmuz 1937'de gazetecilik hayatına başlayan Vansesi Gazetesi bugün 80 yaşında. 21 Temmuz 2017 yani bugün Van için de, Vanlılar için de okurlarımız ve  gazetemize emek veren değerli çalışma arkadaşlarımız için de özel bir gündür.

 Gazetemizin 80 yaşına ulaşması kolay olmamıştır.

Bugün Vanses'inin 80. yılını kutluyoruz.

Bu anlamlı günü de diğerleri gibi unutmam

 Vansesi'ni tanımak,  doğru anlamak,  Van ve Vanlılar için önemini kavramak ve değerini bilmek için Türkiye'nin ve Van'ın Cumhuriyet sonrası tarihine kısaca göz atmak yeterlidir. 

 Kısaca bakalım;

20 Mayıs 1915'te Birinci Dünya Savaşı  sırasında Ruslar tarafından  işgal edilip Ermeni çeteleri tarafından  yakılıp yıkılan, ahalisi farklı illere göç eden Vanlılar yıllar sonra  memleketlerine döndüklerinde Yeni Van  şehri kurulurken şehirlerinde, yanlarında  Van'ın ilk gazetesi olarak Yeni Yurd Van Gazetesi vardı.

 

Van'da umut, heyecan yokken Vanesi vardı.

 Acının, gözyaşının, yokluğun kol gezdiği dönemde Vanesi vardı.

Ulaşımın olmadığı, cıvatanın dahi dışarıdan günler süren yolculuk sonrası geldiği, taşımada at katır kullanıldığı, gazete kağıdı ve diğer malzemelerin kısıtlı olduğu yıllarda Vanesi vardı.

1937'de Van'ın nüfusu 20 bin iken Vanesi vardı.

Van'da elektrik, içme suyu şebekeleri yokken Vanesi vardı.

Van'da karayolu, demiryolu, havayolu yokken Vanesi vardı.

Van'da Çimento Fabrikası yokken Vanesi vardı.

Van'da motorlu araç sayısı, kamu kurum ve kuruluşları sayılıyken Vanesi vardı.

Radyoı sayılı evlerde varken Vanesi vardı.

 

Van'da da lise yokken Vanesi vardı.

 Van da üniversite yokken Vanesi vardı.

 Van Ticaret Sanayi Odası yokken Vanesi vardı.

 Van 'da sinema, tiyatro yokken Vanesi vardı.

 Türkiye'nin 1937'de nüfusu 13 milyonken Vanesi vardı.

Tek partili sistem varken Vanesi vardı.

Atatürk son defa Cumhuriyet Bayramı törenlerine katılırken Vanesi vardı.

 Çok partili sisteme geçilirken  Vanesi vardı.

Türkiye'nin ilk demir çelik fabrikası Karabük'te açıldığında Vanesi vardı.

İkinci Dünya Savaşı yaşanırken Vanesi vardı.

Hürriyet Gazetesi yokken Vanesi vardı.

Milliyet, Sabah gazeteleri yokken Vanesi vardı.

Boğaz köprüsü yokken Vanesi vardı.

Askeri darbeler yapılırken Vanesi vardı.

Adnan Menderes idam edilirken Vanesi vardı.

Depremler doğal felaketler, göçler, terör olayları yaşanırken Vanesi vardı.

 

Partiler açılıp kapanırken Vanesi vardı.

 Daha birçok ekonomik, sosyal gelişme, tesis yokken Vanesi vardı.

Vansesi'nin 80 yıllık gazetecilik macerasından, arşivinden yüzlerce kitap, onlarca roman ve film çıkar.

 1918'ten sonra küllerinden yeniden doğan Van'da gazetecilik yapan Vansesi 80 yıl içinde çok zor ve sıkıntılı günler geçirdi. Ama dünde bugünde hiçbir baskının, hiçbi gücün önünde eğilmedi, hiçbir güce teslim olmadı, kalemini üç kuruşa satmadı. 

 Yerel gazeteler deyip geçmemek gerekir.

 Vansesi gibi yerel gazeteler şehirlerin, ilçelerin yüz akları birikimleri halkın sığınacakları güvenli limanlardır.

 Eğitime, kültüre insanların haber edinme haklarına önem veren gelişmiş demokratik çağdaş ülkeler Vansesi gibi kentin hafızası, halkın sesi olan köklü gazetelere çok özel bir değer ve destek sağlıyor. Desteklerin yanı sıra saygın gazetelerin arşivleri ilk günden itibaren dijital ortamda kayıt altına alınarak kente ve tarihe mal ediliyor. 

 Vansesi toplumun günlük hayatını düzenlerken eleştirilerini, tepkilerini yansıtabildiği, sesini duyurabildiği haber-bilgi kaynağıdır. Yerel gündemi oluşturan Vansesi   halkın  doğru kanaat edinmesine katkı sunan,  şehrimizin  ekonomik, kültür ve sanat hayatına dair bilgi kaynağıdır.

Vansesi  Gazetesi'nin gazetecilik ilkeleri gibi ilginçtir ki gazete bürosu da 80 yılı sonunda değişmemiştir.  1937'de   Cumhuriyet Caddesi üzerinde ilk Vali Konağı ve   Halkevi'nin yanında kurulduğu kerpiç tek katlı binada insan gücüyle çalıştırılan düz baskı makinesiyle gazeteciliğe başlayan Vansesi bugün 80 yıl önceki aynı yerinde aynı ruh ve heyecanla yeni binasında gazeteciliğe devam etmektedir.

Gazetemizin okurlarımıza ulaşmasında, internet ve sosyal medyada okunmasında özveriyle gazetecilik yapan Vansesi ailesinin değerli  çalışanları Rıdvan Can, Tahir Tekin, Evren  Doğruer,  Hacı Yılmaz, Burhan Ergin, Cengiz Siyahtaş, Serpil Teker ve ismini sayamadığım diğer  arkadaşlarımıza  teşekkür ediyorum.

Farklı güncel yazılarıyla Vansesi'ne güç katan değerli yazarlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum.

Vansesini yaşatmayı kendisine aile mirası olarak görev addeden bu anlayışla hiçbir fedakarlıktan kaçınmayan,  gazeteciliği ticari faaliyet olarak görmeyen,  Van'ın ortak değeri ve halkın malı olarak bilen imtiyaz sahibimiz  Erdal Perihan'a  ayrıca teşekkür ediyorum.

Yaşasın Van, yaşasın Vanssesi.

Nice 80 senelere.

Yazarın Diğer Yazıları