ÖZEL MALİYET BEDELİ

 Vergi Usul Kanununun 272.maddesi ile Özel Maliyet Bedeli, “Normal bakım, tamir, temizleme giderleri dışında, gayri menkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler gayri menkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir. (Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerdendir.) Gayri menkuller veya elektrik üretim ve dağıtım varlıkları için yapılan giderler hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terettüp ettiği takdirde, mükellef bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek mecburiyetindedir” olarak tanımlanmıştır. Söz konusu kanunun 327.maddesine göre özel maliyet bedelleri kira süresine göre eşit yüzdelerle itfa edilmekte olup " Gayri menkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin iktisadi kıymetlerini artıran ve 272'nci maddede yazılı özel maliyet bedelleri, kira veya işletme hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edilmektedir.

Kira veya işletme hakkı süresi dolmadan, kiralanan veya işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderler, boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir defa gider yazılmaktadır."  21 Temmuz 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetlerini devamlı olarak artırmak için yapılan harcamalar da bu kapsama dahil edilmiş bulunmaktadır.

Özel maliyet bedellerinde amortisman uygulaması açısından bakıldığında, amortisman oranını kira süresi belirlediğinde bu süreye göre tespit edilecek orandan daha düşük veya yüksek bir amortisman uygulanamaz. Vergi Usul Kanunu'nda mükelleflere tanınan normal veya azalan bakiyeler usulüne göre amortisman ayırma hususu dikkate alındığında, özel maliyet bedelleri bakımından azalan bakiyeler usulünde amortisman ayrılması da mümkün görünmemektedir. Ayrıca Vergi Usul Kanunu'nun 237.maddesi uyarınca özel maliyet bedelinin kira süresi içinde eşit tutarlarda giderleştirilmesi mümkün kılınmıştır.

            Amortismana tabi iktisadi kıymetlerde amortisman ayırma ,mülkiyet hakkına sahip şahıs veya kurumlarca kullanılmakta iken, Özel maliyet bedeli uygulamasında bu hak, “..harcamanın bizzat kiracı tarafından yapılması ve bu şekilde oluşturulan değerin gayri menkulden ayrılması halinde bir değerinin kalmaması ve tek başına bir değer ifade etmemesi..” nedeniyle kiracıya tanınmıştır. Esasen yapılan bir giderin özel maliyet bedeli tanımına uygun olabilmesinin önemli bir şartı da, yapılan giderin normal bakım, onarım ve tamirat niteliğinde olmayıp, iktisadi kıymetin değerini artırıcı ve özelliklerini genişletici nitelikte bulunmasıdır. Vergi Usul Kanunu’nun 272. ve 327. maddelerinde gayri menkuller ve gemiler için yapılan değer artırıcı harcamaların özel maliyete konu olabileceği belirtilmiştir.

 

vanhaber,van,haber,van haber

Vergi,kanun,Atilla Dinçer,özel maliyet,mülkiyet,menkuller,gemiler,iktisadi

 

Bakmadan Geçme