İkram Kali

Feribot demir mi attı?

İkram Kali

Doğal güzellikleri, cam kesiti sodalı, şifalı suyuyla çevresinde yaşayan insanlar üzerinde sağlık, ferahlık, pozitif etki yaratan Van Gölü'nde irili ufaklı tekne ve gemilerle asırlar boyunca yük, yolcu taşımacılığı ve balıkçılık yapılmış, sahilinde kurulan tersanelerde ise tekne ve gemi imal edilmiş.

 

Van, Tatvan, Erciş, Adilcevaz, Ahlat, Gevaş, Edremit sahillerinde bugün de turizm ve balıkçılık yapan yüzlerce tekne çalışmaktadır. Anlayacağınız Van Gölü'nün ekonomiye büyük katkısı var. 

 

 

Uzun yıllardan bu yana, Tatvan-Van arasında yaklaşık 9-14 vagon alabilen seyir süreleri 5 saat süren, sürekli arızalanan 30 yaşın üzerindeki 4 adet feribotla vagon, yük, araç ve yolcu taşımacılığı yapılmaya çalışılıyor. Ama sadece çalışılıyor.

 

Türkiye'den İran ve CIS (Bağımsız Devletler Topluluğu) ülkelerine İran koridoru üzerinden  tek yönlü (ihracat) 2-2,5 milyon ton/yıl yük potansiyeli bulunuyor ama değerlendirilemiyor. Yıllardır 400-450 ton gibi düşük taşıma kapasiteleri olan feribot taşımacılığının ısrarla tercih edilmesi nedeniyle Türkiye-İran demiryolu hattının gerçek taşıma kapasitesi kullanılmıyor, kesintisiz demiryolu ulaşım imkanı Van Gölü nedeniyle kesintiye uğrayarak milli gelir kaybına neden oluyor.

 

 

Özellikle İranlı yetkililerin ve Vanlıların hantal feribot taşımacılığı ve Van Gölü ile kilitlenen demir yoluna ilişkin ısrarlı talep ve şikayetleri üzerine harekete geçen Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı gölde taşımacılık yapmak üzere yeni iki feribot yapımı başlattı.  Yetkililer, Türkiye- İran transit demiryolu hattının bağlantısını sağlayan Van Gölü üzerinde vagon, yük, araç ve yolcu taşımacılığı yapan ancak verimli olmayan 4 feribotun yerine 2011 yılında 237 milyon TL bedelle 136 metre uzunluğunda, 24 metre genişliğinde, 3 bin ton ağırlığında ve 3 bin 500 ton yük taşıma kapasitesine sahip, Tatvan-Van arasını 3 ila 3,5 saatte kat edecek, çift yön yükleme yapılabilme özelliği olan, yedi katlı, 350 yolcu taşıma kapasiteli, 100 tonluk uzun vagonlardan 35, orta büyüklükteki vagonlardan ise 50 vagon alabilen,  yük ve araç taşıyabilecek 2 adet kaptan köşküne sahip Türkiye'nin en büyük ilk feribotunun yapımına başlandığını açıkladı.

 

2011 yılında Tatvan'da tersanedeki havuzda feribotun çelik inşası tamamlanarak iç donanımına başlanan Türkiye'nin 7 katlı en büyük feribotu, 7 ay sonra Van Gölü'ne indirildi.  Bu arada yüksek tonajlı yeni feribotlar için Van İskele liman sahasının 4 metre olan derinliğinin 6 metreye çıkarılması için de çalışma başlatıldı.

 

 

22 Şubat 2016 günü dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, Van'da çeşitli ziyaretlerinin ardından beraberindekilerle Tatvan 'da Türkiye'nin en büyük feribotunu inceledi. Dümene geçen Yıldırım,  "İnşa aşamasında buraya yurt dışından makine getirmeye karar vermişlerdi. Ben yüklenici firmaya, buraya yerli makine kuralım dedim. Eskişehir'de bunları inşa ettik, her biri 8 bin beygir gücünde olan bu makineleri feribotta kullandık. Tamamen yerli makineler kullanıldı. Yakıt tasarrufu da önceki feribotlara oranla yüzde 60 daha fazla" dedi.  Feribotun denizde adeta demiryolu görevi yaptığını da ifade eden Yıldırım, "Bu aslında deniz üzerine inşa edilmiş bir demiryoludur. Bunu böyle görmek lazım" diye konuştu.

 

Fotoğraflar eşliğinde heyecanlı açıklamalar devam etti. Tatvan'da imal edilen 2 adet feribottan ilkinin yüzdürüldüğü, ikincisinin ekipman montajının devam ettiği cümle aleme duyuruldu.

 

 

 İran ile ticaretin gelişmesine ve Van Gölü'nde turizmin canlanmasına katkı sunacak, restoran, kafeterya ve hasta yolcular için 10 yataklı odası bulunan Türkiye'nin en büyük feribotunun Van Denizi üzerinde yakında sefer yapacağı haberleri üzerine Van Gölü'ne sevdalı insanlarımız ümitlenerek heyecanlandı.

 

Bazı Vanlılar erken havaya girdi.  Kimi Vanlılar eşi çoluk çocuğuyla, kimi yavuklusuyla, kimileride arkadaşları ve dostlarıyla feribotun restoranında yemek yiyip keyifli yolculuk hayali kurdu.  Kimileride büryan yemek  üzere Tatvan'a yeni feribot konforunda yolculuk düşledi ama hayaller suya düştü.

 

19 Aralık 2015-  Feribot Van Denizi ile buluştu.

 

Nursoy Şirketler Grubu Proje Müdürü Celalettin Kılıçoğlu, Türkiye'nin en büyük feribotunu Van Gölü'ne indirdiklerini belirterek, tersanede bir feribotun daha yapımının devam ettiğini ve yakın zamanda onu da suya indireceklerini söyledi ama bu da gerçekleşmedi.

 

27 Nisan 2015 - Van Gölü Feribot Müdürlüğü Tatvan İskelesinde yapılan kontrollerin ardından yüklenici firma ve kamu görevlilerinin katılımıyla feribot deneme seferine çıktı Gölde yaklaşık 2 saatlik deneme yapıldı. Deneme başarısız oldu.

 

19 Aralık 2015 günü Tatvan Kaymakamı Murat Erkan, Türkiye'nin en büyük deneme seferinin güzel geçtiğini söyledi.

 

Yerli motorlarının ısınması gibi teknik sorunlar tespit edilen feribotun sorunlu haliyle yol alamayacağı görüldü. Ve dev feribot Tatvan sahil bölgesi ve Sorgun Kışlası sahili civarında tur attıktan sonra tekrar iskeleye çekildi!  Yani sonuç başarısız.

 

20 Mayıs 2016- Tatvan'da feribotun dümenine geçen Bakan Binalı Yıldırım AK Parti  Genel Başkanı ve Başbakan oldu.

 

 

Feribotun 15 Ocak 2017'de seferlerine başlaması planlandığı ifade edildi.

 

20 Aralık 2016- İstanbul'un iki yakasını deniz altından birbirine bağlayan Avrasya Tüneli açıldı.

 

 15 Temmuz 2016- Türkiye darbe girişimiyle en karanlık gecelerinden biri yaşandı.

 

2016-17 Van Gölü'nün Edremit ilçesinde yer alan en değerli sahili taşla, betonla doldurularak etrafına 3 metrelik beton duvar örüldü.

 

2017 yılı Eylül ayı geldi.

 

Ancak Türkiye'nin en büyük feribotu demir alamadı.

 

" Feribot nerde, neden sefere başlamadı" diye soran araştıran, merak eden Allah'ın bir kolu çıkmadı.

 

 Feribotun yapımını üstelen Bitlis firması Türkiye'nin en büyük feribotunu Van Gölü'nde yüzdüremeyince sözleşmesi iptal edildi. 

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı feribotun yapımını tamamlamak üzere uzman olan İstanbul firmasıyla anlaştı. Firmanın çalışmaları sürüyor.  Diğer feribotun durumu meçhul. En iyi şartlarda 2 yıl sonra göl ile buluşabileceği söyleniyor. 

 

 Van Denizi dev feribotu, Vanlılar hayallerini gerçekleştirmeyi sabırla bekliyor.

 

 

Van-Tatvan Demiryolu

Devlet büyük paralar harcayarak feribot yaptırmaktan vazgeçmelidir.

 

Onun yerine 2023'ün prestij proje ve eseri olabilecek  Van-Tatvan kuzey demiryolunu  inşa edilmesi daha  verimli, daha kazançlı  ve yararlı olur.

 

Yıllardır İran-Türkiye arasında masraflı, hantal feribotlarla düşük kapasitede vagon ve yük taşımacılığı yapılıyor. Bundan kimse memnun değil. İranlı yetkililerin bu konudaki şikâyetlerini Tahran'da katıldığım toplantıda en yetkili ağızlardan bizzat dinledim. İranlı yetkililer, "Ticaret ve taşımacılığın geliştirilmesini istiyorsanız önce kuzeyden demiryolunu hayata geçirin  " dedi.

 

 

Tatvan-Ahlat-Adilcevaz-Erciş- Muradiye nihayetinde Van Organize Sanayi Bölgesi'nden geçerek Özalp Kapıköy'de birleşecek olan demiryolu hızlı masrafsız ulaşım ve taşımacılık imkanı doğuracaktır.

 

Türkiye-İran ve Bağımsız Devletler Topluluğu'na taşımacılıkta ve demiryolu ulaşımında Van Gölü engeli demiryolu projesiyle rahatça aşılabilir. Türkiye'ye ve Van'a değer, zenginlik katacak olan demiryolu projesinin hayata geçirilmesi için  başta  vizyon, lobi ve sonrada  samimi çabalar gerekiyor.

Yazarın Diğer Yazıları