Vali Murat Zorluoğlu'na açık mektup

Sayın Valim,

Şehrimize hoş geldiniz. Her yeni başlangıç yeni bir umuttur. Kültürümüzde, şiirimizde, türkümüzde yeri olan, Vanlıların günlük yaşamında kardeşliği ifade eden "Gardaş" tanımı sizin ifadenizle daha bir anlam kazanarak halkımızın gönlünde karşılık buldu. 

Valilikteki ilk basın toplantısında idarecilik ve hizmet anlayışınızı, prensiplerinizi, önceliklerinizi kamuoyu ile paylaştınız. Söylenmesi gerekenleri söylediniz, muhataplarına gereken mesajları verdiniz. 

Sayın Valim,

Şehrimiz Van ile memleketiniz Trabzon ve diğer Karadeniz kentleri arasında tarihten gelen köklü bir yakınlık, dostluk vardır. Osmanlı döneminde Van'ın İstanbul ile bağlantısı Cumhuriyet dönemine kadar Trabzon'dan gemilerle sağlanmıştır.  Ayrıca Rizeli Kalakavan daha doğrusu Kalkanvan ailesi Osmanlı döneminde göç eden Vanlı bir ailedir.  1915'te Van'ın Ruslar tarafından işgali sırasında Van savunmasında Türk, Kürt, Çerkez birliklerinin yanı sıra Laz birliğide kahramanca görev almıştır.

Farklı dönemlerde Van'a yerleşen Trabzonlular, Rizeliler ile Vanlılar ticaret ortaklığı, komşuluk, dostluk yapmakla kalmamışlar kız alıp vererek akraba olmuşlar. Mesela İskele mahallemizin yerlilerinden Trabzon kökenli eniştemiz, dayımızın damadı Bahri Ertan ve ailesini çok sever ve sayarız.  

Karadeniz-Van kardeşliği bunlarla bitmiyor.

Çaykara'da 1963 yılında meydana gelen heyelan nedeniyle doğdukları toprakları terk etmek zorunda kalan çok sayıda aile, dönemin Maliye Bakanı olan Van Milletvekili merhum Ferit Melen tarafından "Halkların Kaynaşması" projesi kapsamında Özalp ilçemize bağlı Emek ve Dönerdere köylerine yerleştirilerek yarım asırdan bu yana Çaykaralılar ile yöre halkı arasında kardeşlik bağı kurulmasını sağlanmıştır. Demem o ki, siz Vanlılara, gardaş dediğiniz Vanlılar da size yabancı değil.

Sayın Valim,

Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri çalışmalarıyla ilgili bilgilendirme dosyası sundular ya da sunacaklar. Bende kentin insanı, gazetecisi olarak bazı sorun ve önerileri bu köşede takdirlerinize sunmakta yarar görüyorum. 

Şöyle:

* 7 bin yıllık geçmişi olan Van şehri Urartulardan Osmanlılara; Selçuklulardan günümüze savaş, işgal, isyan, deprem, yoksulluk, terör, göç ve farklı sosyal olaylara maruz kalmıştır. Yaşanan felaketler şehrimizin toplumsal ve sosyal dokusunu tahrip etmiş, hafızasının kaybolmasına, kimliğinin dejenerasyonuna yol açmıştır. Ciddi yıkımlar yaşayan ilimiz kimlik, insanlarımız gelecek kaygısı taşımaktadırlar.

* Merkezi ve yerel yetkilere birlikte sahip olmanız hem Van için hem de makamınız için büyük önem taşımaktadır. Zaman ve kaynaklar nitelikli insanlar eliyle doğru projelerle yerinde ve hızlı bir şekilde kullanılırsa bu avantaj fırsata dönüşebilir.

* Valiliğiniz süresince yetkisi görevi ne olursa olsun, kimlerden oluşursa oluşsun, kentimizin tarihini, kültürünü, sosyal yapısını, ayrıntılarıyla iyi bilen ve bilgileri makamınıza doğru şekilde aktaran kişi veya kişilerden yararlanmalısınız.

*Yapılan bir araştırmada Van'da yaşayan insanların büyük bir çoğunluğu maalesef şehirlerini tanımamaktadırlar.  Bu nedenle Van'da görev yapan, yapacak olan tüm yöneticilere, kamu görevlilerine, öğretmenlere, kentimizin tarihi, kültürü ve sosyal yapısı hakkında bilgilendirici  "Van'ı Tanıma ve Tanıtma" seminerleri verilmelidir. 

* Devlet varlığıyla uyguladığı yasalarla hayatın her alanında kendisini htirmelidir.

* Genç ve dinamik bir nüfusa sahip olan ilimizde topluma moral, motivasyon, heyecan kazandırılarak kentin kabuğu kırılmalı, çıtası yüksek tutulmalıdır.

* Kaymakamlıklar, belediyeler ve kurumlar arası koordinasyon sağlanmalıdır.

* Hızla kirletilen, çevresi yağmalanan, kıyıları beton, taş, toprak doldurularak katledilen Van Gölü Koruma Kanunu'nun TBMM'de ivedilikle çıkarılarak bu kanun çerçevesinde gereken yaptırımlar cesaret ve kararlılıkla yapılmalıdır.

* Hiçbir çıkarı beklentisi olmayan, Van'a sevdalı, Van için özveriyle çaba gösteren gönüllü gençlere, çocuklara ve bu tür sivil oluşumlarla maddi ve manevi destek sağlanmalıdır. 

* Kamu kurum ve kuruluşlarında disiplin, dinamizm sağlanarak hantal yapı, atalet son bulmalıdır.

* Atama ve terfilerde tek ölçü sınav kazanmak olmamalıdır. Kente ve insanlara hizmette sevdalı bilgi birikim, ehliyet liyakat sahibi çalışkan ve dürüst kişilere yol açılmalı, görev verilmelidir.

* Köy kente dönüşen Van caddeleri, sokakları, trafik akışı, temizliği ve düzeniyle artık modern yaşanılır şehir görünümüne kavuşmalıdır.

* Toplumun farklı kesimlerini temsil eden meslek odaları, STK'ların ve gazetecilerin yanı sıra memleketimizin canlı hafızları olan eşrafı, esnafı, işçisi, emeklisi, kadınları nihayetinde sıradan vatandaşlar da dinlenmelidir.

* Cumhuriyet sonrası sivil mimari örneklerinden olan ve ayakta kalabilen Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescili yapılan eski Sanat Okulu Van Şehir Kütüphanesi ve Kent Müzesi, eski Tekel binası Van Kültür Evi olarak kentimize kazandırılmalıdır.

* 1915'de, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Rus ordularının işgaline uğrayan, Ermeni çetelerinin yakıp yıkarak küle dönüştürdüğü Van ilimizin kurtuluşunun 100. yılını 2 Nisan 2018'de kutlayacağız. Kutlamalar için Valilik, Üniversite ve Büyükşehir Belediyesi organizasyon sekretaryası bugünden oluşturulmalı, kültürel sosyal etkinlik hazırlıkları başlatılmalı.

* Kapatılan 40 yıllık TRT Van İl Radyosu yeniden açılmalı. TRT Bölge Müdürlüğü kurulmalıdır. İlimizde özel bir televizyonun yeniden açılması için girişimlerde bulunulmalı. 

* Akmaya devam eden zernabat suyu, iki kerhiz ve Gürpınar'da bulunan asırlık 40 değirmenler restore edilerek turizme kazandırılmalı.

* Van'ın 1937'de kurulan ilk gazetesi ve 80 yıllık tek ticari markası Vansesi Gazetesi olarak geçtiğimiz 2 Nisan Van'ın Kurtuluş Bayramı'nda 2 Nisan 2018 tarihinden itibaren her yıl 2 Nisan gününü Dünya Vanlılar Günü ilan ettik. Önerimiz Van'da ve Türkiye düzeyinde büyük destek görerek heyecan yarattı. Yapılacak etkinlik önerilerini içren dosyaları Valilik ve Büyükşehir Belediye başkanlığına sunduk. Vanlıları bir araya getirmek, Van'ı tanıtmak, Van'ın hafızasını canlandırmak düşüncesiyle önerdiğimiz 2 Nisan Dünya Vanlılar Günü etkinlileri hazırlıklarına başlanmalıdır.

* Van Gölü çevresinde turizm, sosyal amaçla değerlendirilmesi gereken arsaların kamu kurumları tarafından göle nazır hizmet binaları uğruna beton yığını haline getirilmesine artık "dur" denilmelidir.

* Van'ın endemik meyve türleri, çiçekleri, bulunmaktadır. Bu varlıklarımızın korunması, çoğaltılması için Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Gıda Tarım İl Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesi işbirliğiyle üretim ve satış amaçlı Van Meyve Fidanlığı ve Çiçek Bahçesi kurulmalıdır.

* Van dışında Antalya, İzmir, Bursa, Balıkesir, Aydın, İstanbul, Ankara gibi illerde yaşayan Vanlılar ile kentimiz arasındaki bağ güçlendirilmelidir. Bu amaçla 2 Nisan Dünya Vanlılar Günü Vanlıların yaşadığı tüm illerde, hatta ülkelerde dayanışma, dostluk ve kültür etkinlikleri düzenlenmelidir.

* Amatör spor kulüplerinin sayısı artırılmalı, her semte futbol, basketbol sahları ilçelere kapalı spor salonu kurulmalı. 30 bin kişilik şehir stadyumunun temeli atılmalıdır. Ayrıca her mahallede Feyyaz Tokar Eğitim Parkı benzeri eğitim parkları açılmalıdır.

* İlimizin ekonomisinde çok önemli yeri olan ve can suyu niteliği taşıyan İran ile tüm ilişkilerimiz güçlendirilmelidir. Nevruz döneminde konserler, geziler, söyleyişler, yarışmalar, gösteriler gibi etkinlileri içeren Van-İran Dostluk ve Kültür Festivali ve farklı bir tarihte Van İran Sanat Günleri düzenlenmelidir.

* Depremde yıkılan kamu binalarının yerleri mümkün olduğunca kamu yararına yeşil alan ve park yapılmalı. TOKİ deprem konutları ve yaşam alanlarının sahipsizliğine son verilmelidir.

* Tarih ve kültür kenti Van'a acilen konser, toplantı, gösteri, sergi salonlarına sahip Kültür Merkezi kompleksi yapılmalı.

* Van Kalesi veya Edremit civarında kentimizle uyum sağlayan hayvanların bulunduğu hayvanet bahçesi ve botanik park kurulmalı.

* Eski Van Şehri, Zeve Şehitliği, Gevaş Selçuklu Mezarlığı ihya edilmeli, anıtlar yenilenmeli.

* Valilik binasında hizmet veren kamu kurumu artık kalmamıştır. Valilik binası yıkılarak yerine bölge mimarisini yansıtan, Ferit Melen Meydanı/ 5 Yol Kavşağını da kapsayan çevresiyle uyumlu yeni valilik hizmet binasını içine alan kent meydanı hayata geçirilmeli. Çünkü valiliğin kent merkezinden uzak bir yere taşınması sosyal şehircilik anlayışı açısından sakıncalıdır.  Şehir dışındaki valilikten aracıyla konutuna gidip gelen bir vali belki aylarca çarşı merkezini görmeyecektir.  Vanlılar da hayatın içinde olan, cadde ve sokaklarda görünen vali görmek istiyor.

* Diğer kentlerde çiçek bahçesine dönüştürülen parklar, orta refüjler, kavşaklar, yol kenarları ilimizde çirkin, bakımsız durumdadır. Can sıkan bu görüntüler artık son bulmalı.

* Vanlıların gurur duyduğu; bilim, tarih, sanat, kültür ve diğer alanlarda saygınlığı olan Vanlı değerlerimizin isimleri şehrimizde yaşatılmalıdır.

* Van Kitapları, Vanlı Yazarlar ve Van üzerine kitap yazan yazarlar düzenlenecek Van Kitap Fuarı'nda bir araya getirilmelidir.

* İşsizliğe bir ölçüde çare olması için önemli firmaların çağrı merkezleri Van'da kurulmalı. El emeğine dayalı üretim yapan ev tipi işletmeler kurulmalıdır.

 * Van Gölü ve çevresini korumak üzere kurulan Van Gölü Belediyeler Birliği merkezi Van olmak üzere aktif hale dönüştürmelidir.

* İnşaat sektörünün sorunları, konut üretimi, mimari anlayış masaya yatırılmalıdır.

Sayın Valim,

Van'a vali olarak atanmak kolaydır. Van'da valilik yapmak zordur ama Van'ın başarısının da çok ses getirdiği de unutulmamalıdır. Van hiçbir şehre benzemez. Kendine has sorunları, vardır. Urartular da Tuşba ismiyle Başkent, Osmanlılarda Nefsi Van olarak Eyalet olan ilimiz günümüzde Büyükşehir ve Cazibe merkezidir. İlimiz tarihin her döneminde çevre illeri doğrudan etkileyen özelliğe sahiptir.  İran'la sınır ili olan ve Sınır Ticareti yapan terör, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı, iç ve dış göç sorunlarıyla uğraşan Van, deniz, demir kara ve hava yollarına sahiptir. Çevre kirliliği, betonlaşma, işsizlik problemi bulunan Van tarım, hayvancılık, ihracat ithalat yapabilen, çarpık hormonlu büyüyen,  kent kimliğini ve kültürünü koruma mücadelesi içindedir. İlimiz Van Denizi gibi muhteşem doğa harikasına sahiptir Tarihi dokusu sürekli tahrip edilerek, değerleri yok sayılmaya çalışılan, turizm kenti Van, kamu personeli için aynı zamanda okul niteliğindedir.

Sayın Valim,

Vanlılar mavi-beyaz renkler gibi değişime açık, sakin, içten, dengeli, neşeli, paylaşımcı, sahiplenici yüzü yeniliğe dönük, barışçı, kardeşliği esas alan deniz insanın karakterine sahiptir. Vanlıları açıklamalarınızdan, taahhütlerinizden güç alarak, beklentilerinin büyük bölümünün döneminizde hayata geçeceğine inanıyor.

Vanlılar netice olarak güvenli, huzurlu, mutluluk duyulan, yaşam heyecanı olan herkesin sorumluluğunun gereğini yerine getirdiği ve ortak paydada birleştiği nezih bir şehirde yaşamak istiyor.

Van'a, Vanlılara yapılan hizmetler asla boşa gitmez. Bu düşüncelerle görevinizde hizmet ve çalışmalarınızda başarılar diliyorum.

Saygılarımla.