Van cam çöplüğüne dönmesin!

İlimizde bazı girişimciler gerekli araştırma yapmadan girdikleri işlerde maalesef başarısız olabiliyorlar.  Geride de batık krediler, boşa harcanan emekler, tükenen heves ve heyecanlar, ödenmeyi bekleyen yığınla borçlar, maaşını almayan çaresiz insanlar, kötü örnekler ve koca bir hüsran bırakıyorlar.

Neden böyle oluyor?

Çünkü bu kimseler bildikleri işi yapmıyorlar, profesyonelce düşünemiyorlar.  Kısa sürede çok para kazandığını sandığı başkalarından etkilenerek günün moda akımına kapılarak yanlış işe girişerek batıp gidiyorlar. Geçmişte bu hatalar nedeniyle batan onlarca isim sayabiliriz.

Van’da şimdi moda yatırım yenilenebilir enerji, yani güneş enerjisi. Özellikle de yüksek mali destekler olunca bilen bilmeyen güneş enerjisine ilgi duyuyor. Ama güneş ışınlarının yararları kadar zararının da oluğu, güneşin ısıttığı kadar yakıcı olduğu unutuluyor.

Türkiye’de güneş enerjisinde ilk sırada yer alan Van’da DAKA desteği ile ilk olarak Akdamar Adası’ndaki tarihi kilise güneş enerjisi ile aydınlatıldı. Kısa bir süre önce de yine DAKA mali destek programı ile Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde 400 kilowatlık kurulu gücü olan güneş enerjisi tesisi hizmete açıldı. Yenilenebilir enerji alanında ilimize en büyük yatırımı bir Alman firması gerçekleştirecek.  Firma mali destek programı ve öz kaynaklarla birlikte yaklaşık 500 milyon yatırım ile güneş enerji panel üretimi için OSB’de dev tesis kuracak. Diğer bir Alman firması ise ilimizde güneş enerji aküsü üretecek

Önceki gün Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı ve Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı işbirliğiyle ‘Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Projelerinin Finansmanı’ bilgilendirme toplantısı yapıldı.  Toplantıda konuşan Vali Aydın Nezih Doğan, Van’da güneş enerjisi alanında yatırıma heves duyanları uyararak yatırımcılığın ciddi bir iş olarak görülmesi gerektiğini vurgulayarak özetle şunları söyledi:

• Eğer arzın kendi değeri, şu ya da bu sebeple üzerine kuracağınız enerji değerinden daha fazla ediyorsa, orayı güneş enerjisi yatırımı için kullanmamanız lazım. Aksi takdirde şehirlerin, illerin her tarafında cam tarlaları oluşur. Bir daha tahammül edemeyeceğimiz yanlışlıklara imza atmış oluruz.
• Yatırım yapılacak konuyla ilgili olarak var olan düzenlemelerin birinci ve ikinci mevzuatlarını bilmek gerekiyor.
• Yatırımcılar ya kendilerine ya da danışman firmalarına önemli sorumluluklar yüklemeleri gerekiyor.
• Van’da insanlar yatırımcılıkla fikir sahibi olmayı karıştırıyorlar ve baştan sona bunun bir biçimde birileri tarafından yönetilmesini istiyorlar.
• Yenilenebilir enerji alanında yanılgı var. Lisanslı üretimle, lisanssız üretimdeki temel ayrımı fark edememiş.
• Başka doğal kaynakları tahrip ederek, yok varsayarak bir güneş enerjisi oluşturmak çok doğru değil. Enerji kullanacaksak diğerlerinden de aynı ihtiyaç var, ama mutlaka bir arza ihtiyacınız var.
• Güneş enerjisinin ekonomik değeri arasında bir ilişki kurmanız lazım.

Yukarıdaki satırların her kelimesinde yatırımcılara yönelik yapıcı samimi eleştiri ve uyarı var. Vali Doğan, sürdürülebilir enerji alanında yatırım düşünenleri canları ve cepleri yanmadan “bu anlayışla yatırım olmaz, olsa da başarı sağlanamaz” sözleriyle silkeledi.  En önemlisi de çevreci bir anlayış ve duyarlılıkla Van’ın cam çöplüğüne dönmemesi için yönünde herkesin dikkatini çekti.  1980’lı yılların ortalarında Van büyükbaş hayvan ahırları çöplüğüne dönmüştü. Yanlış kişiye yanlış iş için siyasi yaklaşımlarla kredi sağlayıp üstüne birde denetim mekanizması çalışmayınca krediyi alan dört duvar çıkarak sözde ahır yapmıştı. Bugün ortada ne ahır var nede tek hayvan.

Tebrikler Turan Haydaroğlu’na

Turan Haydaroğlu ağabeyimiz 12 kuşak geçmişini iyi bilen, Van’ın yerli ailelerinden, diğer Vanlılar gibi 1915’te ailesi muhacirlik gören,  acıyı hisseden, dürüstlüğü ilke edinen başarılı ve münevver iş adamlarımızdandır. Hayatı ders  doludur.  

Bir oğlu,  iki kızı, 4'de torunu bulunan Turan Haydaroğlu,  1915 sonrası kurulan yeni Van’da Cumhuriyet sonrası, 1948’de eğitim öğretime açılan Van Atatürk Lisesi’nin ilk mezunlarındandır. Örnek bir aile reisi olmanın yanında ticarette dürüstlüğe azmi özen gösteren tüccarlarımızdan olan Turan Haydaroğlu, memleketi Van’ı hiçbir koşulda terk etmeyen aksine Van’da yaşamaktan, Van’a yatırım yapmaktan onur ve mutluluk duyan isimlerdendir.

 Turan Hayadaroğlu ağabeyimiz Van’ın toplumsal sorunlarına duyarlı bir kimliğe sahiptir. 1973’te Van belediye başkanlığı seçimlerinde bağımsız belediye başkan adayı rahmetli Tayyar Dabbağoğlu’nu yalnızca Van’a yararlı hizmetler yapacağı inancıyla destekleyen ve seçimi kazanmasında etkili olan 11’liler olarak anılan 11 Vanlı iş adamı arasında yer alan şehrine sahip çıkamayı amaçlayan isimlerden biridir.

Geçen yıl bir köşe yazımda Vanlı iş adamlarına ekonomik durumu iyi olmayan başarılı Vanlı öğrencilere burs vererek sahip çıkmaları için çağrıda bulunmuştum. Turan Haydaroğlu ağabeyimiz çağrı üzerine yazmamak koşuluyla her yıl düzenli olarak görmediği, tanımadığı, ismini bilmediği sadece banka hesaplarına paralarını yatırdığı yüksek öğrenim gören öğrencilere burs verdiğini söylemişti.

Dün, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Peyami Battal, 7 yıldan beri 700 öğrenciye burs veren ve deprem dönemi de dahil YYÜ öğrencilerine burs vermeye devam eden hayırsever Vanlı örnek iş adamı olarak takdim ettiği Turan Haydaroğlu’na öğrenciler adına plaket sunarak teşekkür etti.  Rektör Batal’da kendisine, bu ilin üniversitesine yakışan inceliği yaparak, vefa göstererek kentin değerlerine önem verdiğini gösterdi.Önce insan denilen budur.