Mobbingin yeni adı ücretsiz izin

YENİ İŞÇİ ALMAYA DEVAM EDEN İŞYERİ ESKİ İŞÇİYİ ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARTABİLİR Mİ?

Çalıştığım fabrika ful kapasite ile faaliyete devam ederken, amirim beni ücretsiz izne çıkarmak istiyor. Fabrika tam kapasite çalıştığı gibi sürekli yeni işçi alımı da yapıyor. Ücretsiz izne çıkartılmayı kabul etmeyip iş akdini feshedebilir miyim? (Kadir Ç.)

Kanuna göre, fesih yasağı süresince işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilir. Kanunda bu konuda işvereni kısıtlayıcı bir hüküm bulunmuyor. Yine kanuna göre ücretsiz izne ayrılmak, işçiye iş akdini feshetme hakkı vermiyor.

Bununla birlikte işverenin işçilerine eşit davranma borcu bulunuyor. İşveren, benzer durumda olan çalışanlarına haklı ve makul bir neden olmadıkça eşit davranmak, hakkaniyete uygun hareket etmek zorundadır.

Sadece siz ücretsiz izne çıkartılırsanız işverene ihtarname çekerek, çalıştığınız pozisyona yeni işçi alımı devam ederken ücretsiz izne çıkartılmanızın eşit davranma ilkesine aykırılık teşkil ettiğini vurgulayarak, aykırılığın giderilmesini talep edebilirsiniz. Talebiniz yerine getirilmediği takdirde, işverenin eşit davranma ilkesine aykırı hareketini gerekçe göstererek iş akdini feshedebilirsiniz. Akabinde hakkınızı arabulucuda ve mahkemede aramanız gerekecektir.

İŞE DÖNÜŞ TEŞVİKİ ÜCRETSİZ İZİNDEKİ İŞÇİLERİ KAPSIYOR MU?

Çalıştığım firma ücretsiz izne çıkardı. 17 Nisan’dan beri aylık 1168 liralık ücretsiz izin desteğinden yararlanıyorum. Hala ücretsiz izindeyim. İşe dönüş yasası bizi de kapsıyor mu? Kapsıyorsa ne yapmam gerekir? (Gülbahar P.)

Borçların yapılandırılmasına ilişkin torba kanun uyarınca 1 Ocak 2019 – 17 Nisan 2020 tarihinde işten çıkartılmış olan kişiler bu ayın sonuna kadar işverene başvurduklarında, işe alan işveren ayda 1324 lira destekten yararlanacak. İşverenin işe almadığı işçi hala işsiz ise bu kez işçiye ayda 1030 lira yardım yapılacak.

Siz işten çıkartılmış değilsiniz. Ücretsiz izinde olanların iş sözleşmesi askıda olur ama sona ermiş sayılmaz. Hala işverenin işçisi durumunda olduğunuz için işe dönüş yasası hükümlerinden yararlanamazsınız.

2008 ÖNCESİ BAĞ-KUR SÜRESİ NASIL İHYA EDİLEBİLİR?

2001’den 2008’e kadar olan BAĞ-KUR sürelerimi, prim borçlarımı sildirerek dondurdum. Bu süreleri nasıl ihya edebilirim? (Yaşar P.)

2008, 2015 ve 2018 yıllarında çıkartılan kanunlar kapsamında geçmiş döneme ait prim borçları silinerek sigortalılık süreleri dondurulan BAĞ-KUR’lular için önemli bir kolaylık sağlanıyor. Normalde BAĞ-KUR’lular dondurulan sigortalılık sürelerini, başvuru yaptıkları tarihteki asgari ücret üzerinden ödeyebilirler. SGK’nın hesapladığı tutarı üç ay içinde ödeyerek sigortalılık sürelerini canlandırabilirler.

Fakat son çıkan yapılandırma kanunu kapsamında ihya başvurusu yapanlar daha düşük prim ödeyerek sigortalılık sürelerini ihya edebilecekler. Yapılandırma kanunu kapsamında başvuru yaptığınızda sizden 2001 – 2008 yılları arasındaki prim borçlarınızın anaparasını o tarihlerdeki tutar üzerinden ödemeniz istenecek. Ayrıca bu anaparaya, o günden bugüne kadar olan dönem için enflasyon farkı hesaplanacak. Enflasyon farkının yüzde 10’unu ödediğiniz takdirde sigortalılık süreleriniz canlandırılarak, emekliliğinize sayılacak.

Bu haktan, köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan 4/b’liler yararlanabilecek.

VAKIF ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ELEMANI HAKLI FESİH YAPABİLİR Mİ?

Vakıf üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışıyorum. 17 Nisan 2020 tarihli düzenleme ile vakıf üniversitelerinin ücretleri devlet üniversiteleri ile eşitlemeleri gerekiyordu. Ekim ayı itibarıyla bir zam yapıldı ama benim ücretim hala düşük seviyede, kanunda belirtilen eşitlik sağlanmadı. Üstelik konuyla ilgili resmi yazıma sözlü dönüş yapılıp “Sesini çıkarma ücretsiz izne çıkartırız” cevabı verildi. Haklı fesih için konu ile ilgili nasıl bir yol izlemeliyim?

Ayrıca 1998 sigorta girişliyim ve 15 yıl 3600 günden kıdem tazminatı yazısı aldım. Bununla da fesih yapabilirim. Hangisini önerirsiniz? (İsmi saklı)

Nisan ayında yürürlüğe giren 7243 Sayılı Kanun’la vakıf üniversitelerindeki öğretim elemanlarının ücretleri konusunda önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, vakıf üniversiteleri öğretim elemanlarına, devlete ait üniversitelerde çalışan emsal görevdeki kişilere ödenen tutardan az ücret veremeyecek. Burada kastedilen, devlet üniversitelerinde öğretim elemanlarına kadroya bağlı olarak yapılan ödemelerdir.

Ancak, özel üniversitelerde görev yapan sizin gibi başka öğretim elemanlarından da benzer şikâyetler geliyor. Kimi vakıf üniversiteleri ücretleri bir miktar yükseltmiş ama devlet üniversitelerine eşit noktaya getirmemiş bulunuyor.

Kanun 17 Nisan’da yürürlüğe girdi. Bu tarihten sonra vakıf üniversitesindeki öğretim elemanlarının ücreti, devlet üniversitesindeki emsalinden az olamaz. Daha az ödeniyorsa ücret eksik ödeniyor demektir. Ücretin eksik ödenmesini her zaman haklı fesih sebebi yapabilirsiniz. Önce arabulucuya başvurup anlaşamadığınız takdirde dava açtığınızda nisan ayından sonra eksik ödenen ücret farkını ve kıdem tazminatını talep edebilirsiniz.

DAHA ÖNCE KISA ÇALIŞMA YAPILAN İŞYERİ İÇİN YENİDEN BAŞVURU GEREKİR Mİ?

Pandemi tedbirlerinin başlamasıyla 19 Mart 2020'de restoranımı kapattıktan sonra kısa çalışma ödeneğine başvurdum. Çalışanlarım 12 Haziran’a kadar kısa çalışma ödeneğinden faydalandılar. Yeni tedbirlerden sonra 20 Kasım'da tekrar restoranı kapattık. İkinci sefer kısa çalışma ödeneği başvurusu oluyor mu? Ne yapmam gerekir? (Ufuk G.)

Resmi Gazete’de 1 Aralık’ta yayımlanan cumhurbaşkanı kararı olmasaydı bile 1 Temmuz’dan önce kısa çalışma başvurusu yapmış olan işverenler, aynı işçiler için yeniden kısa çalışmaya dönebilirler. Ağustos, eylül, ekim ayları için normalleşme desteğinden yararlanmış bulunan işverenler de aynı şekilde yeniden kısa çalışmaya dönebilirler. Bunun için İŞKUR’a ayrıca yeni bir başvuru yapılmasına gerek bulunmuyor.

Ancak, önceki kısa çalışma başvurusundaki listede ismi yar almayan, sonradan işe aldığınız işçiler varsa ve bunlar en az 60 gün sigortalı çalışıp son 3 yılda 450 prim günü koşulunu yerine getiriyorlar ise bu işçileri kısa çalışma kapsamına aldırabilmek için bu ayın sonuna kadar İŞKUR’a başvuru yapmanız gerekir. Kısa çalışma ödeneği için gerekli koşulları yerine getiremeyen işçileri de ücretsiz izne çıkartabilirsiniz. Fakat, 17 Nisan’dan sonra işe girmiş işçiler ücretsiz izne çıkartılsa bile nakdi ücret desteğinden yararlanamıyorlar.

Cumhurbaşkanı kararı uyarınca, 1 Temmuz’dan önce hiç kısa çalışma başvurusu yapmamış işverenler ise bu ayın sonuna kadar İŞKUR’a başvuru yapabilecekler.

İŞE DÖNÜŞ BAŞVURUSU KABUL EDİLMEYEN İŞÇİ YARDIM İÇİN NEREYE BAŞVURACAK?

İşe dönüş teşviki ile ilgili haberinize istinaden, işe dönüşü kabul edilmeyen birisi olarak 1030 liralık destek için başvuru yapmak istedim. Önce İŞKUR’a gittim. “Bizimle alakası yok, SGK’ya gidin” dediler. SGK’ya gittim, “Bizimle alakalı değil, biz sadece işverene işe dönüş desteği sağlayabiliriz. İşe dönüşü kabul edilmeyenler için bir destek söz konusu değil” dediler. Bu haberiniz doğru değil mi? Doğru ise nereye başvurmam gerekiyor? (Ömer G.)

Borçların yapılandırılmasına ilişkin 7256 sayılı torba kanun uyarınca, 1 Ocak 2019 – 17 Nisan 2020 tarihleri arasında işten çıkartılan kişilerin eski işverenlerince işe alınması halinde, işverene aylık 1324 TL destek verilecek. İşverenin işe almadığı işçiye ise işsizlik fonundan aylık 1030 TL destek verilecek.

Gerek işverenin gerekse işçinin bu destekten yararlanabilmesi için işçinin işe dönüş başvurusunu 1 - 31 Aralık tarihleri arasında yapmış olması gerekiyor. İşveren, aynı süre içinde işe alırsa işten çıkarma yasağı boyunca söz konusu destekten yararlanacak.

İşe dönüş başvurusu 31 Aralık 2020 tarihine kadar kabul edilmeyen işçi, söz konusu destekten yararlanmak için 31 Aralık’tan sonra Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvuracak. İŞKUR’a erken gitmişsiniz. Başvuruyu 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren yapabilirsiniz.

İŞKUR, işe başlatılmayan işçiye ödeme yapmadan önce hanede sigortalı çalışan, emekli aylığı alan, devletten düzenli yardım yapılan biri olup olmadığına bakacak. Hanede bu şekilde aylık veya gelir alan biri yoksa, işten çıkarma yasağı süresi boyunca ve işsizliği süresince işçiye aylık 1030 TL ödenecek.

YAŞI DOLDURAN EMEKLİLİK DİLEKÇESİNİ NE ZAMAN VERMELİ?

Emeklilik yaşım 15.01.2021’de doluyor. Emeklilik dilekçemi hangi tarihte vermeliyim? Muhasebecimiz ikinci ayda vermemi söylüyor, ne derece doğrudur bilmiyorum. (E. Aydın)

Hangi statüde çalıştığınızı belirtmediğiniz için SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında çalışanların durumunu ayrı ayrı anlatacağım. Kendi durumunuza göre hareket edersiniz.

Emeklilik dilekçesi, için yaş haddinin doldurulduğu tarihten itibaren verilebilir. 4/a (SSK) ve 4/b (BAĞ-KUR) kapsamında çalışanların emekli aylığı, dilekçenin verildiği tarihi izleyen ay başından geçerli olmak üzere bağlanır.

15 Ocak doğumlu olduğunuza göre, 4/a veya 4/b kapsamında sigortalı iseniz emeklilik dilekçesini 16 – 31 Ocak tarihleri arasında verirseniz emekli aylığınız 1 Şubat’tan başlatılır. Dilekçeyi şubat ayında verirseniz emekli aylığınız 1 Mart’tan geçerli olarak bağlanır, bir ay geç emekli aylığı almaya başlarsınız. Bu durumda dilekçeyi 16 -31 Ocak tarihleri arasında vermelisiniz.

Kamu çalışanlarının maaşları ayın 15’inde ödendiği için 15 Ocak -14 Şubat 2021 tarihleri arasında dilekçe verenlerin emekli aylığı 15 Şubat’ta başlatılır. 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışıyorsanız dilekçenizi 16 Ocak – 14 Şubat tarihleri arasında vermelisiniz.

Habertürk