Van'da sandık ne diyor?

Demokratik seçimler tamamlandı. Hükümet arayışları, senaryolar havada uçuşuyor, siyasi pazarlıklara dayalı görüşmeler yakında başlar. Temennimiz ülkemizin kısa sürede hükümete kavuşmasıdır.

Mevcut siyasi tablodan hükümet çıkıp çıkmayacağını bekleyip göreceğiz. Çıkarsa herkes rahatlar Türkiye yoluna devam eder. Çıkmazsa sonbaharda erken genel seçime gidilmesi kaçınılmaz hale gelir. Ancak yeni vekil olanlar iki yıl vekillik yaparak kıyak emeklilik şansı yakalamışken erken genel seçim isterler mi? Bence hiç istemezler. Aktif vekilin ayda 14 bin, emekli vekilin ise 7 bin emekli vekil tekrar seçilmişse toplamda 21 bin lira aldığını unutmayalım. Yeşil pasaportu, geziler hariç.

Van'da seçimlerin kesin galibi HDP'dir. HDP "Türkiye partisi olma" iddiasıyla kendisine yönelen, barajı yıkıp geçen oyların analizini doğru yapmalıdır. Aldığı oyları etnik bağlamında değerlendirmesi yanıltıcı ve haksızlık olur. Böyle değerlendirirse hem Türkiye partisi olma söylemleriyle çelişir, hem de kendisine inanarak oy veren Türk, Laz, Çerkez ve diğer halkları yanıltmış olur. Ki buna da siyasi tanımla takiye denilir. Kürtler dışında çeşitli kesimlerden, merkez medyadan ve Erdoğan muhaliflerinden inanılmaz bir destek alan HDP bundan sonraki geleceğini kendisi belirleyecek. Bir kez daha hatırlatmakta yarar var. Geçmişte CHP, MHP'yi Meclis dışında bırakan, Anavatan Partisi'ni tarih yapan millet iradesi HDP'yi de gerekli şekilde cezalandırır.

AK Parti seçmenlerinin sandıkta verdiği önceki uyarıları dikkate almayarak istikrarlı düşüşünü bu seçim hezimete dönüştürdü. AK Parti kurmayları parti içi parti dışı genel ve yerel nedenlere dayalı vahim sonucu masaya yatırıp objektif ölçülerde doğru analiz etmesi gerekir. AK Parti kendini sil baştan yenileyerek, yanlışlarından arınarak ayağa kalkarsa siyasi hayatına daha güçlü bir şekilde devam eder. Yenilenmeyi zamanında gerçekleştiremezse bir sonraki seçimde Anavatan Partisi'nin akıbetine uğrayarak siyasi tarih olur.

Partilerin aldıkları oylara göre analiz ettiğimizde;
7 Haziran Pazar günü ilimizde yapılan seçimde 597.502 seçmenden 504.046 seçmen sandığa giderek oy kullandı. Seçime günler kala 31 Mayıs günü " Van'da 100 bin seçmen sandığa gitmeyecek" başlıklı yazımda 490 bin seçmenin sandığa gideceğini, katılım oranının da yüksek olacağını ifade etmiştim. Ön gördüğüm gibi yaklaşık 93.456 seçmen sandığa gitmedi. 2011 genel seçimlerinde % 80,49, 2014 Cumhurbaşkanlığı seçiminde % 71,89, 2014 Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde % 78,15, 7 Haziran da  ise % 84,37 gibi yüksek bir katılım oranı gerçekleşti.

HDP: 2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde HDP yüzde 53,10 ile 239.312 oy alırken 2015 genel seçimlerinde yüzde 74.73 ile 367.957 oy aldı. HDP oylarına 128 bin yeni oy daha ekleyerek 7 vekil kazandı. HDP 4 milletvekili kazandığı 2011 genel seçimlerinde 207.355 oy almış.

AK PARTİ: 2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde yüzde 41,2 ile 185.709 oy alırken 2015 genel seçimlerinde yüzde 19.43 ile 95.608 oy almış. AK Parti seçmenini artırmadığı gibi 90.101 seçmenini de kaybetmiştir. AK Parti 4 milletvekili kazandığı 2011 genel seçimlerinde ise 171.067 oy almış.

CHP: 2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde yüzde 0,8 ile 3.498 oy alırken 2015 genel seçimlerinde yüzde 0.98 ile 4.834 oy aldı. CHP oylarında 1.336 oy artış meydana gelmiş. CHP 2011 genel seçimlerinde 15.899 oy almış.

MHP: 2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde yüzde 0,7 ile 3.344 oy alırken 2015 genel seçimlerinde yüzde 2.07 ile 13.305 oy almış. MHP oylarında 9 bin 961 artış meydana gelmiş. MHP 2011 genel seçimlerinde 12.711 oy almış.

SAADET PARTİSİ: 2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde 5.931 oy alırken 2015 genel seçimlerinde 3.288 alarak 2.643 oy kaybına uğramış. SP 2011 genel seçimlerinde 5.300 oy almış. 

2014 Büyükşehir Belediye seçimlerinde aday göstererek Van siyaset sahnesine çıkan ve 3.251 oy olan Hüda -Par 2015 genel seçimlerinde gösterdiği bağımsız aday ile 3.055 oy alarak 196 oy kaybına uğramış. 

Seçim sonuçlarına ve partilerin aldıkları oylara bakıldığında partilerin potansiyelleri büyük ölçüde kendisini gösteriyor. Şimdilik CHP 15 bin, MHP 15 bin, SP 5 bin, Hüda Par 3 bin bandında geziniyor. Siyasi tablo memleketin sosyal ve siyasi yapısına bağlı olarak gelecek seçimlerde değişebilir.

AK Parti'nin kaybettiği 90 bin 101 oyun aslan payı HDP'ye küçük oranı MHP, CHP'ye kaymış. HDP, AK Parti'nin yanı sıra CHP, SP'den hatta MHP seçmeninden de oy almış.

Tabi ki sandığa gitmeyen yaklaşık 40-50 bin seçmende göz ardı edilmemelidir. Sandığa gitmeyen seçmenlerin büyük çoğunluğunun AK Partili, kısmen de MHP seçmeni olduğunu düşünüyorum.

Ülkemizde iyi ki katılımcı demokrasi, iyi ki sandık var.