Van depremden bu yana bir türlü eski havasına kavuşamadı. Vatandaşlar hala ne yapacaklarını bilemiyorlar. Vatandaşın sıkıntıları anlatmakla, yazmakla bitmiyor.
Depremler sonrası vatandaş ve özellikle de esnaf gerçekten çok büyük bir boşlukta.
Yani çarşıda, pazarda kiminle karşılaşsak herekse dert yanıyor ve sitemde bulunuyor. Bizde hangisini yazalım hangisini yazmayalım ki? Buna karşın eleştiriyi hiç kimse kabullenmiyor. Kimse " yoğurdum ekşidir" deme öz eleştirisinde bulunmuyor.
Tabi ki vatandaşa yönelik doğru ve doyurucu bilgilendirme zamanında yapılmayınca art niyetli, ayaklı gazeteler ise gelecek sese kulak kabartan depremzede halk arasında yüksek tiraj yapıyor.
Depremin ilk gününden bu yana en küçük yardımlardan tutunda en büyük yardımlara kadar (buna nakit para da dâhil) yardımlar nereye gitmiş, nerelere harcanmış, kime verilmiş vatandaş bilgilenmek istiyor. Boca şikayet var iddia var, ihbar var, dedikodu var.
Gelen yardımlar nerde ve hangi depolarda tutuldu ve ne şekilde kimlere dağıtıldı bunun bir listesi yada açıklaması neden yok. Halk ise yardım almamaktan şikayetçi, vatandaşın nezdinde şuanda en belirgin yapılan şey TOKİ konutları.
Vatandaşımız haklı veya haksız ama bilinsin ki, duyulsun ki TOKİ konutlarının yüksek maliyetinden dert yanıyor. Kısacası Van'da hep bir vurdumduymazlık vardı, bu depremde üstüne geldi ve vurdumduymazlık maksimum seviyeye çıktı. Vatandaş ve esnaf başta sivil toplum örgütlerine, meslek odalarına söyleniyor. Seslerini yeteri kadar çıkarmadıklarını ve ses çıkaranların da çözüm önerilerini sunamadıkları gibi temel sorunlardan habersiz olduklarını belirtiyorlar..
Esnaflar odalarından şikayetçi… Deprem sürecinde odanın varlık göstermediğinden, sıkıntılarını gideremediğinden yakınıyorlar. İnanmıyorsanız esnafa, vatandaşa yönelik bağımsız profesyonel bir anket yapın, sonucunda biz yayınlayalım. Esnaf ramazan bayramında bile iş yapamamaktan dert yanıyor esnafa karşın birileri çıkıp esnaf bu bayramda istediğini aldı diyebiliyor. Esnaf başkan beye soruyor, "Bayram süresince kaç tane esnafı gezdiniz de böyle bir demeç veriyorsunuz?" Esnaf ayakta duracak güçlerinin kalmadığını söylüyor. Kirada olan esnaf ise da mağdur, iş yapamıyor kiralarını bile ödeyemiyor. İnşaat sektörü desen çok sıkıntılı, iş yapamamaktan ve bu yılın böyle geçeceğini düşünenler var.
Vatandaş ise hala hasarlı, hasarsız, ağır yıkık, az hasarlı muhabbeti içerisinde. Az hasarlı evlere ödenen karşılıksız paralardan bile dert yananlar var! Kimi adres değişikliği vermediğinden , kimi isminin yanlış yazıldığı için sorun yaşıyor.
Ama en ciddi sorun gazetemizin haber olarak dile getirdiği ev sahibi-kiracı arasında yaşanan az hasar parası. Bu konuda ev sahipleri ile kiracıların arasında ciddi derecede sorun yaşanıyor. Çoğu kiracı, kiracı oldukları evi kendi adlarında yazdırıp para aldıkları için ev sahipleriyle başlarının dertte olduğunu belirtiyorlar.
TOKİ evlerine hak kazananların sorunu ise farklı. Konut bekleyenler evlerin kuralarının ne zaman ne şekilde çekileceğini merak ediyor. Kimisi kiraya verecekmiş, kimisi gitmeyip boş bırakacakmış, kimisi zaten yazılmamış, kimisi yazılmış ismi bile çıkmış ama gitmekte kararsız, kimisi yazılmadığı için pişman olmuş.
Vatandaş ve esnaf ise şirin gözükmek için memleketi pamuk şekerine çevirenlere, kendi ve çevrelerinin çıkarları doğrultusunda yapmacık, samimi olmayan söylem ve eylemde bulunanlara yeter artık diyor.
ilhan siyahtaş, esnaf, ağır, yıkık, az hasarlı
