Ciddi bir sorun var!
İkram Kali
Van'da farklı zeminlerde ve sohbetlerde tartışılan- konuşulan, sık sık dile getirilen, şikâyetlere konu olan ciddi bir sorun var.
Sanayiciler,
İmalatçılar,
Yükleniciler,
Oteller,
Mağazalar,
Özel hastaneler
Mobilyacılar,
Marketler,
İnşaatçılar,
Teknik servisler,
Pastaneler,
Lokantalar,
Matbaacılar,
Kahveciler,
Berberler,
Terziler,
Özetle hemen hemen herkes bu soruna çare bulunmasını istiyor.
Sorun şu;
Eleman.
Kimi mağazasına müdür, kimi satış sorumlusu, kimi satış elemanı, kimi usta, kimi garson, kimi muhasebeci… Kimi de sadece çalışan eleman değil, gelecekte işine ve aşına ortak edebileceği güvenebileceği yol arkadaşı arıyor.
Ama maalesef yok.
Neden Yok?
Tatbiki nedenleri çok.
Bazı iş adamlarımıza ve esnaflarımıza sordum: "İŞ-KUR' dan dan alsanız?"
"20 eleman geldi, işi beğenmedi çekip gitti. Sadece 3 kişi kaldı. "
İş arayan öncelikle bir kamu kuruluşuna kapak atarak dokunulmaz olmak istiyor. Kamu kuruluşlarının verimi, çalışanların performansı ise ortada…
İncelik, titizlik, takip, dikkat, ilgi, gözlem, ciddiyet, sorumluluk, eğitim, sabır, takım olma gerektiren işlere eleman bulmak ise çok çok daha zor.
TOKİ konutlarının yapımında çalışan mimar ve mühendisin bulunduğu bir ortamda sohbet ederken " Bazı etaplar da yapılan işler çok kaliteli, daha titiz. Fakat bazı etaplarda ise işçilikler kötü. Bu işçilik farkı neden kaynaklanıyor" diye sordum.
Cevap: " Siz ne yaparsanız yapın, ne çizerseniz çizin. Sonuçta işi ilkokul, hatta okuma yazması olmayan insanlar yapıyor. Nitelikli eleman maalesef yok" dediler.
Milyonluk yatırımlar, iş yerleri eleman sorunu nedeniyle zarar ederek batma noktasına geliyor. Çözülemeyen bu sorun Van'da bütün girişimcilerin gözünü korkutuyor. Heves ve heyecanını kırıyor. İlimizde hevesini, umudunu maddi kaynaklarını yatırdığı fabrikasını, işletmesini, iş yerini "lanet olsun böyle işe" diyerek eleman sorunu nedeniyle bir gecede kapatan, hatta iş yerini yıkan, girişimcileri iş adamlarını gördük.
Van'a yatırım yapmak yetmiyor. Yatırımcının, esnafın gelişmesinin, büyümesinin önünü tıkayan temel sorunlarını çözmek gerekiyor. Açılışlar sonrası yatırımcı, esnaf sorunlarıyla, kaderiyle baş başa kalıyor. Bir süre sonra sorunlar üstüne gelince durum içinden çıkılmaz hale dönüşüyor.
Eleman konusu işsiz gençlerin uzmanlaşması, işe alınan elemanın doğru yerde doğru koşullarda çalıştırılmaması, kolaycılık, iş kuralları, iş ortamı, işi beğenmeme burun kıvırma, işgücünün disipline edilememesi gibi çok boyutludur.
Özellikle son yıllarda hem gelişen teknoloji hem de ekonomik dinamikler nedeniyle birçok meslek ve çalışma alanı da yeniden tanımlanıyor. Buna karşın" Van'daki işsizlerin büyük bölümü mesleki beceriden yoksun, vasıfsız bireylerden oluşuyor. İşler değişiyor, işsizler değişmiyor.
Bununla birlikte işverenler, eleman arayanlarda değişme hızla ayak uydurmak zorunda. Çünkü sorun asla tek taraflı değildir.
Eleman sorunu sadece Van'ın değil. Türkiye'nin genel sorunudur.
Van'da çeşitli dönemlerde SODES, İŞKUR, KOSGEB ve diğer meslek edindirme eğitim ve kurslarıyla eleman açığı kısmen kapatmaya çalışılsa da sorun bütün sektörlerin kanayan yarası olmaya devam ediyor.
Nitelikli eleman sorununu çözülmediği sürece işverenlerde, ürün ve hizmet alanlarda " dayı, hocam, abla, amca," diyen, her kusur ve hatasını " abe, bişe olmaz" diyerek hafife alan gamsızlara katlanmaya devam edecektir.
Özetle, eleman sorunu vergi verenlerin canını sıkıyor.
