İkram Kali

Van kent kimliliğine kavuşuyor

İkram Kali

Kent sosyal ve evrensel bir kavramdır. Kent, nüfusunun çoğu ticaret, sanayi, hizmet veya yönetimle ilgili işlerle uğraşan, genellikle tarımsal etkinliklerin olmadığı en büyük yerleşim ve yaşama alanıdır. İdeal kent ise  insanın maddi ve manevi ihtiyaçlarına yönelik ihtiyaç ergonomisine uygun olarak yapılaşmış, örgütlenmiş, çevresel ve ruhsal estetik değerlere saygılı, insanın “kalabalık” olarak görülmediği, insanların kabalıklarını fiziki ve sosyal mekânlarıyla, kurallarıyla törpüleyen huzur ve mutluluk veren yaşanılabilir bir alandır.

 

Yer yüzünde önemli, kadim kentler vardır. Bu kentler geçmişten günümüze tarih, bilim, hukuk, inanç, kültür, sanat, edebiyat, medeniyet gibi insanlık kültürünün oluşumuna ve gelişimine mekân olmuş önemli merkezlerdir. Binlerce yıllık tarihiyle, geçmişten günümüze toprağında yetiştirmiş olduğu birçok önemli şahsiyetleriyle, birçok medeniyete ev sahipliği yapması ve hala günümüze kadar bu medeniyetlere ait eserleri görme şansının olmasıyla kadim kentlerden biri de Van’dır.

 

Tarihin farklı dönemlerinde savaşlar, işgaller, depremler sonucu yıpranarak yorgun düşen, bakımsız, sahipsiz kalan Van, ciddi sarsıntılar geçirmiştir. 1. Dünya Savaşı sırasında 1915’te Rus işgali ve Ermeni isyanları sonucu yakılıp yıkılan Van, 1945, 1976, 2011 yıkıcı depremleri ve 1985’ten başlayarak günümüze kadar devam eden  göçler, başarısız yerel yönetimler, bazı talihsizlikler,  terör ve huzursuzluk dönemleri nedeniyle ideal kent kimliğine kavuşamamıştır.

 

2016 yılının kasım ayında belediyelere kayyum/ vekil başkan olarak atanan vali ve kaymakamlar tarafından hayata geçirilen projeler ve  iyi niyetli çalışmalar sonucunda Van, modern kent kimliğini kazanama yolunda önemli sıçrama kaydetmeye başladı. Kentimiz  son dönemlerde ziyaret eden birçok gazeteci ve  gözlemci de bu gerçeği dile getiriyor.

 

Vanlıların başka şehirlerde gördüğünde özendiği , özlemini yıllardır çektiği, hayata geçirilmesini beklediği kentsel projeler artık gerçekleşiyor.  Büyükşehir Belediyesi kentsel  projelerle Van'ın kurtuluşunun 100. yılı olan 2018’e damga vurarak iz bırakacak.

 

KENT MÜZESİ

Eski Erkek Sanat Okulu’nun tarihi binasının Kent Müzesi yapılması için başlatılan proje çalışmaları tamamlandı gibi. Kentliyi birleştiren, geçmişi anlatırken, bugünü belgeleyen, kentin hafızası niteliği taşıyacak  projenin uygulanmasına yakında başlanıyor.

Turizme önemli katkılar sağlayacak Kent Müzesi bulunduğu konumu itibariyle ilimize kültürel ve sosyal açıdan çok büyük değer katacak.  Kapılarını ziyarete açtığında  Van'ın yitik belleği yeniden canlandıracak olan Kent Müzesi’nde ziyaretçiler tarihe yolculuk yaparak Van ile ilgili bilgi sahibi olacak.

 

 

ŞEHİR PARKI

Kentsel dönüşüm kapsamında  Cumhuriyet Caddesi ile Müze Sokak arasında belirlenen 25 dönüm arazi üzerinde hayata geçirilecek Şehir Parkı Van'a vizyon  kazandıracak  prestij projedir.  Cumhuriyet sonrası 1940’da yapılan eski Şehir Parkı, Halk Evi, Şehir Sineması, Kız Meslek Lisesi, Vali Konağı, Belediye binalarının olduğu bölgeyi kapsayacak proje Van tarihinin ilk parkından ismini almış. Şehir Parkı’nda yeşil alanlar, dinlenme yerleri,  görsel  tasarımlar, yazlık sinema, süs havuzu, tarih şeritleri, ışık oyunları, çocuk oyun alanları, meydan ve daha birçok özellik yer alacak. Van'ın kalbinde ferahlık, güzellik yaratacak olan Şehir Parkı  da  kent kimliğine, kentlileşmeye, turizme, kültüre değer katacak.

 

KENT MEYDANI

Dev beton kütlesi görünümünde 1990 yılında tamamlanarak hizmete açılan, 2011 depreminde orta hasar görerek güçlendirilen mevcut Hükümet Binası İpekyolu Caddesi Adliye Sarayı yanında yeni yapılacak yeni binasına taşınacak.  Valilik binası yıkılarak bahçesiyle birlikte Kent Meydanı’na dönüştürülecek.  Yeşil alanı, dinlenme yerleri, gece ışıklandırılması, anıtı ile 5 Yol Ferit Melen Meydanı da kent kimliğine ivme kazandıracak. Öngörülen meydanın geri kısmına bugün fotoğraflarda kalan iki katlı, taştan yapılan ilk valilik binasının prototipin yapılması kentimize ayrı bir değer katacağı düşüncesindeyim.

 

PEYNİRCİLER ÇARŞISI

Cumhuriyet döneminde, Yeni Van’ın kuruluş yıllarında Belediye Başkanı Şaban Boysan tarafından 1933 yılında döneme ait yapım teknikleri kullanılarak yöresel yapı malzemeleri ve özgün plana göre yapılan Kapalı Sebze Hali Van’ın en lüks sayılabilecek alış veriş merkeziydi.  1990’lı yıllara kadar yaş sebze meyve, şarküteri ürünleri satan işyerleri ve kasaplar burada yer aldı. Köklü esnafların ayrılmaları sonucu  Peynirciler Çarşısı’na dönüşen tarihi bina Kentsel Dönüşüm kapsamında 4 milyonluk TL’lik projeyle çevresiyle birlikte Van’a yakışır bir hale getirilecek.

 

Otlu peynir ve yöresel süt ürünlerinin satışının yapılacağı çarşı, 4 ay gibi kısa bir sürede yeni bir görünüm, düzen ve disiplinle Peynirciler Çarşısı olarak hizmet verecek. Yeni Peynirciler Çarşısı hijyen ortamı,  işyeri düzeni, denetimi ve tek tip sergi malzemeleri ile büyük ilgi görecek. Van peyniri, diğer adıyla Van otlu peynirinin marka değeri de tarihi çarşıyla birlikte yükselecek. Van’ın kent kimliğine zenginlik kazandıracak olan Peynirciler Çarşısı fiziki görünümü, sağlıklı alışveriş ortamıyla Van halkının,  yerli yabancı turistlerin uğrak yeri olacak.

 

 

CADDELER

Van Büyükşehir Belediyesi tarafından İkinisan, İskele, Cumhuriyet, Kazım Karabekir, Sıhke ve Hastane caddelerinde sağlı sollu kaldırım düzenlenmesi, sıcak asfalt serimi, ağaçlandırma ve dekoratif ışıklandırma çalışmaları yapılması, yeni parkların açılması, Kurtuluş Parkı’nda 1918  Kurtuluş ve 120 kahraman çocuklar  anıtının yeniden tasarlanması ve çevre düzenleme projesinin hayata geçirikecej olması tüm Vanlılar arasında heyecan yaratmaktadır.

 

 

Vali ve Belediye Başkan Vekili Murat Zorluoğlu’nun idarecilik vizyonu ve talimatlarıyla kamusal mekânların yeniden düzenlenmesi çalışmaları, mimari ve kentsel tasarımlar, nitelikli mekân düzenlemeleri  kent yaşamına  fiziksel, sosyal ve ekonomik  açıdan  kalite ve heyecan katacak.

 

 

Yeri gelmişken bir öneri:   Peynirciler Çarşısı, Kumaşçılar (manifaturacılar) Çarşısı ve PTT Sokağı çevresinde tek katlı kerpiçten yapılan eski Van dükkanları var. Bu dükkanlar aslına uygun restore edilip, sokaklar Arnavut taşıyla döşenip yayalaştırılırsa Van  çok önemli tarihi ve turistik bir alan daha kazanabilir.

 

Projeler tamamlanıp, çileye dönenen trafik ve otopark sorunu çözüme kavuşturulursa, hız kesmeden yeni yaşam projeleri de  devam ederse mutlu eden, gurur veren, ideal bir kentin fotoğrafını görmemiz mümkün olacaktır.

 

 

Kentimiz adına, Van tarihi adına, geleceğimiz adına... Başta Vali, Murat Zorluoğlu olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz.

Yazarın Diğer Yazıları